Јадењето застарен ориз го зголемува ризикот од сериозни срцеви заболувања, срцеви бери-бери. Срцевиот бери-бери, познат и како влажен бери-бери, е тешка манифестација на дефицит на тиамин (витамин Б1) што влијае на кардиоваскуларниот систем.
Постои врска помеѓу срцевиот бери-бери и токсините произведени од мувла во оризот, особено присуството на микотоксини. Оризот може да биде контаминиран со мувла како Aspergillus flavus или Fusarium. Овие мувла може да произведат микотоксини, а еден специфичен микотоксин, познат како афлатоксин, е поврзан со дефицит на тиамин.
Афлатоксините се токсини произведени од одредени мувла, особено Aspergillus flavus и Aspergillus parasiticus. Овие калапи можат да растат на различни култури, вклучително и житарки како оризот. Познато е дека афлатоксините имаат негативно влијание врз здравјето на луѓето, а една од последиците е попречување на апсорпцијата и искористувањето на тиаминот. Афлатоксините може да доведат до намалување на биорасположивоста на тиамин, што придонесува за дефицит на тиамин, пишува Times of India.
Дефицитот на тиамин, од друга страна, може да резултира со бери-бери, вклучувајќи ја и срцевата форма, каде што кардиоваскуларниот систем е особено погоден. Срцевиот мускул слабее, а лицето може да доживее симптоми како што се забрзано отчукување на срцето, отежнато дишење и едем (натрупаност на течност).
Кои се симптомите на срцевиот бери-бери?
Срцевиот бери-бери првенствено влијае на срцето, што доведува до кардиоваскуларни симптоми како што е зголемено срце (дилатирана кардиомиопатија), што резултира со нарушена способност за пумпање.
Поради ослабениот срцев мускул, срцето може да чука побрзо за да ја компензира намалената ефикасност на пумпање.
Ослабениот срцев мускул може да има проблеми со ефикасното пумпање на крвта, што доведува до несоодветна испорака на кислород до ткивата на телото и предизвикува отежнато дишење.
Задржување и акумулација на течности во ткивата, особено во нозете и глуждовите. Тоа е резултат на неможноста на срцето ефикасно да пумпа крв, што доведува до акумулација на течности во вените.
Намалениот проток на крв и снабдувањето со кислород во ткивата може да резултира со замор и слабост.
Во тешки случаи, кожата и мукозните мембрани може да станат синкави поради недоволна оксигенација на крвта.
Пациентите може да доживеат и невролошки симптоми
Важно е да се напомене дека симптомите на срцевиот бери-бери може брзо да се развијат и може да бидат опасни по живот доколку не се лекуваат веднаш. Покрај кардиоваскуларните симптоми, луѓето со дефицит на тиамин може да доживеат и невролошки симптоми, кои се покарактеристични за сувиот бери-бери. Невролошките симптоми може да вклучуваат отежнато одење (атаксија), губење на осетот во екстремитетите (периферна невропатија) и ментална конфузија.
Еве што треба да знаете
Важно е да се напомене дека не секој ориз е загаден со мувли или микотоксини, а појавата на контаминација со афлатоксин зависи од различни фактори како што се условите за складирање, земјоделските практики и климата. Покрај тоа, додека оризот контаминиран со мувла е еден потенцијален извор на изложеност на афлатоксин, други прехранбени производи исто така може да бидат контаминирани.
За да се намали ризикот од дефицит на тиамин и поврзани болести како што е бери-бери, од суштинско значење е да се обезбеди разновидна и урамнотежена исхрана, правилно складирање и хигиенски практики на храна и да се решат сите фактори кои можат да придонесат за раст на мувлата во прехранбените производи. Доколку постои загриженост за контаминација со афлатоксин, регулаторните агенции често поставуваат упатства и стандарди за следење и регулирање на нивоата на овие токсини во прехранбените производи.
Како да јадете ориз на здрав начин?
Вообичаена практика е оризот да се готви на големо, да се чува во фрижидер и да се користи со денови. Сепак, здравствените експерти предупредуваат дека варен ориз не треба да се остава преку ноќ. Микробиолошкиот раст на варен ориз не е видлив со голо око, но кога се консумира може да биде штетен. За да бидете сигурни дека добивате доволно хранливи материи од оризот без да му наштетите на вашето здравје, секогаш гответе го оризот истиот ден. Јадете свежо варен ориз секој ден. Според истражувачите, оризот е меѓу оние намирници во кои мувлата многу лесно се развива.
