Дали ја знаете вашата крвна група? Повеќето луѓе веројатно не знаат. А според директорката на Хрватскиот институт за трансфузиона медицина Ирена Јукиќ, нема потреба тоа да го знаат.
д-р. Јукиќ вели дека луѓето кои даруваат крв ја знаат својата крвна група, сите пациенти кои се подложуваат на одредени хируршки зафати или имаат потреба од третман со трансфузија, трудниците за заштита од бременост и превенција од хемолитичко заболување на фетуси и новороденчиња.
„Крвната група се одредува според потребата“, објаснува таа.
Иако повеќето од нив не ја знаат својата крвна група, неколку работи се познати за крвните групи на Хрватите. „Така, на пример, 38 отсто од носителите на крвната група А живеат во Хрватска, 37 отсто се О, 18 отсто се Б, а 7 отсто се АБ. Оваа дистрибуција е слична на дистрибуцијата во земјите од Централна Европа“, објаснува д-р Јукиќ и додава дека „во светот најзастапена е крвната група О (во просек >50 проценти), а АБ е убедливо најретка. .
„На Блискиот Исток и некои азиски земји, околу 25 отсто се Б крвна група. Околу 88 отсто од американските Индијанци имаат крвна група О и 12 отсто А. Сите овие различни претстави во одредени нации, континенти, етнички групи се само и исклучиво одраз на наследството од родителите“, вели тој.
Бројни системи
Објаснува и како распределбата на АБО системот на крвни групи е само еден од системите што постојат во светот, но клинички е најважен. Во случај на трансфузија на погрешна крвна група, примателот, објаснува тој, може да има сериозни последици. Покрај ова, постојат уште триесетина други системи поврзани со крвните групи: Rh DCcEe, Kell Kid, Duffy, M, N, P, I…
На нашето прашање д-р Јукиќ одговори дека во евиденцијата на матичните лекари нема информации за крвната група на пациентот, бидејќи кога е потребна трансфузија мора на лице место да се одреди или потврди крвната група и да се направи индиректен антиглобулински тест. исто така да се изврши (поради можно постоење на некои антитела во циркулацијата, како и вкрстен тест ин витро (тест за компатибилност на крвта на донаторот и примателот). несакани реакции кај примателите на крв“, вели тој.
Крвната група, објаснува д-р Јукиќ, ја одредува обучен кадар во институциите за трансфузија во имунохематолошките лаборатории по јасно пропишани процедури и со проверени и потврдени реагенси.
„Важноста од точното одредување на крвната група е токму поради спречување на можни реакции кои можат да бидат фатални во случај на погрешна трансфузија, а за време на бременоста заради спречување на хемолитичко заболување на фетусот и новороденчето, како и превентивно заштита на мајката за идните бремености (во случај детето да има наследено некои антигени од таткото, а на кои може да се создадат антитела во мајчината циркулација)“, вели тој.
Крвни групи и здравје
Дали крвната група може да влијае на здравјето на една личност?
„Во научниот свет веќе има голем број трудови кои ја опишуваат поголемата тенденција на носители на одредени крвни групи да развијат одредени болести“, ни вели д-р Јукиќ.
„Претходните истражувања се потпираа само на фенотиповите, на пример, A, B, O и AB, додека во последната деценија, се повеќе внимание беше насочено кон подетални, молекуларни анализи – генотипови (на пр. O1O1, O1A1, O1A2, A1A1, A1A2. ..) односно поединечни алели. Дури и во Република Хрватска се испитани многу врски помеѓу крвните групи и појавата на одредени болести. Поентата е да го препознаете влијанието на одреден наследен фактор (кој не можете да го промените!) и да се фокусирате на избегнување на некои надворешни фактори на кои можете (и треба) да влијаете“, вели директорката на Институтот во Петрова.
Како што носителите на одредена крвна група не се предодредени да развијат одредена болест, така, ако им се верува на лекарите, ниту диетите базирани на крвни групи не се претерано значајни.
„Диетите врз основа на крвни групи немаат никакво научно оправдување, но ако човек влезе во каков било „режим“ на исхрана, па внимавајте кога и што јаде, ефектот секако ќе се види. Многу е веројатно дека „диетата според крвните групи“ ќе има некаков ефект, без оглед на нејзината научна основа. „Умереноста во внесувањето разновидна храна во комбинација со умерена физичка активност е најефективниот и најздравиот начин на исхрана“, заклучува д-р Јукиќ.
