Кои се показателите за сколиозата кај децата и како да се запре нејзината прогресија
Постојат активности кои можат да ја влошат сколиозата кај децата, а за оваа состојба на ‘рбетот зборуваше Марко Александариќ, професор по спорт и физичко образование.
„Постојат движења и активности кои можат да предизвикаат нагло влошување на клиничката слика на деформитетот на ‘рбетот на вашето дете. Ваквите вежби и активности со сколиоза мора да избегнувате. Секакво виткање на ‘рбетот наназад во гимнастиката е лошо. Високите скокови доведуваат до забрзана торзија на ‘рбетниот столб. Различните танцови маневри, особено во балетот, доведуваат до сериозно извртување на ‘рбетните пршлени и тоа ја влошува веќе присутната крива на сколиозата. Некои јога пози го прават истото. Ваквите сили брзо предизвикуваат прогресија на сколиозата“, објаснува Марко Александриќ, професор по спорт и физичко образование.
Тој исто така додава дека премногу седење пред компјутер може да го влоши веќе постоечкиот проблем на вашето дете со ‘рбетот. Докажано е дека активностите во натпреварувачко пливање, гимнастика, танц и балет значително влијаат на прогресијата на кривата кај сколиозата. Избегнувањето на овие активности е многу важно.
„Спиењето на стомак е најопасно од сите пози за кичмата на децата. На овој начин торакалниот дел од ‘рбетот станува порамен. Сколиозата е тродимензионален проблем и ако едната димензија се влоши, ќе следат и другите. Исто така, децата во таа положба ќе треба да ја свртат главата на едната страна, а тоа дополнително ќе го ротира рбетот“, вели тој.
Секое одење или трчање на долги растојанија, особено на тврди површини, може лошо да влијае на искривувањето на ‘рбетот. Секој пат кога детето скока, трча, постои висок ризик од прогресија на сколиозата. Јавањето коњи е исто така една од активностите што ја нарушуваат рамнотежата на веќе нарушената ‘рбетна колона.
„Скокањето на трамболина е исклучително способно да го компресира ‘рбетот и да доведе до уште поголем проблем. Избегнувајте да ги носите децата на такви активности. Секое носење тешки предмети, ранец полн со книги, е страшно за телото на вашето дете. Секаков вид на длабоко сквотирање, кревање над глава или мртво кревање е лош. Најдобрите вежби за сколиоза мора да се прават под стручен надзор по консултација со ортопеди и физијатри за да се утврди точната форма и видот на сколиозата“, вели Александариќ.
„Родителите пред се мора да разберат дека сколиозата е деформитет на ‘рбетниот столб што се јавува кај децата без конкретна причина. Затоа, науката не може да предвиди кое дете ќе развие сколиотично држење и на кое детско рбетот ќе почне да го менува својот агол. Но, она што е многу важно е дека кога тоа ќе се случи, родителите имаат на ум дека сите горенаведени примери на активности, движења и тренинзи кои децата дотогаш ги практикувале може да го влошат веќе постоечкиот деформитет и затоа е посебна претпазливост. неопходно“, предупредува тој.
„Повеќето луѓе со сколиоза можат да живеат и функционираат нормално. Вежбањето и спортувањето може да се практикуваат, но тие мора да бидат строго контролирани и под надзор на експерти, лекари и тренери. Личен тренер за деца со искуство може да биде од голема помош за родителите. Физичката активност не предизвикува болка или други здравствени проблеми и ако се вежба под надзор, има тенденција да го одржува ‘рбетот во иста состојба. Доколку се спроведе посебна програма на влијание врз исправувањето на ’рбетниот столб, може да се постигнат значителни резултати во намалувањето на искривувањето на ’рбетот“, вели соговорникот.
Како се запира прогресијата на сколиозата?
„Правилно избраните вежби се клучни за спречување на прогресијата на сколиозата. Мора да знаеме дека самото постоење на сколиоза ги прави мускулите на едната страна од телото прилично слаби. Потребни се силни мускули за да се одржи целиот ‘рбет исправен. Неопходно е да се работи со многу искусен тренер кога станува збор за вакви проблеми со ‘рбетот“, вели Александариќ.
