Зголемувањето најпрво е забележано за време на викендот на помалку застапените пазари, а од вчера и во најголемиот малопродажен синџир во БиХ. Тоа е производ на единствената домашна нафтена компанија во БиХ
Вртоглавото поскапување на основните прехранбени производи во Босна и Херцеговина не престанува. Последно во низата, сончогледовото масло постигна изненадувачки висока цена. Во повеќето трговски центри домашниот, кој е најмногу купен, чини 4,85 км, односно е поскап за 1,35 км.
Зголемувањето најпрво е забележано за време на викендот на помалку застапените пазари, а од вчера и во најголемиот малопродажен синџир во БиХ. Станува збор за производ на единствената домашна компанија за производство на нафта во БиХ, Бимал, од каде пред неполни две недели порачаа дека граѓаните немаат причина да се грижат за недостигот на оваа ставка бидејќи обезбедиле неколкумесечни количини. Тогаш немаше најави за можно поскапување.
Принудени за увоз
На шишињата масло, кои се продаваат по повисока цена, датумот на производство е 10 март 2022 година. Како што потврдија од Бимал за порталот Рапорт, израмнувањето на цените е направено согласно светскиот пазар и моменталните можности за откуп на семки од сончоглед. Тие објаснија дека конфликтот меѓу Русија и Украина ги спречува да постигнат поволни услови за набавка на суровини.
„Овие две земји се едни од најголемите производители и извозници на сончоглед и сончогледово масло, а сегашниот конфликт генерално врши голем притисок врз индустријата за масло за јадење. Пазарот на Босна и Херцеговина во моментов е добро снабден, а Бимал, како и досега, приоритет му дава на домашниот пазар“, велат тие.
Бимал изјави и дека не можат да се потпрат на маслодајни семиња од БиХ и дека мора да увезуваат или да купуваат суровини на странски пазари. Министерството за земјоделство на ФБиХ неодамна објави дека откупот на маслодајни семиња во БиХ е загарантиран и дека стимулативните мерки обезбедуваат сигурност во справувањето со ова производство. Минатата година на сите производители им беа обезбедени 450 километри по хектар произведено маслодајна семе, а годинава преку различни мерки, според министерот Шемсудин Дедиќ, таа поддршка ќе биде уште поголема.
Недостаток во светот
Како што напиша претходно Агроклуб, конфликтот во Украина предизвика дефицит на оваа нафта на светскиот пазар. Таму беше прекината преработката на семки од сончоглед, но и извозот, што влијае на обемот на испораките. Украина и Русија се најголемите светски производители на сончоглед и неговите деривати.
Според американското Министерство за земјоделство (USDA), Аргентина е петти по големина извозник на сончогледово масло во светот и трет најголем извозник на брашно од семки од сончоглед. Сепак, аргентинската берза за жито, исто така, соопшти дека родот на сончогледот во оваа земја може да падне под неодамнешната прогноза за помали приноси и вишок врнежи. Соопштението дојде во време кога меѓународните купувачи се борат да обезбедат залихи.
Еурактив наведува дека европските трговци почнале да преземаат драстични чекори, односно да ја ограничуваат количината на набавка на сончогледово масло по потрошувач, поради постојаните стравувања дека војната во Украина ќе предизвика недостиг на храна и ќе предизвика паника. Според овој медиум, Украина е одговорна за преработка меѓу 35 и 45 отсто од сончогледовото масло во Европската унија.
Според проценките на Европската асоцијација за растително масло, Федиол, расположливите залихи на сурово масло во ЕУ ќе траат помеѓу четири и шест недели, а потоа се очекува недостиг на рафинирано/срамнето сончогледово масло. Маслото од сончогледово семе е суштинска состојка во производството на храна во големи размери, а широко се користи во подготовката на лименки, сосови, мајонез, намази и пекарски производи. Тоа е исто така една од најпосакуваните опции за пржење во хотелскиот, ресторанскиот и угостителскиот сектор и клучна компонента за олеохемиската и енергетската индустрија, на пример во производството на биодизел.
Достапни се алтернативи на маслото од сончогледово семе како масло од репка, кокос, палмино и соја, но скок на цените бележи и целиот сектор на растителни масла, пишува Агроклуб.
