Клучниот политички сојузник на Владимир Путин „посвоил“ дете киднапирано од дом за деца во Украина, покажуваат документите откриени од истражувачката програма на Би-би-си Панорама. Сергеј Миронов, 70-годишниот шеф на руска политичка партија, е забележан дека во 2022 година посвоил двегодишно девојче од жената со која сега е во брак.
Документите покажуваат дека идентитетот на девојчето бил променет во Русија. Детето, првично наречено Маргарита, е едно од 48-те кои исчезнаа од регионалниот дом за деца во Керсон кога руските сили ја презедоа контролата врз градот.
Според украински извори, околу 20.000 деца биле земени од руските сили од почетокот на инвазијата во 2022 година. Претходно оваа година, Меѓународниот кривичен суд (МКС) издаде налози за апсење на претседателот Владимир Путин и неговата комесарка за правата на децата, Марија Лвова -Белова, за наводно незаконско депортирање на украински деца на територија контролирана од Русија, со намера трајно да ги отстранат од сопствената земја.
Руската влада вели дека не ги депортира украинските деца, туку ги евакуира за да ги заштити од војна. Би-Би-Си соработуваше со украинската истражувачка за човекови права Викторија Новикова за да открие што се случило со Маргарита и другите деца. Новикова подготви досие со нови докази за украинското обвинителство кое ќе го предаде на МКС.
Таа беше најмладата жителка на домот за деца
Мистеријата околу Маргарита започна кога жена во виолетов фустан се појави во детската болница во Керсон, каде што 10-месечното дете се лекуваше од напад на бронхитис во август 2022 година. Маргарита беше најмладиот жител на локалниот дом за деца кој се грижеше за деца кои имале здравствени проблеми, чии родители го изгубиле старателството или починале.
Мајката на Маргарита се откажала од старателството набргу по нејзиното раѓање, а не се знаело каде се наоѓа нејзиниот татко. Докторката Наталија Љутикова, која раководеше со лекувањето на доенчињата во болницата, вели дека Маргарита била насмеано бебе кое сакало да се гушка со луѓе.
Жената во виолетова се претстави како „шеф за детски работи од Москва“, се присетува д-р Љутикова. Керсон сега е повторно под контрола на Украина, но во тоа време беше во шестиот месец на руска окупација.
Набргу по заминувањето на жената, Љутикова добила неколку телефонски повици од рускиот функционер, кој неодамна бил одговорен за домот за деца. Службеникот побарал Маргарита веднаш да се врати во домот. За една недела Маргарита била отпуштена од болница. Следното утро, вработените во домот за деца мораа да ја подготват Маргарита за патувањето.
Се плашевме, сите се плашеа“, вели Љубов Сајко, медицинска сестра во домот. Таа опиша како руските мажи – некои во воени маскирни панталони, еден со црни очила и актовка – пристигнале да ја соберат девојката: „Беше како на филм“.
Но, тоа беше само почеток. Седум недели подоцна, рускиот парламентарец Игор Кастјукевич пристигна во домот облечен во воена униформа и со други официјални лица почна да организира депортација на преостанатите деца, вклучувајќи го и полубратот на Маргарита, Максим.
Ни ги извадија од раце и ни ги извадија“, вели Сајко.
На видеото објавено на Телеграма од самиот Кастјукевич се гледа како децата се внесуваат во автобуси и амбулантни возила. „Децата ќе бидат однесени на Крим во безбедни услови“, рече Кастјукевич додека децата се качуваа. Крим беше припоен кон Русија во 2014 година. Кастјукевич го претстави настанот како хуманитарна мисија.
БиБиСи пет месеци се обидуваше да ги пронајде Маргарита и останатите 47 деца, соработувајќи со Викторија Новикова. Пронаоѓањето на изгубени деца во Русија, земја со површина од повеќе од 17 милиони квадратни километри, не е лесна задача.
Која е жената во виолетова?
Првата задача беше да се идентификува мистериозната жена во виолетова боја која ја посети Маргарита во болницата минатиот август.
Викторија откри руски документ со кој се одобрува трансферот на Маргарита во болница во Москва на медицински тестови. Името на жената е наведено на документот: Ина Варламова. Пребарувањето на социјалните мрежи потврди дека таа е мистериозната жена во виолетова боја.
Тогаш Би-Би-Си ѝ покажа на д-р Љутикова фотографија од Ина Варламова и таа ја идентификуваше како жената што ја посети Маргарита во детското одделение. По дополнително истражување, откриено е дека Варламова работи во рускиот парламент, иако не е јасно во кое својство, и дека поседува недвижен имот во Подолск, во близина на Москва.
Дел од мистеријата е решена. Но прашањата останаа. „На Маргарита не и требаше посебен преглед“, вели д-р Љутикова, зборувајќи за ноќта кога е однесено детето: „Зошто мораше да се носи малото дете досега?
