Јавното обвинителство за гонење на организиран криминал и висока корупција, Финансиската полиција и Управата за јавни приходи претставуваат клучни институции во системот на финансиски надзор на државата. Нивната пасивност во случајот со невладината организација „Охрид Трчат” отвора сериозни прашања за ефективноста на институционалниот систем за борба против финансиските неправилности.
Особено загрижувачки е фактот што станува збор за организација што користи значителни буџетски средства – пари на граѓаните на Република Северна Македонија. Кога на ова ќе се додадат наводите за непријавени приходи од бизнис секторот и котизации кои не се евидентираат во официјалните финансиски извештаи, се создава слика на потенцијално сериозни финансиски неправилности кои остануваат надвор од радарот на надлежните институции.
Дополнително, ситуацијата добива уште посериозни димензии кога ќе се разгледаат персоналните врски и потенцијалните судири на интереси. Првиот човек на „Охрид Трчат” е вработен во јавно претпријатие во Охрид, што само по себе претставува класичен судир на интереси при раководењето со здружение кое добива буџетски средства. Ова е директно прекршување на Законот за спречување на корупција и судир на интереси.
Уште поалармантна е позицијата на наводниот прикриен сопственик на здружението, Јоне Станкоски, кој истовремено извршува функција на раководител на сектор во Општина Охрид. Под директна надлежност на овој сектор се наоѓа и одделението за спорт, што во практика значи дека Станкоски е во позиција сам на себе да си доделува буџетски средства. Ваквата ситуација не претставува само судир на интереси, туку потенцијално и тежок облик на кривично дело – злоупотреба на службената положба и овластување.
Дополнителното отежнувачко околност е што ваквите дејствија се одвиваат отворено, без никаква реакција од страна на надлежните органи. Јавното обвинителство за гонење на организиран криминал и висока корупција покажува необјаснива незаинтересираност за овој случај, иако станува збор за класичен пример на потенцијална корупција во јавниот сектор.
Финансиската полиција, како специјализирана институција за откривање на финансиски неправилности, исто така не презема конкретни чекори за истражување на финансиското работење на „Охрид Трчат”, дури и кога постојат очигледни индикации за злоупотреба на буџетски средства преку персонални врски во локалната самоуправа.
Посебно индикативно е отсуството на контроли од страна на Управата за јавни приходи, која не извршила ниту една финансиска контрола врз работењето на организацијата од нејзиното основање, и покрај постоењето на неколку претставки. Ова создава впечаток дека одредени правни субјекти уживаат своевиден институционален имунитет, што е во директна спротивност со принципите на правната држава.
Случајот со „Охрид Трчат” ги открива системските слабости во механизмите за контрола и борба против корупцијата, особено на локално ниво, каде персоналните врски и мрежи на влијание можат да ги неутрализираат институционалните механизми за надзор. Ова директно ја подрива довербата на граѓаните во институциите и создава перцепција на селективна правда, која зависи од политичките и лични врски на инволвираните страни.
П.С. За тоа кој одобрил отсуство од настава на професори од основните и средни училишни центри од Охрид за нивно одсуство од работа,за тоа ќе побараме информација од јавен карактер.
С.Денесовски
