Една година откако Талибанците ја презедоа власта во Авганистан, бројот на спонтани абортуси и смртни случаи на новородени деца во провинцијата Бадахстан е речиси двојно зголемен, предупредуваат локалните лекари.
Минатиот август беа замрзнати средства од други земји кои го финансираат здравствениот систем во Авганистан, јавува Би-Би-Си.
Дописничката на Би-Би-Си, Јогита Лимаје, ги посетила породилиштата во Бадахстан и била сведок на страшните страдања на жените кои немаат пристап до лекови против болки, кои се принудени да ги делат креветите, а има премалку лекари.
Во таква средина, некои новородени бебиња преживуваат против сите шанси, но за жал, многу приказни завршуваат трагично.
Само вработени жени имаат пристап до одделот. Се собираат околу жена во критична состојба, на која водата предвреме пукнала. На неа и помага единствениот лекар во болницата Саједа Харакат, а нејзиното бебе е однесено на интензивна нега. Читале слаба срцева активност, но бебето не дише. Затоа повикаа машки лекар. Успеале да ја стабилизираат по половина час напор. Лекарите на новинарката велат дека девојчето сега има големи шанси да преживее.
„Ваквите сцени се вообичаени овде“, вели Лимаје.
Во средината на работната недела сите вработени беа во болницата за да се грижат за пациентите, но тука работат само една докторка и пет медицински сестри, а болницата е одговорна за лекување на повеќе од 200.000 луѓе.
По само еден ден состојбата на девојчето се влошила. Не успеаја да ја спасат.
Тешко е да се замисли како е да се возат бремени жени по неасфалтирани, полски патишта од едно место до друго, во очајна потрага по медицинска нега.
Лимаје разговараше со човек кој мораше да го направи токму тоа пред неколку месеци. Шер Бахадур ја донесе својата сестра во две различни здравствени установи; и двајцата одбиле да ја примат. Таа починала на пат кон третата. Сега тој се грижи за нејзината петгодишна ќерка, чиј татко работи во Иран.
„Да имавме нормални клиники и добри патишта, немаше да ја загубам сестра ми“, вели Бахадур. „Патот беше предалеку. Што ќе се случи со мојата внука сега?”
Бахадур сакал да ја донесе својата сестра во болницата во Фајзабад, главниот град на провинцијата.
„Низ целата болница гледаме преполни соби, жени кои делат кревети“, вели Лимаје.
Жените кои имале спонтан абортус лежат во посебни простории.
Лекарите ни велат дека бројот на спонтани абортуси е двојно зголемен во однос на минатата година“, вели новинарот.
Стрес и глад
Главните причини, вели, се стресот и гладот. Една жена, Азиза, кажа што јаде секој ден.
„Наутро пијам чај со млеко, за ручек пијам чај, а за вечера наоѓаме нешто да готвиме“, вели тој. „Денот кога абортирав немаше храна во куќата. Отидов кај роднина да позајмам малку брашно или ориз. Одев долго време, бев гладен. Се чувствував слаб и почнав да крвавам“.
На подот над нејзината соба расте и бројот на предвремено родени бебиња.
Едно момче е родено два месеци прерано. Сè уште нема име.
Лекарите и медицинските сестри се целосно исцрпени, а забраната за средните училишта за девојки што ја воведоа талибанците значи дека никој нов нема да дојде да им помогне.
„Во изминатата година жените во Авганистан претрпеа низа трагедии. Директните последици се највидливи токму во породилиштата низ земјата“, заклучува Лимаје.