Во надреален танц што Володимир Зеленски и Владимир Путин го диригираат со месеци, двајцата сакаат Доналд Трамп да го гледа другиот како пречка за мир. Засега, украинскиот лидер победува, според авторот на анализата објавена од Политико.
Најновите докази доаѓаат од мировните преговори во Истанбул промовирани од Трамп – првите директни разговори меѓу двете страни откако започна војната. Зеленски беше доволно учтив за да се појави, додека неговиот руски колега не се појави, туку испрати релативно низок ранг на делегација, која Зеленски ја опиша како само „декоративна“, објави „Политико“.
Дали ова може да биде моментот кога Трамп конечно ќе признае дека Путин нема сериозен интерес да преговара за крај на војната што ја започна пред три години?
Украинците секако се надеваат на тоа. Од грдата вербална расправија во Овалната соба меѓу Зеленски, Трамп и потпретседателот на САД Џ.Д. Венс претходно оваа година, украинскиот лидер се обидува да избегне повторно да дозволи неговата импулсивност да го оттргне од сценариото. Наместо тоа, тој се држи до стратегијата што тој и неговиот тим ја одлучија кратко по реизборот на Трамп – да сторат сè што можат за да не го антагонизираат американскиот претседател.
Трамп Зеленски
Значи, планот беше да се соработува, тврдоглавиот Путин да биде „г-дин Најет“ и да се надеваме дека нетрпеливиот Трамп на крајот ќе се фрустрира и ќе сфати дека рускиот лидер сепак не е подготвен да преговара со добра намера.
Во меѓувреме, Трамп е сè уште претежно помирлив кога зборува за рускиот претседател.
За одлуката на Путин да не оди во Истанбул, „зошто би одел ако јас не одам?“ праша Трамп во Катар во четврток. „Не мислев дека е можно Путин да оди ако јас не сум таму“.
Тоа се чини дека е неволниот изговор на Трамп. Порано оваа недела, тој ја спомена можноста самиот да оди во Турција – доколку рускиот лидер одлучи да оди. Секако, Кремљ сè остави во неизвесност до последен момент, конечно објавувајќи непосредно пред разговорите дека Путин нема да присуствува.
Москва, исто така, остави простор до единаесет часот да излезе со детали за тоа кој ќе биде во нејзината делегација. Бидејќи министерот за надворешни работи Сергеј Лавров не беше вклучен, беше јасно дека тоа нема да биде зајакнат тим. Дополнителен сигнал за ова беше човекот избран да ја предводи делегацијата, претседателскиот помошник Владимир Медински, кој беше исклучително патриотски настроен министер за култура од 2012 до 2020 година.
Сè што направи Путин со испраќањето на делегацијата беше да понуди дипломатски минимум за продолжување на горенаведениот „танц“. Како што истакна Зеленски, покрај сопственото присуство, Украина беше претставена од делегација на високо ниво „подготвена да донесе какви било одлуки што би можеле да доведат до долгоочекуваниот праведен мир“, додавајќи: „Јас сум тука. Мислам дека ова е многу јасна порака“.
Основна причина
Значи, тука Кремљ повторно заглавува – тактика што постојано ја користи кога се вклучува во преговори што не е заинтересиран да ги заврши освен под свои целосни услови. Услов бр. 1: Тој не сака прекин на огнот пред да добие отстапки што би значеле крај на демократска Украина.
Тоа е уште еден знак дека вистинскиот пробив е далечна перспектива. Кремљ цврсто се држи до своите максималистички цели, сè под маската на желбата да се справи со „коренските причини“ на војната – кратенка на Кремљ за уништување на демократијата во Украина и спречување на политичкиот пат на земјата кон НАТО. Псевдоисторичарот Медински, водачот на делегацијата, несомнено ќе зборува за „коренските причини“ во Турција, според авторот на анализата.
Таборот на Трамп досега покажа дека е подготвен да соработува со Путин. Рускиот претседател намерно се обиде да го промени редоследот на преговорите, така што примирјето ќе следи по договор со кој тој е задоволен, а не обратно. Со тоа, тој се надева дека или ќе ги исцрпи САД или ќе ги принуди целосно да се повлечат – што државниот секретар Марко Рубио посочи дека е можно.
Темпото на преговорите – се чини – го одредува Путин
Со месеци, рускиот претседател и неговите врвни помошници недвосмислено ги посочуваа своите црвени линии за мировен договор – услови што, всушност, би ја распарчиле државата Украина на парчиња. Тие сакаат гаранции дека Украина никогаш нема да се приклучи на НАТО, дека ќе остане геополитички неутрална и неспособна да ја контролира сопствената судбина, и со строги ограничувања на оружјето. Москва, исто така, сака Крим и четирите источни региони за кои тврди дека се дел од Руската Федерација да бидат меѓународно признати како такви.
Трамп неодамна наговести дека можеби ќе мора да посегне по и построги мерки, вклучително и поголеми економски санкции против Москва доколку Путин не се обврзе на мировен договор, но, барем засега, се чини дека тој го ослободува рускиот претседател од одговорност и го одредува темпото, користејќи тактики што веќе ги користел.
Слично како што правеше со американските преговарачи за Сирија, тој ги турка своите соговорници сè подлабоко и подлабоко во лавиринт од услови и „коренски причини“, обидувајќи се да ги исцрпи и да ги обезбеди своите главни цели или да ги турне сите во бесконечни преговори.
Останува прашањето дали Трамп ќе се замори од сето ова. За него, Украина отсекогаш била само дел од поголема дипломатска игра за ресетирање на односите меѓу Вашингтон и Москва – што претставува иритација по патот. Трикот за Путин е да ја одржи надежта на Трамп дека може да се постигне договор, дека е можно ресетирање.
Зеленски се обидува да го натера американскиот претседател да сфати дека е измамен.