Додека се очекуваат токсиколошките наоди на повеќекратниот убиец од Градачац, во јавноста се повеќе се зборува за широко распространета злоупотреба на нелегалните анаболни андрогени стероиди, кои се многу штетни за физичкото и психичкото здравје на потрошувачите. Намалено либидо, депресија, изменета слика за себе, агресивност – знаат ли оние кои ќе се одлучат да го користат дека тоа се само дел од заканите што ги носи со себе? Ги прашавме лекарите со какви проблеми се соочуваат во практиката, а тие поради се што беа сведоци, апелираат до младите и нивните родители да бидат внимателни, особено поради тоа што на пазарот се многу присутни производи од диви лаборатории. чиј состав останува непознат за потрошувачите .
За распространетиот проблем кој ескалира поради естетските вредности што им се наметнуваат на мажите на социјалните мрежи разговаравме со д-р Махиро Фидахиќ, специјалист по клиничка фармакологија со токсикологија и стручен советник за допинг контрола во Агенцијата за антидопинг контрола на БиХ и доцент по медицина Габијела Малешевиќ, специјалист по ендокринологија.
И двајцата N1 соговорници нагласуваат дека е евидентиран многу висок процент на злоупотреба на стероиди, главно поради наметнати стандарди на убавина и искривена слика за себе и телото, како и поради брзото постигнување на мускулна маса и намалување на масното ткиво.
„Сепак, она за што младите не сакаат да слушнат и да знаат се несаканите ефекти на анаболичките стероиди. Долготрајната употреба кај мажите често резултира со намалување на либидото, оштетување на црниот дроб, зголемување на холестеролот и промена во однесувањето – а најблиските го забележуваат тоа. Промената во однесувањето значи промени во расположението, агресивност, депресија“, објасни д-р Малешевиќ, додавајќи дека пациентите со променето однесување често доаѓаат во установата во која таа работи, а тие, меѓу другото, доаѓаат и да започнат со лекување на стерилитет.
Опасност од злоупотреба на хормонот за раст: Деформитет на лицето, рацете, стапалата, неповратен раст на внатрешните органи…
Проблемот, додаде докторот, го создава и тоа што многу млади луѓе кои користат стероиди се убедени дека водат здрав начин на живот.
Најопасниот ефект се постигнува со земање повеќе видови стероиди. Дополнително на нив често се користи и хормонот за раст, кој со себе носи и, доколку дојде до злоупотреба, бројни опасности, како што се растот на срцето и црниот дроб, деформација на коскеното ткиво и слично.
„Кога ќе заврши растот и развојот на човекот, земањето хормони за раст сепак може да доведе до деформација на коскените структури, што значи деформација на лицето, рацете, стапалата… Зголемувањето на внатрешните органи е исто така многу опасно, а често може да биде и неповратно. “, објасни докторот.
По прекинот на нивната употреба, на пациентите често им е потребна психолошка поддршка.
Посебна опасност, предупреди д-р Фидахиќ, демне и тоа што на пазарот се достапни и стероиди од нелегални лаборатории, чиј состав воопшто не им е познат на нивните потрошувачи.
И двајцата соговорници упатија посебен апел до родителите, нагласувајќи дека многумина се уште не се запознаени со употребата на овие супстанци од страна на младите. Додаваат – по нивното прекинување во процесот ќе мора да се вклучи не само ендокринолог, туку и психолог, со оглед на тоа што потрошувачите доаѓаат со искривена слика за себе и за своето тело.
Фидахиќ истакнува дека, според најновите медицински сознанија, одредени супстанци од овој тип во организмот можат да се најдат и шест месеци по употребата.