Сеизмичките податоци од роботската сонда InSight на НАСА сугерираат дека под површината на Марс има огромно количество вода – не мраз, туку течна вода.
На Марс има огромен, течен воден океан, тврди новата анализа на податоците од роботската сонда InSight на НАСА. Таа мисија беше лансирана во 2018 година, со цел да се забележи сеизмичка активност на Црвената планета и брзо беше откриено дека – Марс е сè уште жив.
Оваа нова анализа е уште еден показател дека водата на Марс не испарила кога планетата ја изгубила атмосферата пред милијарди години или дека водата била ограничена на поларните ледени капи. Сепак, пристапот до таа вода е практично невозможен.
Тоа не е површински океан, бидејќи водата се протега низ слоеви на карпи, почнувајќи од најмалку 11 километри под површината на планетата.
Според пресметките на истражувачите од Универзитетот во Калифорнија во Сан Диего и Беркли, се проценува дека има толку многу вода меѓу карпите што би можела да ја покрие планетата и дека тогаш би била длабока два километри.
Но, дури и на планетата Земја не постои вежба способна да навлезе 11 километри длабоко, и затоа има мала надеж дека таков подвиг би можел да се постигне на Марс.
Сеизмички податоци од „Инсајт“ се користат за откривање на вода
Во отсуство на таква технологија за дупчење, научниците ги анализираа податоците за брановите за да го разберат составот на кората на планетата и материјалот внатре.
Овие податоци ги собра сондата „Инсајт“ за време на нејзината четиригодишна мисија, која заврши во декември 2022 година.
Меѓу податоците имало и снимки од таканаречените „земјотреси на Марс“, како и удари на метеори кои предизвикуваат површински земјотреси на таа планета, а „Инсајт“ ја забележал брзината со која се шират сеизмичките бранови при вакви настани.
Истражувачкиот тим користел модели од карпеста физика за да ги пресмета својствата на кората на Марс кога овие брзо патувачки бранови минуваат низ неа.
„Целта е да се поврзе она што е внатре во карпата со брзината на звукот“, објасни Вашан Рајт, геофизичар од Институтот за океанографија Скрипс во Сан Диего, кој ја водел анализата. „Колку е погуста карпата, толку е поголема брзината на звукот што ќе навлезе во неа. Ако додадете малку течна вода, брзината ќе се зголеми. Ако го скршите, брзината ќе се намали“.
Рајт и неговите колеги не навлегоа во истражувањето очекувајќи да најдат течна вода под површината – тие очекуваа да пронајдат каква било количина на вода, од нула до 100 проценти, или вода што се пробива низ слоевите карпи.
Податоците од сондата „Инсајт“ покажуваат дека секоја вода на Марс во неговото античко минато се движела под земја, нешто слично на подземните води на Земјата.
„Постојат длабоки и долгогодишни прашања за Марс на кои оваа студија ни помага да одговориме – ни дава индиции за циклусот на движење на водата што не бил засегнат од луѓето“, вели Рајт.
Каде е водата, има ли живот?
Групата на Рајт не е првата која утврдила дека постои можност за течна вода на Марс.
Истражувачите од Технолошкиот институт во Калифорнија во 2022 година ја користеле сондата Орбитер за да ги проучуваат наслагите на сол на површината на Марс и процениле дека таму постоела вода до пред две милијарди години.
Студиите на северната поларна ледена капа на Црвената планета, исто така, сугерираат дека може да постои течна вода под студената површина, но една неодамнешна студија сугерира дека тие студии можеби погрешно ги интерпретирале радарските мерења.
Пред десет години, студиите на НАСА покажаа дека водата повремено може да тече на површината на планетата.
Сето ова ги возбудува научниците кои се уште трагаат по докази за живот на Марс. Бидејќи, како и на Земјата, течната вода се смета за суштинска состојка која овозможува животот да еволуира.
„Се чини дека водата е од суштинско значење за животот“, вели Рајт. „Она што го знаеме за животот и водата на Земјата е дека има живот во длабочините и тој преживува во многу „посурови“ услови од оние на површината на Земјата. Ако најдете вода на голема длабочина, тоа автоматски не значи живот, но значи дека постои можност за тоа“.
