Во понеделникот јавноста ја слушна веста дека се менуваат правилата за возачки дозволи во Европската унија. Поточно, министрите за транспорт на земјите-членки донесоа заеднички став за новата директива за возачки дозволи и размена на информации за сообраќајни прекршоци, се со цел да се намали бројот на смртни случаи на патиштата.
На крајот на летото оваа година, претседателката на Комитетот за транспорт и туризам на Европскиот парламент, Карима Дели, од редовите на Зелените, претстави нацрт-предлог кој има за цел да ги ревидира правилата за полагање на возачки испит. и издавање на возачки дозволи.
Што се менува?
Нацртот веднаш крена голема прашина во јавноста, а Дели изјави дека целта на предлогот е да се намали бројот на загинати на европските патишта. И додека Дели се соочи со многу критики, експертите го пофалија нејзиниот предлог.
Целта на новата директива е да се намали бројот на загинати во сообраќајот од 20.000 минатата година на нула до 2050 година.
Дигитална возачка дозвола
Новата директива предвидува воведување на единствена дигитална возачка дозвола во ЕУ. Полесно ќе се заменат и обновуваат дигиталните дозволи бидејќи овие постапки ќе можат да се прават преку Интернет. Исто така, се предлага да им се олесни на граѓаните од трети земји со споредливи стандарди за безбедност на патиштата да ја заменат својата возачка дозвола за дозвола на ЕУ.
Возачи веќе на 17 години
Европската комисија предложи, а Советот на министри прифати, младите возачи на возраст над 17 години да можат да го полагаат тестот и да возат доколку се придружувани од постари возачи. Ќе се воведе пробен период за млади возачи од најмалку две години по полагање на тестот и правило за нулта толеранција за возење под дејство на алкохол. За истиот предлог се разговараше и во Хрватска откако летово 23-годишен возач изгуби контрола над својот мерцедес на паркингот во трговски центар и удри во друг автомобил и пешаци.
Комисијата го додава фактот дека, иако младите возачи сочинуваат само осум отсто од сите возачи, во две од пет сообраќајни несреќи со смртен исход учествуваат возачи помлади од 30 години. Но, предлогот на Комисијата да се намали возраста на возачката дозвола на 16 години со ограничување на брзината од 45 km/h беше одбиен.
Ограничување за постарите возачи
Предвидено е и скратувањето на рокот на важност на возачките дозволи за постарите возачи да остане доброволно во земјите-членки. Се воведуваат појасни одредби за проверка на физичката и менталната способност за возење.
Обновувањето на дозволата би било условено со потврда дека нема контраиндикации за управување со возило издадена по задолжителен лекарски преглед. Истото важи и за рокот на важност на возачката дозвола од 7 години за оние над 60 години, 5 години за над 70 и 2 години за над 80 години.
Поминување во друга земја
Со него се предвидува дека лицата кои имаат државјанство на една земја-членка и постојано живеалиште во друга земја-членка можат да го полагаат теоретскиот дел од возачкиот испит во земјата на нивното државјанство, но таква можност не е предвидена за практичниот дел од возачкиот испит.
Казни низ ЕУ
Нови правила кои ќе ја олеснат наплатата на сообраќајните казни извршени во друга земја членка, како и одземањето на возачките дозволи. Се предлага да се прошири листата на сообраќајни прекршоци кои ќе се казнуваат на ниво на ЕУ. На сегашната листа има вкупно осум сообраќајни прекршоци, меѓу кои се брзо возење, некористење појас, поминување на црвено светло на семафор, возење под дејство на алкохол или дрога, неносење заштитен шлем, движење во ограничена сообраќајна лента и неправилна употреба на мобилен телефон или други комуникациски уреди додека возите.
Предлог-законот за размена на информации за сообраќајни прекршоци ќе овозможи одлуката за одземање на возачка дозвола во една земја-членка да се применува во сите земји-членки, што често не е случај сега поради дупките во законот. Истото важи и за други сообраќајни прекршоци кои ќе бидат казниви на ниво на ЕУ.
Возачите на тој начин би ги собирале за сообраќајни прекршоци низ ЕУ, а кога ќе се соберат одреден број од нив би им се одземала дозволата, без разлика во која земја членка се направени прекршоците.
Допрва ќе следи дискусијата
Европскиот парламент ќе гласа за овие нацрти на пленарната седница во декември, по што претстојното белгиско претседателство ќе ги започне преговорите со претставниците на парламентот за конечниот текст на законот.
Дебатата секако ќе биде интересна, бидејќи претходните десничарски претставници во парламентот на ЕУ ги повикаа Зелените за некои предлози. Контроверзни беа идеите како онаа за специјална дозвола за автомобили тешки повеќе од 1,8 тони (SUV), лиценца „Б+“, која можеше да се добие само по двегодишен пробен период за лиценца Б и по 21 година.
Се разговараше и за предлогот за намалено ограничување на брзината за млади возачи, што веќе се спроведува во Франција, како и околу предлогот земјите-членки да имаат опција да им забранат на помладите возачи да возат ноќе.
Европскиот совет за безбедност на патиштата (ETSC) ги поздрави построгите правила за возачите почетници бидејќи во 40 отсто од несреќите учествуваат млади луѓе, кои сочинуваат само осум отсто од граѓаните со возачка дозвола.
