Се чини дека сложениот, повеќефазен напад во кој серија експлозии го потресоа Либан е внимателно планирана операција. Прво во вторникот експлодираа пејџери, при што загинаа 12 лица, а беа повредени 2.800, а потоа во средата експлодираа воки-токи што ги користеше либанската група Хезболах, при што загинаа 14 луѓе.
Израел не ја презеде одговорноста за нападите, ниту ги информираше САД за деталите пред да се случат нападите, но тие му кажаа на Вашингтон подоцна преку разузнавачки канали, изјавија двајца американски претставници за Вашингтон пост.
Повеќето од нив, како и други соговорници на Вашингтон пост, разговараа за чувствителни теми под услов да останат анонимни.
Клучното прашање
Анализирајќи ги овие напади, Вашингтон пост наведува дека едно прашање е клучно, а тоа е – зошто сега? Во израелската влада има постојани превирања, а во исто време САД се обидуваат да спречат поширок конфликт на Блискиот исток, а сега и експертите и официјалните лица се прашуваат зошто е избран овој момент за нападот и што му сигнализира на Либан .
Одед Еилам, поранешен висок оперативец на Мосад кој ги надгледуваше меѓународните антитерористички операции, рече дека недостатокот на голема израелска воена акција во часовите по првите експлозии сугерира дека „тајмингот не бил оптимален“.
Дали тој стои зад нападот, како точно ја извел операцијата и дали е воопшто завршена, останува нејасно. Советник на израелската воена разузнавачка агенција и поранешен висок командант во Шин Бет, службата за внатрешна безбедност на земјата, процени дека агентите можеби ја презеле контролата врз синџирот на снабдување на пејџерот, ја испразниле содржината на уредите и ги наполниле со мали количини експлозив. .
После тоа, имаше мал прозорец на време во кој требаше да се дејствува. „Нивото на сомнеж е високо и доволно е само еден пејџер случајно да експлодира за да не успее целата операција“, објасни тој.
Комплексна операција
И други израелски разузнавачки службеници го делат тој став, додавајќи дека таквите операции обично се подготвуваат со месеци – ако не и години – и имаат многу краток рок на траење штом ќе започнат.
Одлуката на Хезболах да се префрли на пејџери, кои ги сметаа за побезбедни уреди од мобилните телефони, даде можност за овие операции. Еилам објасни дека има многу малку време помеѓу инсталацијата и притискањето на копчето за детонација. Тој го опиша нападот врз Хезболах како Перл Харбор.
Но, не беше веднаш јасно дали операцијата беше наменета како прва во серијата конфликти од големи размери или беше само предупредување за Хезболах за тоа што ќе донесе таков конфликт.
Нова фаза од војната
„Ние сме на почеток на нова фаза во војната. Центарот на гравитација се движи кон север“, им рече на војниците израелскиот министер за одбрана Јоав Галант во средата.
Хезболах започна напади врз Израел на 8 октомври во знак на поддршка на Хамас и вети дека нема да запре додека не се постигне прекин на огнот во Газа. По серијата експлозии што го потресоа Либан во средата, милитантната група вети одмазда.
Од последната провокација се потресени и соседните арапски држави. Еден регионален функционер рече дека ситуацијата веќе е блиску до ескалација. „Ова беше голема коцка на Израел.
Зошто сега?
Арапските безбедносни служби шпекулираат дека Хезболах открил проблем со пејџерите и затоа Израел бил принуден да ги активира. Во спротивно, тајмингот на нападот нема смисла, велат неколку официјални лица.
„Дури и да сакаа да испратат порака, зошто сега? Хезболах ќе реагира. Зошто го правите ова ако навистина сте заинтересирани да спречите поширока војна?“, праша друг регионален безбедносен претставник.
Тензиите продолжија во четвртокот кога Израел објави дека неговите авиони и артилерија погодиле повеќе цели во јужен Либан во текот на ноќта. Во исто време, САД вршат притисок врз Израел да не започне регионален конфликт, но се чини дека напорите на Вашингтон се ограничени.
Опасноста од регионален конфликт
Американски официјален претставник рече дека Израел ја известил администрацијата на Бајден пред експлозиите на пејџер дека се подготвува да спроведе некаква операција во Либан, но не даде детали. Официјалните лица беа изненадени кога го видоа обемот на нападот.
Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху оваа недела се сретна со Амос Хохштајнон, претставникот на Белата куќа кој е задолжен за спречување војна меѓу Израел и Хезболах, а по средбата Нетанјаху рече дека иако Израел ја има целосната поддршка од САД, сепак ќе го направи она што може.