„Исхраната е исто така еден од важните фактори. Изборот на храна мора да биде таков што ќе влијае на подобрување на густината на коските, која вообичаено е помала кај адолесцентите. Вишокот килограми е отежнувачки фактор затоа што на ‘рбетот секогаш ќе му биде полесно да носи полесно тело. И секако, подобрата исхрана значи подобар раст на мускулите, што е клучно за одржување на подобра положба на ‘рбетот. Доколку е потребно, а лекарот одлучи, носењето мидер е задолжителна мерка, бидејќи на овој начин ќе спречиме зголемување на искривувањето на рбетот. Конечно, хируршка интервенција се препорачува во екстремни случаи кога кривата веќе се симнала и го загрозува нормалното функционирање на организмот“.
Како спиете со сколиоза?
„Секој има свој начин на спиење што го сака, но за оние кои имаат проблеми со сколиоза, императив е да изберат во најудобна положба која најмалку го оптоварува ‘рбетот. Најдобрата положба за спиење со сколиоза е на грб. Сите истражувачи се согласуваат со ова. На овој начин, ‘рбетот останува во неутрална положба. Добро е да се знае дека повеќето сколии секогаш имаат мал степен на хиперкифоза, па оваа поза ќе придонесе за подобрување и од тој аспект“, советува соговорникот.
Седење и сколиоза
„Децата со сколиоза треба да избегнуваат продолжено седење. Ако се работи за учење, можеби треба да се обидете да читате во лежечка положба, на грб, а ако некои активности треба да се прават во седечка положба, тогаш оставете ги да траат што е можно пократко, со повремени паузи, а можеби и низа веќе познати вежби за дадена сколиоза“, објаснува нашиот соговорник.
Може ли сколиозата да исчезне природно?
Ова, како што вели професорката по спорт, е едно од најчестите прашања што ги поставуваат родителите, но сколиозата не може да исчезне „сама по себе“.
„Сколиозата е прогресивна и природно неизлечива состојба. Затоа, императив е децата да се вклучат во континуирана програма за работа и вежбање и да истраат во тоа додека вежбите не дадат резултати. А кога ќе се постигнат резултатите и ќе се исправи ‘рбетот, треба да продолжите со вежбите уште една година или повеќе за дополнително да го обликувате’ рбетот и да го зацврстите“, советува тој.
Кога сколиозата престанува да напредува?
Како што објаснува Александариќ, во најголем број случаи идиопатската сколиоза е во состојба на прогресија за време на пубертетот, кога имаме силен раст и развој на децата.
„Овие промени се забавуваат бидејќи самиот ‘рбет престанува да расте, што е период помеѓу 16-18 години, поинаку кај девојчињата и момчињата.
„Сколиозата може да биде многу сериозна во ретки случаи кога влијае на функциите на срцето и белите дробови. Малите свиоци обично не предизвикуваат проблеми. Но, поголемите облини, кои се влошуваат, може да предизвикаат проблеми за здравјето на човекот. Тие можат да ги оштетат зглобовите и да предизвикаат спинален артритис. Сколиозата не може да се остави нелекувана бидејќи во овој случај може да предизвика физички и емоционални компликации. Мора сериозно да се пристапи кон проблемот со сколиозата“, предупредува тој.
Индикатори за сколиоза кај деца
Знаците и симптомите на сколиоза може да вклучуваат:
– нерамни рамења
– едната скапула е поистакната од другата
– нерамна половина
– едниот колк е повисок од другиот
– едната страна од градниот кош „испакнува“ напред
– кога детето се наведнува напред, се гледа испакнување на едната страна од грбот (грпка на ребрата)
– едната нога е поопуштена од другата.
Кога започнува сколиозата?
Децата со сколиоза обично не чувствуваат болка. Често се случува состојбата на ‘рбетот, за време на пубертетот, да се промени на полошо во период од еден месец.
„Сколиозата може да се развие во детството или во раното детство. Сепак, примарна возраст за појава на сколиоза е помеѓу 10-15 години и се јавува подеднакво кај двата пола. Жените, сепак, имаат 8 пати поголеми шанси кривата да напредува до големина која бара третман“, вели професорката по спорт.
Сколиоза и витамин Д
Бројни студии докажаа дека повеќето деца со сколиоза имаат недостаток на витамин Д во нивните тела.
„Очигледно, витаминот Д игра значајна улога. Диета богата со витамин Д се подразбира. Во Кина се прават студии и во пракса почна да се применува суплементација со витамин Д“, открива нашиот соговорник.
Кога станува збор за ефектот на сколиозата врз висината на децата, Александриќ вели дека ако облините се помали, тоа нема да влијае на висината, но ако проблемот е поголем и ако не се лекува, може да се случи детето да го направи не расте до висината што природно требаше да ја достигне.
Albanian
English
Macedonian
Turkish
