Кина забележа неочекувано силен економски раст во првите три месеци од 2025 година, пред целосно да стапат на сила царините наметнати од американскиот претседател Доналд Трамп. Ова испрати оптимистичка порака за плановите на Пекинг да се справи со трговската војна со Вашингтон.
Според податоците на Националното биро за статистика (NBS), бруто домашниот производ (БДП) на Кина порасна за 5,4% во првиот квартал, што е значително повисоко од очекувањата на економистите за раст од 5,1%. Овој резултат го продолжува трендот на силен раст на извозот забележан на крајот на 2024 година.
„Националната економија имаше стабилен и добар почеток, продолжувајќи го нагорниот тренд“, рече Шенг Лаијун, заменик директор на НБС. „Меѓутоа, мораме да видиме дека сегашните надворешни услови стануваат сè покомплексни и посериозни, додека домашната побарувачка е недоволна.
Тарифни влијание и предизвици
Растот на кинеската економија доаѓа во време кога таа се соочува со последиците од ескалацијата на трговската војна со САД, со дополнителни проблеми како криза во секторот на недвижности, пад на цените и послаба потрошувачка.
Податоците на NBS го покриваат првиот квартал, во кој Трамп наметна два круга царини во вкупна вредност од 20% за кинеските производи поврзани со фентанил. Сепак, овие бројки не вклучуваат дополнителни „реципрочни“ тарифи кои стапија на сила во април, со што вкупните царини за кинеските производи се над 145%.
Шенг нагласи дека Кина ги отфрла американските трговски бариери и „малтретирање“, додавајќи дека царините носат „одреден притисок“ врз кинеската економија, но не можат да го променат долгорочниот тренд на нејзино подобрување.
„Кинеската економска основа е стабилна, издржлива и има голем потенцијал, така што имаме храброст, способност и доверба да се справиме со надворешните предизвици и да ги постигнеме поставените развојни цели“, додаде Шенг.
Извозни предизвици и прогнози за раст
Потрошувачката и производството исто така ги надминаа очекувањата, при што продажбата на мало во март порасна за 5,9% во однос на истиот месец лани, додека индустриското производство порасна за 7,7% во март во споредба со 5,9% во периодот јануари-февруари.
Иако Пекинг минатиот месец постави амбициозна цел на раст од „околу 5%“ за оваа година, економистите веруваат дека ќе биде тешко да се постигне таа цел поради влијанието на царините.
УБС ја намали прогнозата за раст на кинеската економија за 2025 година на 3,4% од претходните 4%, додека Goldman Sachs предвидува раст од 4% за 2025 година и 3,5% за 2026 година.
Трговска диверзификација
Шенг нагласи дека Кина со години ги диверзифицира своите трговски односи, намалувајќи ја зависноста од американскиот пазар. Извозот во САД како дел од вкупниот кинески извоз падна од 19,2% во 2018 година на 14,7% во 2024 година.
„Диверзификацијата на пазарот е во тек, што значи дека нашата зависност од еден пазар се намалува“, рече Шенг.
Кина во моментов води глобална кампања за да се промовира себеси како политички и економски постабилен партнер од САД. Кинескиот лидер Си Џинпинг е на турнеја низ Југоисточна Азија, чија цел е зајакнување на трговските врски, објави Си-Ен-Ен.
