Рускиот претседател Владимир Путин не одговори на предлогот на европските шефови на држави и влади и украинскиот претседател Володимир Зеленски за прогласување 30-дневен прекин на огнот на 12 мај. Наместо тоа, тој ѝ предложи на Украина директните преговори меѓу Киев и Москва да продолжат „без предуслови“ на 15 мај во Истанбул.
Американскиот претседател Доналд Трамп објави на својата социјална мрежа Truth Social дека Украина треба веднаш да се согласи на овие разговори, дури и ако тие не вклучуваат 30-дневен прекин на огнот.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски, без многу двоумење, изјави дека очекува Русија да го почитува прекинот на огнот што почнува на 12 мај и дека ќе биде во Турција на 15 мај за да се сретне со лидерот на Кремљ, Владимир Путин.
Нема смисла да се одложува убиството. И ќе го чекам Путин во Турција во четврток. Лично. Се надевам дека овој пат Русите нема да бараат причини зошто не можат да го сторат тоа“, напиша Зеленски на Телеграм.
Според извори од американскиот новински портал „Аксиос“, украинскиот претседател ќе отпатува во Истанбул, иако Русија очигледно не го прифатила предлогот за прекин на огнот. Според украинската страна, руските напади продолжиле на 12 мај.
Путин смета на Трамп
Путин требаше итно да одговори на украинскиот предлог за прекин на огнот, кој беше поддржан од таканаречената „коалиција на добронамерните“, се сеќава Володимир Фесенко, политиколог и директор на Пента центарот за политички студии во Киев.
Но, предлогот на Путин за разговори во Истанбул „не е насочен кон нас или кон европските шефови на држави и влади, туку кон Доналд Трамп, бидејќи играта за вниманието на Трамп започна“, изјави Фесенко за ДВ.
„Многу е важно Путин да ја одржи жива можноста за преговори со Трамп. Ако тоа не беше случај, воопшто немаше да има преговори за завршување на војната“, рече тој.
Украинскиот политиколог смета дека Путин брза да го направи првиот потег за играта да се одвива според неговите правила. Затоа, додава тој, го предложил Истанбул за разговорите – како алузија на преговорите во истиот тој град во Турција во 2022 година, веднаш по почетокот на големата инвазија, во која Путин всушност побара предавање на Украина. „
„Според логиката на Путин, ова треба да биде потсетник дека разговорите треба да се водат според руски услови“, рече Фесенко.
Тој верува дека рускиот претседател ја намамува Украина во стапица со оваа понуда, бидејќи Киев на крајот не може да ги отфрли преговорите и поддршката на САД.
Украинските аналитичари сметаат дека владата во Киев мора да направи сè за да ја искористи стапицата што Путин ѝ ја постави во своја корист.„Неопходно е да се најде формат на преговори што овозможува учество во овие разговори, но на таков начин што Украина не може да биде обвинета за недостаток на добра волја за прекин на огнот и постигнување мир. Треба да инсистираме на проширување на форматот на овие разговори во Истанбул, бидејќи безбедноста на Европа е во прашање. Но, за Трамп, примарната цел е што побрзо да се заврши војната, без оглед на условите, и да се измијат рацете од секаква вина“, вели Дмитро Левус, директор на украинскиот центар за социјални истражувања „Меридијан“.
Како ќе се позиционира Трамп?
Олександр Краев од украинскиот аналитички центар „Призма“ смета дека Русите ќе ги презентираат истите наративи и истите барања во Истанбул како и досега. И ако европските партнери и САД ѝ понудат на Украина перспектива и поддршка што ќе ѝ овозможат повторно да ги отфрли сите руски барања, Киев, според него, нема ни да мора да преговара за условите на Путин.
Сепак, доколку партнерите на Киев одбијат да дадат поддршка, Украина ќе мора да преговара заради преговорите, со цел да се постигне и одржи прекин на огнот.
„Доколку Русите ги саботираат овие преговори, сосема е можно американскиот претседател Трамп да нема друг избор освен да ги „притисне“ Русите, во спротивно ќе биде виден како слаб. Тој досега инвестираше премногу во започнувањето на овие преговори и во нивниот успех – во однос на сопствениот имиџ, сопствените политики, па дури и економски“, изјави Крајев за ДВ.
И ако Русите треба да ги прекинат преговорите сега, тие ќе бидат оние кои ќе мора да бидат под притисок, според аналитичарот. Впрочем, како што нагласува Крајев, Украина цело време јавно демонстрираше многу попродуктивна позиција.
