Повеќе од 400 жени од северот на Косово потпишаа писмо адресирано до командантот на КФОР, во кое ги наведуваат проблемите со кои се соочуваат жените на север и зошто сметаат дека КФОР не треба да дозволи отворање на главниот мост во Митровица.
Иницијаторите на писмото, обраќајќи им се на новинарите во Северна Митровица, истакнаа дека се таму како граѓани и дека не претставуваат ниту една организација, институција или политичка партија.
„По неколкумесечни разговори со други жени, но и последните настани од неодамнешните протести, преку бројни апсења и други ситуации полни со тензии, неколку од нас дојдовме до идеја да се обидеме да ги сумираме моменталните најголеми грижи и стравови на жените. од северот на Косово. Писмото што денеска ќе им го предадеме на карабинерите, а кое е наменето за командантот на КФОР, е најдобар одраз на нашите напори сите овие грижи да ги ставиме на лист“, изјави Милица Радовановиќ од Косовска Митровица.
Таа нагласи дека за само еден ден писмото го поддржале 415 жени од четири општини на северот на Косово и рече дека потписниците на писмото очекуваат одлучна реакција од командантот на КФОР и јасен сигнал дека нема да надвладеат политички интереси. интересите на граѓаните кои, како што посочија, се мнозинство против отворање на мостот.
„И само да нагласам. Иако прашањето за отворањето на мостот е она што не зближи, во писмото ќе видите и цела низа други подеднакво алармантни проблеми со кои се соочуваат жените на северот. Иако ова е иницијатива на жени од северот на Косово, сакаме да го свртиме вниманието и на фактот дека со најголем дел од овие проблеми се соочуваат и нашите колеги трудници кои живеат на југот на Косово. Прва меѓу нив е Драгица Гашиќ, чиј стан беше каменуван вчера во Ѓаковица“, потсети Радовановиќ.
Меѓу 415-те жени, како што наведе, има мајки, докторки, невработени, медицински работници, инженери, домаќинки, психолози, педагози, уметнички, актерки, новинарки, воспитувачки, универзитетски професори, пензионери, студенти…
Писмото на жените од северот на Косово го пренесуваме во целост:
Почитуван генерал-мајор Улуташ,
Во 1999 година беше формирана мисијата КФОР за „градење мир и стабилност на Косово“. Како што безбедносната ситуација тогаш полека се стабилизираше во доволна мера што стана возможно да се започнат политички процеси, условите за живот на различните заедници се подобрија, а некои од нив дури и го вратија малку достоинството. Меѓутоа, сега е време да признаете дека дојде до колапс на политичкиот дијалог и автентични процеси кои, благодарение на вашата мисија, некогаш беа на многу повисоко ниво, и да ја преоцените вашата улога во спречувањето на целосно уназадување на односите во периодот на 1999 година.
Кога ќе дојдеме до ситуација политичкиот фактор да не може да обезбеди стабилност, туку напротив, активно ја поткопува, ваше е со решителни потези да ставите крај на ваквите игри. Време е да прифатиме дека изјавите на ЕУ и Квинта веќе неколку години немаа позитивен ефект врз безбедноста на Косово и да преземеме чекори за да се осигураме дека сето она што се случи во последните години нема негативно влијание врз понатамошното загрозување на НАТО. војниците и етничките и верските малцинства во Косово.
Вашата мисија има чести контакти со нашата заедница и веројатно веќе сте запознаени со тешката ситуација во која се наоѓаат особено жените. Сепак, сакаме да повториме некои работи што не засегаат. Поради ултра-националистичката политика на актуелната влада на Косово, поединци активно се охрабруваат да влезат во нашиот некогаш прилично безбеден јавен простор и сексуално да ги вознемируваат жените, особено во вечерните часови. Поради неразумните мерки за забрана за увоз на српски стоки и динари, многумина од нас останаа без работа во продавниците и бутиците кои забрзано се затвораат, а во кои работеа претежно жени. Машките членови на нашите семејства се под притисок поради постојаните закани за апсење по измислени обвиненија за нарушување на уставниот поредок, што често води до разделување на семејството или длабоко го дестабилизира семејниот живот. Поради нередовната испорака на лекови, терапии за трудници и хронично болни не се секогаш веднаш достапни во аптеките или здравствените установи, па често мораме да патуваме во Србија или постојано да се распрашуваме кој патува во Рашка за да ни купи лекови.
