Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, во понеделникот беше во Приштина, од каде побара Србија да испорача „де факто“ признавање на Косово.
Таа формулација пред неа ја изнесоа само лидерите на Германија, Франција и Италија во заедничката изјава.
Марко Милановиќ, професор по меѓународно право на Универзитетот во Рединг, посочува дека не знаеме точно што значи тоа и дали сега Брисел од претседателот Александар Вучиќ бара нешто повеќе од она што го има во досегашните договори.
Милановиќ вели дека де факто признавањето би можело да биде правно обврзувачки сеопфатен договор, кој всушност е меѓународен договор што би требало да биде ратификуван од парламентите на Србија и Косово.
„Тоа би било де факто признавање и би испратило јасен сигнал до другите земји дека Србија се откажала од Косово во секоја реална смисла, само не во номинална смисла“, објасни професорот.
Сепак, тој посочува дека изгледа нереално Вучиќ и Аљбин Курти да можат да склучат ваков договор на краток или среден рок.
Професорот по меѓународно право објаснува дека Фон дер Лајен истовремено ги претставил и ултиматумот и понудата. Од една страна има понуда за влез во ЕУ, но ако го сакаме тоа, мора да го направиме тоа што се бара од нас.
Сепак, големото прашање е што точно се бара од нас, додава професорот.
Тој објаснува дека „де факто“ признавањето нема јасно дефинирано значење во меѓународното право и меѓународните односи.
Тој вели дека понекогаш тоа може да значи само воспоставување на некакви дипломатски или квазидипломатски односи, односно отворање претставништва кои нема да бидат на ниво на амбасади.
Тој забележува дека Охридскиот договор наложува Косово и Србија да основаат постојани мисии на територијата на секоја земја, но дека тоа не подразбира премолчено признавање – а тоа е постојана дипломатска мисија на ниво на амбасади.
Говорејќи за наводите дека во сите досегашни договори има одредби од кои произлегуваат толкувања дека Србија веќе „де факто“ го признала Косово, гостинот на „Иза вести“ истакнува дека за тоа немаше сто пати да се разговара ако беше така. случајот.
„Дали Србија недвосмислено кажа дека го смета Косово за суверена држава – не. Она што му треба на Косово е јасен сигнал дека Србија повеќе не бара големо право на суверенитет и дека тоа го отвора патот за Косово да воспостави дипломатски односи со земјите кои не го признаваат и што го отвора патот за членство во ОН. Овој договор не го содржи тоа, ако го имаше веќе ќе беше признат од разни земји“, објаснува професорот Милановиќ.
„Ако се што бараат од него е Србија да отвори дипломатско претставништво во Приштина, кое нема да се вика Абамасада, Вучиќ може да го испорача тоа.
Веќе постои канцеларија за врски. Друга работа е да престанеме да зборуваме за Обединетите нации. Но, тоа не е доволно за Косово. Не може да влезе во ОН без одлука на Советот за безбедност, а таму седат Русија и Кина“, потсети професорот.
