Предлог за целосна забрана за пушење во угостителските објекти има, но не е ставен на дневен ред за усвојување, ниту има мислење од Министерството за здравство и другите министерства. Комитетот што јас го предводев даде предлог за измена на тој закон, со кој беше опфатена апсолутна забрана за употреба на тутун во секој затворен простор, а додадовме и спортски терени и автобуски постојки. Предлогот е испратен до Министерството за здравство, но тоа е се, вели д-р Срмена Крстев, која до декември беше претседател на Републичката експертска комисија за контрола на тутунот, во интервју за порталот N1.
Србија е една од ретките земји во Европа и регионот каде што е дозволено пушење во рестораните, кафулињата и другите угостителски објекти, кои исто така се зачадени овој 31 јануари, кога се одбележува Националниот ден без тутун.
Според неа, одредбите според кои е дозволено пушење во еден дел од угостителските објекти „се толку застарени што, освен во Србија, веќе никаде ги нема“.
„Во другите земји има или целосна забрана за пушење или таканаречена делумна забрана, која во суштина е целосна, каде што пушењето е дозволено само во специјално изградена просторија со многу строги услови. Ваквите простории речиси никогаш не се отвораат бидејќи бараат посебна вентилација, посебни врати и слично, па затоа не се исплатливи за рестораните. Се поголем број земји воведуваат и забрани за пушење на терасите на кафеаните, па Србија многу заостанува“, вели д-р Крстев.
Со одлука на министерот за здравство во 2021 година формирана е Работна група со цел да се изготват измени на Законот за заштита на населението од изложеност на чад од тутун. Таа група беше мултисекторска, покрај целиот состав на Републичката експертска комисија за контрола на тутунот, имаше и претставници од различни министерства во чии закони се споменуваат и тутунот и контролата на тутунот.
Запрашана да процени кога во Србија може да заживее целосната забрана за пушење во угостителските објекти, соговорничката на порталот N1 одговори дека „не гледа дека државата Србија воведува какви било мерки во областа на здравството кои се промотивни“. .
„Не знам што друго да очекувам со тоа. Депресивна е фактот што нашата земја не може да воведе мерки кои важат со децении во Европа и во другите делови на светот. Србија секако ќе мора да го направи тоа во одреден момент. Пушачите обично многу брзо се навикнуваат да мораат да излезат надвор ако сакаат да пушат. Впрочем, тоа го прават нашите туристи кога одат во земја каде што не е дозволено пушење во угостителските објекти“, подвлекува д-р Крстев.
Како што вели тој, предлогот треба да се усвои доколку не се донесе тој сеопфатен закон кој го вклучува и рекламирањето на тутунските производи, што, додава, секако дека би било подобро.
„Да земеме на пример сликовити предупредувања, бидејќи ретко која земја има кутии цигари како ние. Исто така, целосно е нерегулиран делот на новите тутунски и никотински производи, така што имаме експлозија во користењето на овие производи кај младите, без никаква регулација и контрола“, предупредува д-р Крстев.
Комисијата за контрола на тутунот во Србија повеќе не постои
Со одлука на Министерството за здравство од декември минатата година престана да постои Републичката стручна комисија за контрола на тутунот.
„Комисијата е распуштена и моментално ја нема, но се надевам дека наскоро ќе се формира нова“, вели д-р Крстев.
Соговорникот на порталот Н1 нагласува дека еден од главните аргументи во прилог на забраната за пушење е фактот што нема намалување на бројот на гости во угостителските објекти.
„Во сите земји, без разлика колку е голем проблемот, секогаш има повеќе непушачи отколку пушачи. Кога се воведе забраната за пушење, многу непушачи почнаа почесто да ги посетуваат кафеаните, што е сосема спротивно од приказната што ја форсираат рестораните и тутунската индустрија“, вели д-р Крстев.
Тој потсетува дека уште во 2009 година беше изготвен Предлог-закон кој предвидуваше целосна забрана за пушење во затворени простории, вклучително и во угостителски објекти.
„За жал, српскиот парламент го промени тоа, па во 2010 година стапи на сила законот со тие исклучоци. И тогаш беше јасно дека не е добро. Да се дозволи пушење во еден дел од кафеаната, а во друг не и тоа во простор без никаква преграда или специјална вентилација, немаше никаква смисла“, заклучува д-р Крстев.