Прашањето на пријателите и семејството дали им требаат лекови пред да патуваме стана дел од нашето нормално социјално однесување. Пензионерите, кои ретко знаат да возат, мораат секој месец да патуваат во Рашка за да ја подигнат пензијата или да веруваат дека нивните банкарски податоци ќе бидат безбедни со пријателите или членовите на семејството со кои ги споделуваат за да подигнат пари за нив.
Разбираме дека не е на КФОР да ги реши овие проблеми, но важно е да се разбере дека тие се симптом на неуспешни политички процеси кои водат до безбедносни ескалации. Затоа КФОР мора да биде порешителен од дипломатските претставништва на земјите членки. Не успеаја не само да ни обезбедат достоинствен живот, но тие ги загрозуваат и вашите војници и угледот на вашата мисија со својата неефикасност.
Можеби верувате дека косовската полиција, која е прва во синџирот на реакција, е формацијата која може подобро да реши некои од овие проблеми. Сепак, сакаме да подвлечеме дека немаме партнери во косовската полиција. Само во изминатиов месец заменик регионалниот директор на полицијата Ветон Елшани ги даде следните изјави:
„Ако криминалец носи маска навечер, направи кривично дело и има пукање од Специјалната полиција, никој не би сакал зад таа маска да се најде малолетно лице, не дај Боже“ и „Јас ги нарекувам здравствените и образовните служби паралелни структури. што ќе ни биде проблем додека не бидеме под наше управување“.
Тешко е да се разберат овие изјави како нешто друго освен закана за физичката безбедност на нашите деца и нивното право на образование и здравствена заштита. Втората изјава е дури и политичка бидејќи не е полицијата која раководи со здравството и образованието, туку локалните и централните власти. Ова покажува дека господинот Елшани се гледа себеси како дел од политичкото раководство во владата и дека полицијата под негова команда е политичка алатка. Како таква, на оваа полициска формација не ѝ се верува и многу жени не сакаат да пријавуваат случаи на сексуално вознемирување од ултра-националисти од албанската заедница. Не само тоа, тие се плашат да ги споделат овие искуства со своето семејство бидејќи се плашат дека машките членови на семејството може да бараат одмазда.
Доколку под политички притисок на владата или можеби некои земји од НАТО одлучите да го намалите присуството на мостот Ибар, ќе испратите ужасна порака до заедницата на северот дека нивните стравови и вознемирености за политиките и намерите на владата во Косово се ирелевантни. Ќе испратите порака дека уништувањето на меѓуетничките односи и ескалацијата се нешто што треба да се награди. Ниту еден чувар, совесен во извршувањето на својата работа, не може да заклучи дека отворањето на мостот за сообраќај во време кога во исто време имаме де факто полициска држава на север е добра идеја. Невозможно е безбедносната ситуација истовремено да бара секојдневно присуство на Специјалната полиција и оклопни возила на север, десетици утврдени бази и отворање на најопасната невралгична точка од најжестоките повоени меѓуетнички конфликти. Не можете да си дозволите секојдневно да ја набљудувате милитаризацијата на северот и во исто време да ги цените аргументите за тоа како треба да се демилитаризира мостот. Таквите реалности не можат да постојат истовремено.
Само кога политичките елити ќе почнат да промовираат соживот, добро владеење и меѓусебно почитување, кога ќе се врати обезбедувањето на сите услуги за косовските Срби и кога владата ќе престане да претставува закана за обезбедувањето на тие услуги, можеме да зборуваме за реалноста во која заедницата на север може дури да размисли за отворање мост за сообраќај. Тоа би била реалност во која луѓето со добри и чесни намери се на чело на процесот кој гради меѓуетнички односи и одржлива заедничка иднина и во која има барем минимум доверба меѓу граѓаните и полицијата. Поради таквата реалност, во која длабоко веруваме, бараме да не земате предвид никакви политички аргументи и да ги земате предвид само безбедносните аспекти на вашите одлуки.
Имајте на ум: „Едно лице може да им наштети на другите не само со своите постапки, туку и со своите неактивности и во тој случај, тие се подеднакво одговорни за штетата предизвикана на другите“.
Ова писмо е напишано од група жени од северот на Косово, а нашите претставници би сакале да се сретнат со вас, генерал мајор, за да ви ги доближат нашите ставови. Сметаме дека овој начин на обраќање до вас е неопходен поради постојаните обиди на власта лажно да ја прикаже добрата состојба на меѓуетничките односи и наводното одржување на блиски врски со заедницата, додека она што навистина се случува е одраз на целосен прекин. во комуникацијата и пополнувањето на јавниот простор со Албанци кои толкуваат што сакаат косовските Срби.
Однапред ви благодариме за одвоеното време и за разгледувањето на нашето барање за состанок.
