Сите знаеме дека натпросечно интелигентните луѓе не ги носат секогаш најпаметните одлуки ниту пак нивниот висок коефициент на интелигенција им гарантира успех и среќа. Напротив, исклучително интелигентните луѓе често завршуваат заплеткани во мрежа од грижи, егзистенцијална анксиозност и безнадежност.
Генијалноста често ја поврзуваме со каприците: Ернест Хемингвеј, Емили Дикинсон, Вирџинија Вулф, Едгар Алан По, па дури и Моцарт беа сите брилијантни, креативни, исклучителни умови – и сите трагично вознемирени.
Но, дали можеме да зборуваме за правило? Дали постои директна врска помеѓу повисокиот коефициент на интелигенција и депресијата? За почеток, повисокото ниво на интелигенција не мора да придонесува за развој на некоја ментална болест. Сепак, точно е дека овие луѓе имаат одредена склоност кон прекумерна грижа, самокритичност и искривен, обично негативен светоглед. Во многу случаи, овие фактори се комбинираат за да формираат идеално јадење Петри за депресија: иако секако има исклучоци, многу студии покажаа дека луѓето со коефициент на интелигенција поголем од 170 се особено склони кон депресија, пишува tportal.
Во својата книга „Креативен мозок“, неврологот Ненси Андреасен многу внимателно ја демонстрира незанемарливата тенденција на најпаметните и најкреативните луѓе да развијат одредени нарушувања: биполарно растројство, депресија, напади на анксиозност и, особено, напади на паника. Дури и Аристотел во своето време напишал дека интелигенцијата оди рака под рака со меланхолијата. Генијалците како Исак Њутн, Артур Шопенхауер и Чарлс Дарвин страдале од долги периоди на невроза и психоза. Вирџинија Вулф, Ернест Хемингвеј и Винсент Ван Гог отидоа дотаму што си го одзедоа животот.
Сите овие се, се разбира, познати личности, но отсекогаш постоеле тивки, неразбрани, осамени генијалци кои живеат во свои микросветови, одвоени од остатокот од светот, што едноставно им изгледа премногу хаотично, бесмислено и разочарувачко.
Истражувањето на основачот на психоанализата, Зигмунд Фројд, спроведено на група деца со коефициент на интелигенција поголем од 130, покажа дека речиси 60 отсто од нив развиле сериозно депресивно растројство. Позната е и работата на Луис Терман, кој во 60-тите години на минатиот век почна да ги следи децата со коефициент на интелигенција поголем од 170 во еден од најпознатите експерименти во историјата на психологијата. Гледајќи ги како средовечни возрасни луѓе во 1990-тите покажа врска помеѓу високиот коефициент на интелигенција и пониските нивоа на задоволство од животот. Иако многу од нив станаа успешни луѓе, многумина правеа повторливи обиди да си го одземат животот или развија разни зависности.
Набљудувањето на високоинтелигентните луѓе исто така покажа дека тие се особено чувствителни на глобалните проблеми. Во исто време, тие не се загрижени само за конкретни работи како што се класните нееднаквости, глад или војни – им пречи егоистично, ирационално и нелогично однесување. Понекогаш тие дури развиваат дисоцијативно растројство на личноста. По правило, тие го набљудуваат својот живот однадвор, како сезнаен наратор кому третото лице му овозможува прецизна објективност, но без чувство дека и самиот е дел од приказната. Ова предизвикува „слепи точки“, кои пак имаат врска со емоционалната интелигенција: бидејќи тие се склони кон самоизмама, се јавуваат сериозни грешки во перцепцијата.
Понатаму, натпросечните интелигентни луѓе често се фокусираат исклучиво на она што им недостасува на нивната околина. Недоследностите, себичноста на светот во кој живеат, свет во кој не можат да се вклопат. Тие често немаат емоционални вештини за да им помогнат да најдат смиреност во овој збунувачки вител.
