Ескалација на ситуацијата во Црното Море, дали се подготвува И Русија и Украина сега објавија дека ќе ги третираат сите бродови во Црното Море како со воен товар, што би ги направило потенцијални цели на напад, а одлуката на Русија да се повлече од договорот за извоз на жито веќе предизвика пораст на цените на житото на глобалниот пазар.
Русија утринава продолжи со воздушните напади врз украинските пристаништа и се закани дека ќе ги разгледа сите бродови во Црното Море како потенцијални цели, а како што пренесува Ројтерс, САД соопштија дека предупредувањето укажува дека Москва може да нападне бродови на море откако се повлече од договорот постигнат со посредство на ОН, кој и дозволува на Украина да извезува жито. Сигналите дека Москва е подготвена да употреби сила за повторно да воведе блокада на еден од најголемите светски извозници на храна ги зголемија глобалните цени.
Москва вели дека нема да учествува во договорот за жито без гаранции за подобри услови за продажба на сопствената храна и ѓубрива. Обединетите нации велат дека одлуката на Русија ја загрозува безбедноста на храната за најсиромашните луѓе во светот.
Киев се надева дека ќе продолжи со извозот без учество на Русија. Сепак, ниту еден брод не ги напушти своите пристаништа откако Москва се повлече од договорот во понеделникот, а осигурителните компании размислуваат дали да ја осигураат трговијата во воената зона.
Дневни напади
Откако го напушти договорот, Москва секоја вечер истрелува ракети врз двата најголеми пристанишни града во Украина, Одеса и Миколаев. Според Ројтерс, нападите во четвртокот се чини дека се најлошите досега, при што локалните власти известија за најмалку 19 ранети во Миколаев и осум ранети и еден убиен во Одеса.
Зградата на кинескиот конзулат во Одеса е оштетена во руските напади, изјави регионалниот гувернер Олех Кипер. Тој на интернет објави слика од зграда со скршени прозорци.
Конзулатот се наоѓа во центарот на Одеса, преку железничката линија од пристаништето.
„Агресорот намерно ја удрил пристанишната инфраструктура – оштетени се административни и станбени згради во близина, како и конзулатот на Република Кина. Ова покажува дека непријателот не обрнува внимание на ништо“, рече Кипер на Телеграм.
Пекинг веднаш јавно не го коментираше инцидентот, кој се случи додека украинскиот министер за економија Тарас Качка беше во Кина во неговата прва посета на високо ниво на Украина од почетокот на руската инвазија.
Кина соопшти дека го информирала министерот дека е подготвена да го прошири увозот на украински стоки. Киев долго време се обидуваше да го убеди Пекинг да се дистанцира од Москва.
Во Миколаев пожарникарите се бореа со огромен пожар во станбена зграда, а оштетени се и неколку други станбени згради.
Москва ги опиша нападите на пристаништето како одмазда за украинскиот напад во понеделникот на рускиот мост на Крим. Во четвртокот беше објавено дека неговите одмазднички напади продолжуваат и дека ги погодил сите цели во Одеса и Миколаев.
Зголемување на цената
Во својата најексплицитна закана досега, руската војска најави дека од четврток наутро ќе ги смета сите бродови кои се упатуваат кон украинските води како потенцијално носечки оружје и дека земјите чии знамиња се на бродовите ќе се сметаат за сојузници во војната на украинската страна. Русија тогаш прогласи делови од Црното Море за небезбедни.
Вашингтон ова го нарече сигнал дека Москва може да нападне цивилни бродови и рече дека Русија исто така фрла нови мини во морето.
„Веруваме дека ова е координиран напор да се оправдаат сите напади врз цивилниот брод во Црното Море и да се обвини Украина за овие напади“, рече портпаролот на Советот за национална безбедност на Белата куќа, Адам Хоџ.
Поради ескалацијата во Црното Море, цената на пченицата во САД во четвртокот раните утрински часови поскапе за дополнителни 1,5 отсто. Во средата цените скокнаа за 8,5%, што претставува најбрзо еднодневен пораст од првите денови на руската инвазија во февруари минатата година.
И Украина и Русија се меѓу најголемите светски извозници на жито и други прехранбени производи. Обединетите нации велат дека повлекувањето на десетици милиони тони украинско жито од пазарот би предизвикало недостиг низ целиот свет.
Русија, која ги затвори пристаништата на Украина во првите месеци по нејзината инвазија, им дозволи повторно да се отворат пред една година според договорот за жито, според кој Турција и Обединетите нации ги надгледуваат инспекциите на бродовите со руско учество.
Паралелен договор понуди гаранции за рускиот извоз на храна и ѓубрива. Москва вели дека ова не е целосно спроведено. Западните земји велат дека Русија немала потешкотии да ја продаде својата храна, која е ослободена од финансиски санкции.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски во своето ноќно телевизиско обраќање рече дека руските напади врз украинските пристаништа докажаа дека „нивната цел не е само Украина, а не само животите на нашиот народ“.
Тој рече дека пристаништата кои беа погодени во средата содржеле околу еден милион тони жито, наведувајќи дека стоката „веќе требаше да биде испорачана до земјите потрошувачи во Африка и Азија“.
Оштетениот терминал содржел 60.000 тони земјоделски извоз еден за Кина, додаде тој.
Одговорот на Украина
Сега Украина исто така објави дека ќе ги третира бродовите во Црното Море како да превезуваат воен товар.
„Руската Федерација уште еднаш брутално го прекрши универзалното право на слободна пловидба за целиот свет и намерно ја поткопува безбедноста на храната, осудувајќи милиони луѓе на глад“, соопшти украинското Министерство за одбрана.
„Со отворени закани за цивилните бродови кои превезуваат храна од украинските пристаништа, ракетните напади и нападите со беспилотни летала врз цивилната инфраструктура во мирните градови, со намерно создавање воена закана на трговските патишта, Кремљ го претвори Црното Море во опасна зона“, се вели во соопштението.
На овој линк ВО ЖИВО можете да ја следите телевизиската програма N1, како и светската криза со храната?