Белиот слез е лековито растение кое се користи и во народната и во научната медицина. Сите негови делови се лековити, а ефективноста зависи од содржината на слуз (30 до 35 проценти).
Кај бел слез, кој е повеќегодишно растение, коренот има сладок вкус и содржи слуз. Најпрво се формира лисна розета од тркалезни листови, а потоа исправено стебло, високо до 2 м. Во пазувите на листовите се формираат бели цветови, составени од пет ливчиња.
Ова растение најдобро успева на лабава и влажна почва. Долгите суши не го фаворизираат. Може да се сее во рана пролет, по можност во март. За да се добие медицински препарат, коренот се вади доцна есен или рана пролет. Прво се мие, се лупи, се сече и се суши. Листот и цветот се берат неколку пати во текот на сезоната на растење, но не треба да се берат повеќе од една третина од листовите за коренот да не го изгуби својот квалитет, пишува Нови лист.
Црниот бел слез е зимзелен со добро развиени подземни и надземни делови. Коренот е слабо разгранет, месести и вретено. Стеблото расте до повеќе од еден метар во височина, тркалезно и разгрането, повеќе или помалку влакнесто, често дрвенести во основата. Од пазувите на листот излегуваат 2-4 големи, правилни цветови и се составени од пет бледо розови или виолетови ливчиња со потемни ленти. Фабриката цвета од мај до септември.
Од античко време, слезово се користи како лековито растение и зеленчук. Свежите млади листови содржат околу 120 mg витамин Ц, 18 mg каротин и се богати со железо и калциум. Може да се подготват како чорба слично на спанаќот или да се додадат во супи од зеленчук. Цвеќињата може да се додадат во мешани салати или да се користат за украсување јадења со месо и риба. Семето некогаш се користело како афродизијак.
Во случај на црн слез, коренот, лисјата и цветовите се лековити. Коренот се вади во пролет или есен, додека листовите и цветовите се собираат во моментот на цветање. Листовите се берат со најкраток можен ливче и само доколку се целосно здрави, односно немаат кафени дамки предизвикани од ‘рѓа од слезово. Сите делови на растението содржат слуз, а листовите содржат и танини и флавоноиди. Растителните муцилаги делуваат локално на кожата и мукозните мембрани и го спречуваат и ублажува воспалението во дигестивниот тракт. Целото растение е без мирис, а вкусот е муцилаген. По сушењето, листовите навистина немаат пријатен вкус.
Подготовка на чај
Подготовка на чајот: две лажички суви, сечкани листови и цветови прелијте ги со 2,5 dl ладна вода и оставете неколку часа со повремено мешање, па процедете. Пред употреба, напивката може малку да се загрее, а доколку се пие за респираторни проблеми, да се заслади со мед.
Важно е да се напомене дека поради слузта, која е најважната лековита супстанција на ова растение, чајот се приготвува со ладен процес и дека само на тој начин неговата ефикасност доаѓа до израз.
За засипнатост, млак чај се гаргара неколку пати на ден. Ние користиме обвивки за чај за воспаление на кожата, сува кожа и чешање на кожата во старост. Во народната медицина црниот бел слез се користи за топла бања кај гангренозни рани предизвикани од проширени вени. Листовите и цветовите се преливаат со врела вода и се оставаат покриени половина час. Бањите се прават три пати на ден, а секој пат се подготвува свежа супа, пишува Нови лист.