Нашиот глас не е имун на ефектите од стареењето, но има некои работи кои можат да ги зачуваат нашите гласни жици.
Сер Елтон Џон постави рекорд на Гластонбери оваа година, станувајќи најгледаниот хедлајнер во историјата на фестивалот – повеќе од седум милиони луѓе го следеа преносот од неговиот последен настап во Велика Британија.
Овој 76-годишен пејач ги исполни очекувањата со својот карактеристичен настап. Сепак, многумина кои со децении ја следат неговата кариера забележале колку гласот му се менувал низ годините, а не само веднаш по операцијата што ја имал во осумдесетите за отстранување на полипи од гласните жици, пишува Би-Би-Си.
Гласните жици се тие што го произведуваат звукот на нашиот глас. Тие се наоѓаат во гркланот, делот од респираторниот систем кој дозволува воздухот да помине низ грлото до белите дробови. Кога воздухот ги напушта белите дробови низ гркланот, тој предизвикува вибрирање на гласните жици, што произведува звук.
Гласните жици се состојат од три дела – мускули, лигаменти и мембрана која ги покрива, која ја одржува влажна површината и ги штити гласните жици од оштетување.
Во гркланот има уште 17 други мускули кои можат да ја променат напнатоста и положбата на гласните жици, што го менува звукот.
Пред пубертетот, разликите во звуците на гласните жици меѓу момчињата и девојчињата се мали. Но, за време на пубертетот, хормоните ја менуваат структурата на гркланот – кај мажите Адамовото јаболко станува поизразено – и должината на гласните жици. По пубертетот, гласните жици се долги приближно 16 милиметри кај мажјаците и приближно 10 милиметри кај жените.
Гласните жици на жените се исто така 20-30 проценти потенки од мажите по пубертетот. Пократките и потенки гласни жици се причината зошто жените имаат тенденција да имаат повисок глас од мажите. Дури и по пубертетот, хормоните можат да влијаат на гласот. На пример, женскиот глас може да звучи различно во зависност од нивниот менструален циклус.
Истражувањата исто така покажаа дека жените кои земаат апчиња за контрацепција имаат помали варијации во квалитетот на гласот, бидејќи пилулата ја запира фазата на овулација.
Од друга страна, хормоналните промени за време на предменструалната фаза ги прават гласните жици поцврсти, што може да објасни зошто оперските пејачи во 1960-тите имале слободни денови за да ги заштитат гласните жици од оштетување. Бидејќи гласните жици на жените се потенки од машките, тие се со поголема веројатност да бидат оштетени од прекумерна употреба.
Како и секој друг дел од телото, гласните жици се предмет на стареење, но овие промени не се секогаш подеднакво видливи.
Како што старееме, минералните наслаги почнуваат да се акумулираат во гркланот, што го прави поцврст. Оваа промена може да започне веќе во триесеттите, особено кај мажите, а гласните жици ги прави помалку флексибилни.
Мускулите кои им овозможуваат на гласните жици да се движат, исто така, почнуваат да слабеат – како и другите мускули во телото како што старееме. Лигаментите и ткивата што ги држат гласните жици исто така ја губат еластичноста и стануваат помалку флексибилни.
Се забележува и намалување на функцијата на мускулите на белите дробови, што ја ослабува силата на воздухот што излегува од белите дробови и создава звук, а се намалува и бројот на жлезди кои произведуваат заштитна слуз.
И додека гласните жици стареат со главно униформа брзина за сите луѓе, многу фактори на животниот стил можат да влијаат на оштетувањето и да го променат звукот на гласот.
Пушењето, на пример, предизвикува локално воспаление и зголемено производство на слуз, но исто така може да ги исуши површините. Сличен ефект има и алкохолот. Долгорочно, овие фактори можат да ги оштетат гласните жици и да го променат звукот на гласот.
Некои лекови исто така може да го променат звукот на вашиот глас, како што се стероиди за ларингитис, разредувачи на крв и мускулни релаксанти. Иритациите и промените предизвикани од земањето на лекот обично престануваат кога лекот се прекинува.
Друг фактор што влијае на гласните жици може да биде прекумерната употреба, што често се забележува кај пејачите и луѓето кои многу го користат својот глас во работата, како што се наставниците. Ова може да доведе до ретка состојба наречена едем на Реинке, која предизвикува отекување на течност во гласните жици што ја менува фреквенцијата на гласот, честопати го прави подлабок.
Во екстремни случаи на оваа состојба, потребна е хируршка интервенција за отстранување на вишокот течност, но во повеќето случаи, одморот и избегнувањето на надразнувачи како цигарите и алкохолот може да бидат корисни, а говорните и јазичните терапии исто така можат да ги решат проблемите со промената на гласот.
Не можеме да влијаеме на некои промени во гласните жици, но можеме да го одржиме квалитетот на гласот со тоа што ќе продолжиме да ги користиме гласните жици. Ова може да објасни зошто пејачите покажуваат значително помала промена во гласот како што стареат од другите луѓе.
Пеењето или читањето на глас дневно може да биде доволна вежба за гласните жици да ги намалат ефектите од стареењето. Исто така, важно е да се грижите за вашите гласни жици: пиењето доволно вода и намалувањето на потрошувачката на алкохол и цигари може да помогне да се спречат високи стапки на оштетување поврзано со возраста.
