На социјалните мрежи повторно се прошири веста за ученикот кој почина откако јадеше тестенини зготвени пет дена претходно и оставени на масата. Тој починал од бактерии кои се развиле во неправилно складирана храна.
Изминативе денови на социјалните мрежи се појавија вести од 2008 година и повторно кренаа паника. Поточно, таа предупреди на опасноста од конзумирање на загреани остатоци, особено ориз и тестенини, кои не биле соодветно складирани.
Приказната за прв пат беше објавена во Journal of Clinical Microbiology за смртта на студент од Брисел кој изел чинија со загреани шпагети. Наводно ги оставил на маса пет дена, надвор од фрижидерот и починал 10 часа откако ги подгреал и изел.
Што е синдром на пржен ориз?
Во случајот со несреќниот ученик се работи за труење со храна предизвикано од бактеријата Bacillus cereus. Неизникнатиот организам често го има во почвата и храната со скроб, но најмногу се поврзува со варен ориз, па оттука и името на синдромот, пишува Ordinacija.hr.
„Овој микроорганизам обично не предизвикува болест. Но, по готвењето, спорите можат да никнат и да станат активни и да почнат да произведуваат токсини, поради што луѓето се разболуваат“, објасни д-р Елен Шумакер, експерт за безбедност на храна и директор на програмата „Безбедни чинии“ на Државниот универзитет во Северна Каролина.
Со цел да се избегне развој на бактерии, експертите препорачуваат да се избегнува чување на храната на температури меѓу 5 и 60 степени Целзиусови подолго од четири часа. Што значи дека целата храна треба да се чува во фрижидер. Важно е да се напомене дека иако процесот на ‘ртење може да започне за време на готвењето, тој продолжува додека храната седи на собна температура.
„Оганизмот го преживува процесот на готвење, а потоа брзо расте во храна која не е правилно изладена. Откако организмот ќе достигне релативно високи концентрации (стотици илјади или милиони организми), може да предизвика болест преку инфекција или производство на токсини. Кога луѓето внесуваат организам или токсин, тие се разболуваат“, додаде д-р Доналд Шафнер, професор и експерт за наука за храна во Рутгерс, еден од водечките американски универзитети за истражување.
Скробна храна на собна температура?
По готвењето, храната е зрела за ртење на спорите – освен ако храната веднаш не се стави во фрижидер, што би го спречило размножувањето на активните бактерии.
„Општа препорака за здрав разум е готвената храна да се остави на собна температура најмногу два часа. Важно е храната брзо да се лади, со оглед на температурниот прозорец во кој се развиваат бактериите“, вели Шафер.
Тој советува големите порции храна да се поделат на помали порции пред да се чуваат во фрижидер. Треба да проверите и дали фрижидерот е поставен под 5 Целзиусови степени.
Симптоми на овој тип на труење со храна
Општо земено, симптомите на „синдром на пржен ориз“ се слични на оние што се јавуваат како одговор на други видови труење со храна (повраќање, дијареа, гадење, грчеви во стомакот итн.).
„За разлика од другите бактерии кои предизвикуваат труење речиси веднаш по конзумирањето, бактеријата Bacillus cereus може да предизвика реакции 30 минути до 5 часа по консумирањето. Дијареата може да започне 8 до 16 часа по јадење загадена храна“, вели д-р Шумакер.
Иако не постои лек кој ќе помогне откако ќе се појави синдромот, најважниот начин да останете здрави и да се борите против него, велат експертите, е да останете хидрирани. Во тешки случаи, кога повраќањето и дијареата траат со часови, препорачливо е да се оди во болница.
Иако е одлучено дека смртта на бриселскиот студент е предизвикана од бактеријата Bacillus cereus, д-р Шафнер истакнува дека многу ретко се случува овој вид на труење со храна да доведе до смрт, пишува „Ординација“.