Замор и болки во мускулите – секоја вакцинација може да има несакани ефекти – вклучително и вакцинација против ковид-19. Но, многу е тешко да се дијагностицира т.н пост-вак синдром. Што знаеме за можните негативни ефекти од вакцинацијата?
Повеќе од 13 милијарди дози вакцини беа користени ширум светот за време на пандемијата на коронавирус. Само во Германија беа инјектирани 192 милиони дози – никогаш досега толку многу луѓе не примиле една или повеќе вакцини против истата болест за толку кратко време.
Не секој добро се справи со тоа: некои луѓе сè уште страдаат од различни симптоми по вакцинацијата, некои од нив се тешки и ги спречуваат да водат нормален живот. Некои од нив сакаат да го тужат производителот на вакцини BioNTech за наводна штета предизвикана од вакцинација, позната како т.н. пост-вак синдром, пишува Дојче веле.
Што е пост-вак синдром и колку луѓе страдаат од него?
Многу луѓе почувствувале болка на местото на инјектирање и замор, имале главоболки или треска по вакцинацијата. Но, овие симптоми исчезнаа по кратко време и се сметаат за нормална реакција на вакцината.
Поствак синдромот е многу повеќе од тоа. Што точно, сè уште никој не знае.
Слично на т.н долго-ковид и пост-вак-синдром, исто така, претставува збир на симптоми и клинички слики кои се слични на оние на долго-ковид: оние кои се засегнати чувствуваат хроничен замор, имаат мигрена, болки во мускулите или страдаат од кардиоваскуларни заболувања.
Без разлика колку се различни симптомите, тие имаат едно нешто заедничко – тие се појавуваат кратко време по вакцинацијата против коронавирусот. И бидејќи несаканите ефекти и оштетувањата од вакцинацијата се секогаш тесно поврзани во време со вакцинацијата, сомнежот за пост-вак синдром е разбирлив.
Од гледна точка на пациентите, ова е сосема разбирливо, вели Харалд Прус од Берлинската чарите и берлинскиот огранок на германскиот центар за невродегенеративни болести (DZNE). Но, тој истакнува дека со оваа временска низа, за почеток, се работи само за корелација, а не за причинско-последична врска. Овој експерт вели и дека пост-вак-синдромот е „тотално преценет по својата димензија“.
Од 31 октомври 2022 година, речиси 51.000 сомнителни случаи на сериозни несакани ефекти по вакцинацијата против корона се пријавени во Институтот Пол Ерлих. Тој институт е одговорен за вакцините и лековите во Германија, па објави и редовни безбедносни извештаи за вакцините против коронавирусот.
Канцеларијата на Прус во невролошката клиника во Шарите ја посетуваат многу луѓе кои веруваат дека страдаат од пост-вак синдром. Овој доктор и другите кои го истражуваат проблемот не негираат дека има сериозна штета предизвикана од вакцинацијата и дека на болните им е потребна помош.
Првата индикација дека главоболката, чувството на замор или мускулната слабост може да се поврзани со вакцинацијата е временската рамка: ако симптомите се појават неколку дена до неколку недели по примањето на вакцината, може да има врска.
Дали е тоа навистина така, со сигурност може да се докаже само во ретки случаи, вели неврологот. „Не постои единствен биомаркер кој е широко прифатен во науката.
Еден таков биомаркер, на пример, би бил специфично антитело произведено од телото како одговор на вакцинацијата. Научниците открија специјални антитела во крвта на луѓето кои развиле воспаление на срцевиот мускул (миокардитис) по вакцинацијата. Миокардитисот се смета за можен, но редок несакан ефект по вакцинацијата со Corminaty, BioNTech/Pfizer вакцина.
Вакцината е исто така идентификувана како причина за зголемена инциденца на тромбоза на венски синуси. Ова е векторска вакцина од Astrazeneca.
„Тоа ретко се случува, но беше јасно дека вакцината предизвикува многу специфичен модел на тромбоза на церебрална вена што инаку е непозната бидејќи беше поврзана со многу специфичен тип на антитела“, вели Прус.
Главоболките, синдромот на хроничен замор или кардиоваскуларните проблеми им го загорчуваат животот на луѓето, и тоа не само поради пандемијата и големите кампањи за вакцинација. „Само во Германија секој ден се поставуваат 30 нови дијагнози на мултиплекс склероза“, вели Прус. Автоматското припишување на сите овие симптоми на вакцинацијата без цврсти докази ќе им помогне малку на луѓето, вели тој. Бидејќи без правилна дијагноза, вели тој, тешко е можна корисна терапија.
За Prüß и другите кои се занимаваат со темата на post-vac синдромот, сомнежот е затоа очигледен: многу од клиничките слики со кои пациентите доаѓаат на преглед во Charité имаат други причини. Од друга страна, вистинскиот пост-вакцинален синдром е веројатно многу редок.
Што се случува во телото на пост-вак пациентите?
Човечкиот имунолошки систем е многу сложен и нема сигурни сознанија за тоа што точно се случува во телото по вакцинацијата. Имунологот Кристин Фалк се сомнева дека коренот на проблемот би можел да биде вкрстена реакција со протеинот на вакцината. Покрај формирањето на антитела против протеинот шилец, кај некои долгорочни пациенти со Ковид и кај некои пациенти после вакцинација, се развива и еден вид вкрстена реакција во која создаваат таканаречени автоантитела, кои ненамерно ги препознаваат и напаѓаат ендогени структури односно по преболувањето на инфекцијата може да бидат исти како и по вакцинацијата: во организмот се случуваат слични имунолошки процеси.
Научниците забележале нешто слично со вакцината против свинскиот грип, поточно против вирусот H1N1. И вакцината и инфекцијата предизвикаа она што е познато како нарколепсија кај мал број луѓе. За експертите беше релативно лесно да ја следат оваа штетност на вакцината бидејќи пациентите имаа слични генетски фактори кои ја фаворизираа болеста. Овој сериозен несакан ефект на вакцината исто така беше полесно да се докаже бидејќи во тоа време само неколку луѓе беа заразени со H1N1.
Спротивно на тоа, во случајот со Ковид-19, милиони луѓе беа вакцинирани, а во исто време милиони беа заразени. Поради ова, Фалк истакнува дека само во најретките случаи може со сигурност да се каже дали и лицата третирани како поствакцини биле заразени непосредно пред или по вакцинацијата. За да може веродостојно да се следат различните симптоми на пациентите назад до вакцинација, вели Фалк, треба да се исклучи можноста дека тие биле инфицирани со САРС-КоВ-2 во секое време. Како што истакнува таа, тоа е можно само во најретките случаи, пишува Дојче веле.
