Рано утрово спасувачите ги пронајдоа остатоците од урнатиот хеликоптер во кој се наоѓаа иранскиот претседател Ебрахим Раиси и министерот за надворешни работи Хосеин Амирабдолахиан. Како што соопштија, нема знаци дека патниците ја преживеале несреќата. По смртта на претседателот и министерот за надворешни работи, во Иран е прогласена петдневна жалост.
Иранскиот претседател Ебрахим Раиси, министерот за надворешни работи Хосеин Амирабдолахиан и други официјални лица не ја преживеаја хеликоптерската несреќа во неделата во северен Иран. Спасувачите од Црвената полумесечина, кои рано утринава се упатија кон урнатините, рекоа дека нема знаци дека некој од патниците преживеал, јави Ал Џезира.
Како што соопшти подоцна шефот на спасувачите, операцијата за спасување и пребарување е завршена, а посмртните останки на деветте жртви ќе бидат пренесени во градот Табриз. За смртта на Раиси и останатите патници објавија и иранските државни медиуми, а веста за новинската агенција Ројтерс ја потврдил неименуван ирански функционер. На интернет кружеа и фотографии од местото на хеликоптерската несреќа, која се случи на ридски терен. Како што може да се види од снимките од воздух, од урнатиот хеликоптер остана само опашката, а остатокот речиси целосно изгоре.
Акцијата за спасување траеше 15 часа, а покрај тешкиот планински терен ја отежнуваа и лошите временски услови и густата магла, кои ги спречија спасувачките хеликоптери да полетаат. Лошото време е една од можните причини за сообраќајна несреќа. Никој не ја спомнува можноста Израел да учествувал во несреќата, но израелските медиуми, повикувајќи се на неименувани владини извори, објавија дека Израел нема никаква врска со несреќата.
Несреќата се случила кога иранските власти се враќале од Азербејџан. Во неделата, заедно со азербејџанскиот претседател Илхам Алиев, Раиси отвори брана на реката Арас веднаш до границата со Иран. Во хеликоптерот имало вкупно девет лица, покрај претседателот Раиси и министерот за надворешни работи, гувернерот на иранската погранична провинција Источен Азербејџан, Малек Рахмати, како и членови на екипажот и чувари. Паднатиот хеликоптер патувал во конвој од вкупно три хеликоптери, преостанатите два пристигнале безбедно на својата дестинација.
Иранската влада веќе свика итен состанок по веста за смртта на претседателот и министерот за надворешни работи, резимираат извештаите на иранската државна новинска агенција ИРНА CNN. „Ја уверуваме лојалната нација дека патот на службата ќе продолжи со неуморниот дух на Раиси“, напишаа во соопштението, додавајќи дека претседателот го жртвувал својот живот за земјата. Во меѓувреме, државната телевизија ја прекина програмата и почна да емитува муслимански молитви за покојниот претседател покрај вонредните вести.
Врховниот лидер на Иран, ајатолахот Али Хамнеи прогласи петдневна жалост. Тој го опиша покојниот претседател како неуморен, а со неговата смрт иранскиот народ изгуби „скапоцена и искрена личност“.
Кој ќе го води Иран по смртта на Раиси?
Иранскиот устав предвидува дека во случај на смрт на претседателот, неговото место привремено го презема првиот потпретседател, кој мора да биде одобрен од врховниот лидер. Според Си-Ен-Ен, со договор на врховниот лидер, ајатолахот Хамнеи, привремено претседателствувал Мохамад Мохбер. Ајатолахот веќе дал согласност. Уставот, исто така, предвидува дека првиот потпретседател, претседателот на парламентот и шефот на судската власт мора да распишат нови избори за претседател на државата најдоцна 50 дена потоа.
Истовремено, треба да се нагласи дека во иранскиот систем најголема моќ има врховниот лидер или ајатолахот. Тој го има последниот збор во сите одлуки за внатрешни и надворешни работи, што го намалува значењето на претседателот на државата. Во меѓувреме, Али Багери Кани, кој ги предводеше иранските делегации во преговорите со САД за нуклеарни прашања и размена на затвореници, веќе е назначен за привремен министер за надворешни работи.
По повод смртта на иранскиот претседател, изрази на сочувство пристигнуваат од повеќе земји. Кинескиот лидер Си Џинпинг ја нарече неговата смрт голема загуба, а Раиси пријател на Кина. Рускиот претседател Владимир Путин го опиша Раиси како извонреден политичар и пријател на Русија со непроценлив придонес за добрите меѓусебни односи. Претходно индискиот премиер Нарендра Моди изрази длабока тага и шокираност поради смртта на Раиси.
Според премиерот Шебаз Шариф, во Пакистан ќе биде ден на жалост. „Големата иранска нација ќе ја надмине оваа трагедија со својата храброст“, напиша тој на X. Сирискиот претседател Башар ал-Асад ја изрази солидарноста на Сирија со Техеран и роднините на загинатите во хеликоптерската несреќа. Сочувство пристигнуваат и од Европа. Претседателот на Европскиот совет, Шарл Мишел, на мрежата Х напиша дека ЕУ изразува искрено сочувство и дека нивните мисли се со семејствата на сите загинати. Италијанскиот премиер Џорџо Мелони исто така изрази солидарност со иранската влада и иранскиот народ.
Одговори и палестинското исламистичко движење Хамас. „Уверени сме дека Исламската Република Иран ќе може да ги надмине последиците од оваа голема загуба“, се вели во пораката на Телеграм. Се додава дека ја цени „поддршката на Раиси за палестинскиот отпор и неговите неуморни напори за солидарност“ со Палестинците од почетокот на војната меѓу Израел и Хамас во Газа минатиот октомври. Либанското проиранско движење Хезболах го оплакува Раиси како „заштитник на движењата на отпорот“. Во соопштението се посочува дека со Раиси се познаваат долго време и дека тој е „цврст поддржувач и непоколеблив бранител на нашите цели“.
Бонус видео: Што треба да знаете за европските избори?
