Секоја петта жена ќе доживее мозочен удар, а секоја година мозочниот удар убива двојно повеќе жени од ракот на дојката, но 80 проценти од мозочните удари може да се спречат, беше истакнато во петокот на прославата на кампањата „Ден на црвениот фустан“, која беше поддржан од претседателот Милановиќ и градоначалникот Томашевиќ.
Кампањата за јавно здравје „Ден на црвениот фустан“ во Хрватска се одбележува петта година по ред со цел да се подигне свеста за спецификите на мозочниот удар кај жените, предупредување за катастрофалните последици од игнорирањето на симптомите и потребата од промени во животниот стил.
Претседателот на Република Хрватска Зоран Милановиќ, под чие покровителство се одржува годинашната акција, на свеченото одбележување истакна дека и самиот до минатата година не бил запознаен со овој проблем кај женската популација, а тој е еден од оние кои биле до кои дојде оваа јавно здравствена иницијатива.
„Научив нешто ново – свесност за важноста на превенцијата и лекувањето на мозочниот удар кај жените. Сакам што е можно повеќе луѓе, во случајов жени, да знаат за ова, да посегнат по нив и да се борат со факторите на ризик“, им порача Милановиќ на организаторите на акцијата, за кои мозочниот удар има и личен допир поради неговата мајка.
Што е „предупредувачки мозочен удар“ и кои се првите симптоми?
За градоначалникот на Загреб, Томислав Томашевиќ, акцијата има и личен допир, бидејќи во прикажаниот филм неговиот пријател и поранешен колега зборуваше за искуствата на жените кои преживеале мозочен удар.
„Она што особено ме трогна беше храброста на жените кои зборуваа за тоа искуство. Важно е да се зборува за симптоми и превенција. Не е лесно да се зборува за своите здравствени проблеми, но клучно е да се освести јавноста за овој проблем“, рече Томашевиќ и рече дека секогаш ќе ја поддржува оваа акција.
Државниот секретар во Министерството за здравство, Марија Бубаш, изјави дека жените се столбот на општеството и дека мозочниот удар се случува и кај помладите, па затоа е важно да се зборува за нивното здравје, кое може да се подобри преку превенција.
Претседателката на Организациониот одбор на Денот на црвениот фустан, Аријана Ловренчиќ-Хузјан истакна дека и е драго што цела Хрватска ја прифатила акцијата и што жените сфатиле колку е важно нивното здравје.
Игнорирањето на симптомите може да биде фатално
Мозочниот удар може да му се случи на секого на која било возраст, но жените се нешто поранливи. Во Хрватска, мозочниот удар е втора водечка причина за смрт со повеќе од 6.000 смртни случаи секоја година, од кои 60 отсто се жени.
Фактори на ризик за мозочен удар се прекумерната тежина, пушењето, физичката неактивност и несоодветната исхрана, додека жените имаат дополнителни специфични ризици за мозочен удар – земање апчиња за контрацепција и хормонска заместителна терапија, бременост, мигрена и срцева аритмија.
Болести чие навремено откривање и лекување може да го намали ризикот од мозочен удар се високиот крвен притисок, високиот холестерол и дијабетесот.
Знаците на мозочен удар се т.н ГРОМ. – Клучни се нејасен говор, слабост во раката, губење на лицето или телото и минути и итен итен повик на 194 или 112.
Програмата на свеченоста ја водеа Ивана Рошчиќ, која и самата преживеа мозочен удар минатата година, и Јошко Локас, а музички гости беа Нина Краљиќ, Лука Нижетиќ и Барбара Суходолчан и ансамблот C’est la vie.
Обраќањето беше проследено со модна ревија на хрватски дизајнери, која ја носеа жени кои закрепнаа од мозочен удар.
Кампањата за јавно здравје „Ден на црвениот фустан“ беше лансирана во 2002 година во САД, а до денес ѝ се приклучија 50 земји ширум светот. Организатори на овогодинешната акција во Хрватска се Хрватското лекарско друштво – Хрватското невролошко друштво и Хрватското здружение за родови разлики во неврологијата во соработка со Градот Загреб, Медицинскиот факултет во Загреб и Школата за јавно здравје Андрија Штампар.
