Израел го обвини Обединетото Кралство (ОК) дека ги наградува терористите на Хамас откако Британија ги објави плановите за суспендирање на некои дозволи за извоз на оружје, пишува британски Телеграф.
Министерот за надворешни работи, Дејвид Лами, им рече на пратениците дека двомесечна анализа открила „јасен ризик“ дека оружјето на ОК може да се користи во сериозно кршење на меѓународното хуманитарно право.
Тој рече дека Британија веднаш ќе суспендира 30 дозволи за извоз на оружје за Израел, вклучувајќи и компоненти за воени авиони, хеликоптери и за беспилотни летала.
Во понеделникот вечерта, висок израелски функционер изјави за Телеграф дека одлуката на ОК е „награда за Хамас“ која доаѓа на истиот ден со погребувањето на шесте заложници, егзекутирани од терористичката организација за време на викендот.
Тоа исто така предизвика бурни реакции во ОК каде што пратениците ја обвинија Владата дека ја донела одлуката како одговор на барањата на пропалестинските активисти.
Во понеделникот вечерта имаше извештаи за несогласувања со САД околу одлуката. Вашингтон соопшти дека нема основа за прекин на извозот на оружје.
Но, претставник на американската администрација укажа на различните правни стандарди за продажбата на оружје во ОК и посочи дека нема непријателство меѓу Белата куќа и Даунинг стрит во врска со одлуката.
– Ова доаѓа во време кога водиме војна на 7 различни фронтови, војна што беше започната од дива терористичка организација, неиспровоцирана војна. Во време кога жалиме 6 заложници кои беа ладнокрвно егзекутирани од Хамас во тунелите во Газа. Во време кога се бориме да вратиме 101 заложник дома – рече израелскиот министер за одбрана, Јовав Галант.
Висок израелски функционер изјави дека Израел е „бесен“ поради одлуката, дека Обединетото Кралство треба да размисли за „сигналот што го испраќа до светот“ 2 дена по егзекуцијата на заложниците.
– Чекор од типот што го направи Британија сега испраќа многу проблематична порака до терористичката организација Хамас и до нејзините агенти во Иран – рече израелскиот министер за надворешни работи, Израел Кац.
Поранешниот советник за национална безбедност на израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху, Јаков Амидрор, рече дека тоа е уште еден пример за незнаење, антисемитизам и гнил морален став.
За време на кампањата за општите избори во ОК, лабуристите се соочија со притисок од пропалестинските активисти да заземат построг став кон Израел.
Пет изборни единици, кои претходно ги имаа лабуристите, беа преземени од независните кандидати кои се про-Газа. Во понеделникот, независните – вклучувајќи го и Џереми Корбин, поранешниот лидер на лабуристите – формираа „Независна алијанса“ за да го зајакнат својот глас во Домот.
Во понеделникот вечерта, конзервативците ја обвинија Владата дека ја „смирува“ тврдата левица со одлуката поврзана со продажбата на оружје.
– Ја пренесовме нашата длабока загриженост на Владата, на највисоко ниво, за одлуката и за нејзиниот тајминг денес да се воведе делумна суспензија на продажбата на оружје против Израел – рече претседателот на Одборот на заменици на британските Евреи, Фил Розенберг.
Дејвид Лами побара од адвокатите на неговиот оддел да ги разгледаат советите за извоз на оружје во Израел на денот кога тој стана министер за надворешни работи.
Еврејскиот лидерски совет рече дека одлуката на Лами „може да го загрози долгогодишното одбранбено и разузнавачко партнерство меѓу ОК и Израел кое е клучно за сопствената безбедност на ОК“.
И покрај гневот во Израел поради одлуката, не се верува дека земјата планира дипломатска реакција.
Велика Британија има извезено оружје во вредност од над 576 милиони фунти во Израел од 2008 година, издавајќи 108 дозволи за извоз на оружје во периодот од 7 октомври 2023 година до 31 мај оваа година.
Извозот, кој изнесуваше 18,2 милиони фунти во 2023 година, вклучува компоненти за подморници, хеликоптери, борбени авиони Ф-15, Ф-16 и Ф-35, како и невоена опрема, како што се телекомуникациската и хемиската опрема за производство.
Авионите Ф-35 се особено важни зашто му даваат воена воздушна супериорност на Израел во регионот бидејќи е единствената земја на Блискиот Исток што ги поседува ловците.
Додека Израел увезува околу 69% од своето оружје од САД и помалку од 1% од ОК, Џора Ајланд, поранешна шефица на израелскиот Совет за национална безбедност, изјави за Телеграф дека ембаргото за оружје може да има „критични импликации“ и долготрајни ефекти за израелската армија.
