Големата кашлица се пренесува со капки, а првите симптоми се чувствуваат само една до две недели по инфекцијата.
Големата кашлица ја предизвикува грам-негативната бактерија Bordetella pertussis, пишува Stetoskop.rs.
Изворот на болеста е исклучиво пациентот кој е заразен две до четири недели по почетокот на болеста. Болеста е типична инфекција со капки, влезната врата е мукозната мембрана на респираторниот тракт. Најчесто се заболени децата од предучилишна возраст од една до петгодишна возраст, но и доенчињата.
Клиничка слика
По инкубацијата, која трае од седум до 14 дена, болеста поминува низ три фази:
Катаралната фаза – се карактеризира со сува непродуктивна постојана кашлица која не е придружена со температура. Тоа трае во просек една недела, а потоа кашлицата станува поинтензивна, почеста навечер.
Фаза на напади на кашлање – покрај непродуктивната сува кашлица, се јавува и пароксизмална, спазматична кашлица, при напади придружени со плачење и наизменично дишење. Кашлицата е почеста ноќе, а може да биде предизвикана со хранење, ладен воздух, возбуда. Нападот трае една до две минути. Започнува со длабок здив проследен со наизменично издишување. Следните вдишувања се отежнати поради рефлексниот спазам на гркланот и глотисот, па се слуша звук на чкрипење, кој потсетува на гребење или заривање на магаре (од тие причини популарно се нарекува магарешка кашлица). На крајот од нападот, пациентот искашлува малку стаклена леплива слуз, а често следи и повраќање. Овие напади го уморуваат детето, обично се прилепува за масата или креветот при кашлање, лицето му е отечено, црвенило, очи крвави, насолзени, отворена уста, испакнат јазик (facies pertussica). По нападот, доаѓа фаза кога ништо не може да предизвика кашлица. Оваа фаза трае две до три недели.
Фаза на реконвалесценција – бројот на напади на кашлање се намалува и скратува, нема повраќање. Пациентот јаде и спие подобро, се опоравува. Целосното заздравување се случува за две до три недели или еден месец.
Компликации
Тие можат да бидат бактериски во форма на бронхопневмонија, механички поради зголемен интракранијален притисок (крварење на мозокот, увото, носот), интра-абдоминални (формирање на хернија, ректален и анус пролапс), интраторакални (белодробен емфизем, пневмоторакс) и нервни во форма на кома, конвулзии, пареза, парализа, енцефалитис.
Дијагноза
Се утврдува врз основа на анамнеза, клиничка слика и тек, лабораториски анализи, радиографија на бели дробови, изолација на предизвикувачкиот агенс, серолошки анализи.
Третман
Терапијата се спроведува со антибиотици 14 дена и симптоматска терапија – фенобарбитон, солбутамол, кортикоиди, во особено тешки случаи е индицирана интубација и вештачка вентилација. Превенцијата на инфекција се врши со активна вакцинација, која е задолжителна.
