Еден млад научник од Уганда, каде маларијата е најчеста причина за смрт, дизајнираше 100% органско средство за заштита од комарци на база на млеко и со тоа постигна уште една придобивка, грижејќи се за големи количини отфрлено млеко што се расипуваат поради недостаток на фрижидер.
Jovia Kisaakye, 20-годишна претприемачка која потекнува од семејство на фармери, разви крем против комарци направен од кисело млеко и на тој начин понуди решение и за маларијата и за големите количини расипано млеко.
Фармерите во Уганда произведуваат 2,8 милијарди литри млеко годишно, покажуваат податоците на Националниот институт за развој на млечни производи, но само една третина од таа количина се троши.
Останатото обично брзо се расипува бидејќи повеќето рурални средини немаат струја и немаат начин млекото да биде ладно.
Според Светската здравствена организација (СЗО), маларијата е смртоносна болест предизвикана од паразити кои ги пренесуваат заразените комарци (видови Anopheles).
Во 2020 година, во светот имало 241 милион случаи на маларија, што резултирало со смрт на 627.000 пациенти, проценува СЗО.
Африка има несразмерно висок удел на овој товар – во 2020 година, 95 проценти од случаите на маларија биле во Африка, или 96 проценти од сите случаи на инфекција што завршиле со смрт.
Децата на возраст под пет години сочинуваат 80 отсто од сите смртни случаи од маларија во Африка.
Во Уганда, маларијата е најчеста причина за смрт. Секоја година од оваа болест се заразуваат 14 милиони луѓе во популација од 46 милиони луѓе, а десетици илјади се лекуваат во болница.
Кисаакје е премногу запознаена со овој проблем бидејќи нејзиниот брат Џеремија починал од маларија во 2007 година кога имал само една година, а таа самата имала маларија и неколку пати била лекувана во болница.
Како студент по статистика, таа почнала да работи на маларија пред три години кога запознала двајца научници, од кои едниот Патрик Серемба, 26-годишен агроном, а другиот технолог за храна Бласио Кавере (26), од Универзитетот Макерере во Кампала.
Тие го основаа „Sparkle Agro Brand“ кога Кисаакје реши да се обиде да создаде ефикасен лосион против комарци базиран на суво млеко во прав.
Спроведоа лабораториски испитувања со помош на Министерството за здравство и Националниот институт за истражување на инсекти.
„Многу од првите обиди не беа успешни“, признава Серемба, но тројцата не се откажаа.
Првата комбинација ја пронашле на почетокот на 2020 година и создале средство против комарци што делува до 12 часа.
Производот беше подготвен за пазарот и беше повеќе од само репелент бидејќи содржи природни растителни екстракти и помага за заздравување на кожата и ја прави еластична.
Тие се 100 проценти органски.
Брендот „The Sparkle“ е посветен и на борбата против отпадот од храна. Компанијата откупува расипано млеко од мали млекарници за да имаат корист сите, бидејќи малите млекарници го користат овој приход за покривање на загубите.
Sparkle Agro Brand има скромна лабораторија во селото Китенде, јужно од главниот град на Уганда. Компанијата сега вреди околу еден милион долари и има четворица вработени со полно работно време и 20 вработени со скратено работно време.
Нивниот производ го купуваат аптеките и супермаркетите во Уганда и Демократска Република Конго, но и хуманитарните организации кои го дистрибуираат кремот на бегалците.
Сега тројцата размислуваат да развијат нов производ – инсектицид на база на млеко.