БиБиСи Панорама потоа доби евиденција за возовите од извори во Русија. Тие покажаа дека Маргарита пристигнала во окупирана Украина истиот ден кога била однесена од домот за деца. Подоцна истата ноќ, во 00:20 часот, Варламова се вратила со возот за Москва, со дополнителни повратни билети.
Овој поранешен падобранец е лидер на партијата „Праведна Русија“, која е дел од руската државно санкционирана опозиција и го поддржува претседателот Путин. Тоа е санкционирано од голем број западни земји, вклучително и Обединетото Кралство и Европската унија.
Клучно откритие
Потоа дојде клучното откритие. Во матичната книга на родените има 14-месечно девојче по име Марина, запишано во декември минатата година. Родителите на детето се Ина Варламова и Сергеј Миронов. Регистрацијата била неправилна, не ја покажувала оригиналната евиденција за раѓањето на детето.
Роденденот на Марина е наведен како 31 октомври 2021 година – истиот ден кога се родила Маргарита.
Кога видов дека роденденот на Марина е ист како на Маргарита, сфатив дека ја најдовме“, вели Новикова.
Преку анонимни руски извори, Би-Би-Си дојде до досието за посвојување на Маргарита. Маргарита Прокопенко беше преименувана во Марина Миронова, по нејзиниот посвоител Сергеј Миронов. Нејзиното место на раѓање е наведено како Подолск.
Руската влада соопшти дека нема сознанија за случајот на Маргарита и дека не може да коментира.
Депортацијата на цивили во време на војна е воено злосторство
Женевската конвенција, која дефинира што претставува воено злосторство, вели дека е нелегално да се депортираат цивили во време на војна, освен од безбедносни или воени причини и ако тоа е привремено. Конвенцијата исто така забранува промена на семејниот статус на детето.
Кога МКС ги обвини Путин и неговата комесарка за деца Марија Лвова-Белова претходно оваа година, судот утврди дека незаконското депортирање на стотици украински деца од сиропиталишта и домови за деца е направено со „намера трајно да се отстранат овие деца од нивната земја“.
Ова уследи по одлуката на претседателот Путин да издаде декрети со кои им се олеснува на Русите да посвојуваат украински деца. Лвова-Белова рече дека Русија ги зема децата само во згрижувачки семејства или под старателство.
„Нема посвојување. Ова е многу важен факт бидејќи посвојувањето значи дека детето станува целосно натурализирано. Можете да му смените презиме, име, средно име, можете да му го смените родното место“, изјави Лвова-Белова во октомври годинава.
Но, како одговор на истрагата на Би-Би-Си, руската влада рече дека е „неточно“ да се тврди дека Русија не дозволува посвојување на украински деца од новопрогласените руски региони. Имено, Русија сега смета дека големи делови од Украина се руска територија, а луѓето кои живеат таму се нејзини граѓани, вклучително и деца.
Многу родители не знаат каде се нивните деца
Би-Би-Си им пиша на Сергеј Миронов и Ина Варламова прашувајќи каде е сега Маргарита, но не добиле одговор. Се верува дека речиси сите други деца кои биле однесени од домот останале во рацете на Русите. Најмалку 17 од нив се на Крим, според руските власти. Сите имаат роднини во Украина, вели Викторија Новикова.
Украина тврди дека идентификувала 19.546 деца кои биле однесени во Русија. Помалку од 400 беа вратени. Русија ги оспорува овие бројки.
Москва вели дека повторно ќе ги обедини децата со семејството или пријателите доколку се поднесе легитимно барање и тие дојдат да ги соберат децата. Сепак, многу родители не знаат каде се нивните деца, а процесот на нивно наоѓање и враќање е тежок и сложен.
Има информации за само едно дете од домот за деца во Керсон кое е вратено во Украина, тригодишниот Виктор Пузик кој поради здравствената состојба чекал операција во установата, од Крим го однела неговата мајка Олха. во октомври.
„Се обидуваат да го избришат идентитетот на децата“
Таа вели дека чекањето било агонија: „Постојано размислував каде е, како е? Дали е жив или не? Секакви работи ми поминуваа низ глава“.
Викторија сака да ги пронајде сите исчезнати деца од Детскиот дом Херсон, но е загрижена дека наскоро ќе биде невозможно да им се најде трага: „Времето не е на наша страна. Проблемот е што руските власти се обидуваат да го избришат идентитетот на децата кога издаваат руски изводи од матичната книга на родените или дури и пасоши“.
Во исто време, таа не изгуби надеж дека ќе ја врати Маргарита во Украина. Таа сè уште не нашла роднина кој би можел да ја прими Маргарита, па украинската влада се назначила себеси за законски старател на девојчето и планира да стапи во контакт со руските власти за да ја врати.
„Светот мора да знае за постоењето на Маргарита. Сакаа да ја избришат. Мораме да ја вратиме назад“, заклучува тој.
