Бременоста и породувањето носат огромни физички последици. А колку се навистина големи и колку жената всушност треба да се опорави покажува едно ново истражување.
Бројките се импресивни: повеќе од 300.000 раѓања беа во фокусот на истражувањето на научниците од Израел и САД и беа направени околу 44 милиони мерења. Резултатот е исклучително точна слика за промените во телото на жената пред и по бременоста.
За целите на студијата, анонимно беа спроведени тестови на крв, урина и други. Така, на пример, измерен е холестеролот во крвта, бројот на имуни клетки и црвени крвни зрнца, воспалителни процеси, како и податоци за состојбата на црниот дроб, бубрезите и метаболизмот. Во предвид беа земени вкупно 76 параметри, пишува Дојче веле.
Анонимизираните податоци од 2003 до 2020 година доаѓаат од досиејата на пациентите во најголемата израелска здравствена служба. За потребите на студијата беа обработени само податоци од жени на возраст меѓу 20 и 35 години кои не земале лекови и немале никакви хронични заболувања.
Резултатите ги покажаа различните ефекти на бременоста и породувањето во досега непријавен степен, вели Ури Алон, биолог од Институтот Вајцман во Реховот, Израел, кој исто така ја водел студијата. Првично беше објавен на научната платформа Science Advances, а потоа и во списанието Nature, а беше поддржан од Европскиот совет за истражување.
Бременоста и породувањето влијаат на телото подолго отколку што се мислеше
Резултатите од студијата сугерираат дека телото е преокупирано со последиците од бременоста и породувањето подолго отколку што се мислеше, вели Џенифер Хол, научник која го проучува репродуктивното здравје на Универзитетскиот колеџ во Лондон. Постои општествено очекување дека жената брзо закрепнува по породувањето. „Ова сега е нешто како биолошки доказ дека тоа не е така“, вели Хол.
Се покажа дека околу половина (47 проценти) од испитуваните 76 параметри на телото се стабилизирале во првиот месец по породувањето. Стабилизирањето на другата половина од параметрите (41 процент) сепак трае од три месеци до една година додека не се достигне вредноста пред бременоста.
Вредностите поврзани со холестеролот или функцијата на црниот дроб се стабилизираа само по околу шест месеци. За една важна, таканаречена вредност на ALP требаше една година да се стабилизира. Ова јасно укажува на физичкиот напор при породувањето, се наведува во студијата.
Некои вредности сè уште беа јасно изменети дури и 80 недели по породувањето. На пример, маркерите во имунолошкиот систем кои укажуваат на воспаление беа покачени. Пониски вредности се забележани за железото во крвта и просечната концентрација на хемоглобин во црвените крвни зрнца.
Сепак, не е јасно дали овие разлики може да се поврзат со промени во однесувањето по породувањето или со трајни физиолошки последици од бременоста, се наведува во студијата. Се додава дека ова е едно од прашањата со кои науката сè уште треба да се занимава.
Значајни физички промени за време на бременоста
За време на бременоста, мајката претрпува значителни телесни промени кои го поддржуваат растот и развојот на ембрионот, а подоцна и на фетусот. Зголемената потреба за кислород и хранливи материи доведува до зголемување на срцевиот минутен волумен на мајката, а нејзиниот волумен на крв се зголемува и до 50 проценти.
Нејзиното дишење се менува, како и целата нејзина хормонална рамнотежа. Нејзините бубрези филтрираат повеќе крв за пократок временски период, нејзиниот имунолошки систем се менува за да избегне отфрлање на ембрионот или фетусот.
Промените влијаат и на скелетниот систем на мајката, како и нејзиниот дигестивен систем, желудникот и метаболизмот. За време на бременоста и по породувањето, постои зголемен ризик од депресија, гестациски дијабетес, анемија и згрутчување на крвта. Постпарталното крварење останува водечка причина за смрт на мајките во светот.
Дури и без компликации, породувањето претставува длабока промена. Бидејќи, кога фетусот и плацентата (орган кој се развива за време на бременоста и е одговорен за снабдување на плодот) ќе го напуштат телото, нивното влијание врз метаболизмот и хормоните на мајката наеднаш престанува.
Можна нова рана дијагноза против ризиците во бременоста?
Во иднина, науката би можела да овозможи уште пред бременоста да се идентификува дали жената е изложена на зголемен ризик од одредени компликации. Тие вклучуваат, прво и основно, висок крвен притисок опасен по живот, таканаречена прееклампсија или гестациски дијабетес. Во моментов, овие болести може да се дијагностицираат само за време на бременоста.
Сега е познато дека жените со компликации на бременоста имаат различни вредности на маркери од оние кои немале проблеми за време на бременоста. Новите откритија нудат можност да им се помогне на жените со висок ризик, дури и пред да забременат, истакнува Џенифер Хол.
„Резултатите покажуваат дека анонимизираните биомедицински информации можат да дадат бројни нови сознанија“, вели водачот на студијата Алон. Но, други преодни периоди како што се растот и развојот во адолесценцијата, пубертетот или за време на менопаузата, како и текот на одредени болести и процесите на лекување, на тој начин би можеле подобро да се разберат, заклучува израелскиот научник.DW
