Украинските и европските претставници оваа недела се спротивставија на некои американски предлози за тоа како да се стави крај на војната на Русија во Украина, нудејќи контрапредлози за прашања кои се движат од територија до санкции, според целосните текстови на предлозите што ги виде Ројтерс.
Ројтерс ја објави содржината на документ за збир предлози за тоа како да се стави крај на војната во Украина, кој украинските и европските претставници ѝ го предадоа на американската страна за време на разговорите во Лондон во среда, како и документ за збир предлози за ставање крај на војната што американскиот пратеник за Блискиот Исток, Стив Виткоф, им го презентираше на европските претставници за време на разговорите во Париз на 17 април.
Главните разлики меѓу двата текста се редоследот по кој се решава територијалното прашање, укинувањето на санкциите против Русија, безбедносните гаранции и големината на украинската армија.
Кои се разликите во предложените договори?
Иако некои од несогласувањата беа истакнати од извори блиски до преговорите, документите што ги виде Ројтерс за првпат детално ги опишуваат и целосно ги опишуваат разликите.
Првиот текст ги одразува предлозите што претставникот на Трамп, Виткоф, им ги пренел на европските претставници во Париз, кои потоа им биле проследени на Украинците, според извори блиски до преговорите. Американскиот државен секретар Марко Рубио ги опиша предлозите како „широка рамка“ за идентификување на разликите меѓу страните.
Вториот текст се појави една недела подоцна од разговорите меѓу украинските и европските претставници во Лондон и беше доставен до американската страна, велат изворите.
Претседателот Володимир Зеленски вчера изјави дека верува оти документот со предлози што произлезе од разговорите во Лондон во среда сега е на масата на американскиот претседател Доналд Трамп.
Оваа дипломатија е најконцентрираниот напор за запирање на борбите од првите месеци од руската инвазија во февруари 2022 година. Руските сили сега контролираат речиси една петтина од Украина, околу 18 проценти од територијата.
Во однос на територијата, предлозите на Виткоф повикуваа на „де јуре“ американско признавање на руската контрола врз Крим, украинскиот полуостров што Москва го зазеде и анектираше во 2014 година, плус „де факто“ признавање на јужните и источните делови на Украина контролирани од силите на Кремљ.
Спротивно на тоа, европскиот и украинскиот документ ја одложува деталната дискусија за територијата додека не се склучи прекин на огнот, без никакво споменување во документот за признавање на руската контрола врз која било украинска територија.
Во врска со долгорочната безбедност на Украина, во документот на Виткоф се наведува дека Украина ќе има „силна безбедносна гаранција“ со европски и други пријателски држави кои ќе дејствуваат како гаранти. Не се дадени дополнителни детали, но се вели дека Украина нема да бара членство во НАТО.
Спротивниот документ е поконкретен, наведувајќи дека нема да има ограничувања за украинските сили, ниту ограничувања за сојузниците на Украина да ги стационираат своите воени сили на украинска територија, одредба што веројатно ќе ја иритира Русија.
Предлага силни безбедносни гаранции за Украина, вклучително и од САД со „договор сличен на Член 5“, што се однесува на клаузулата за заемна одбрана на НАТО.
Што се однесува до економските мерки, предлозите на Виткоф велат дека санкциите кон Русија, во сила од анексијата на Крим во 2014 година, ќе бидат укинати како дел од договорот што е во фаза на дискусија.
Во контрапредлозите се вели дека ќе има „постепено ублажување на санкциите штом ќе се постигне одржлив мир“ и дека санкциите би можеле повторно да се воведат доколку Русија ги прекрши условите на мировниот договор.
Европскиот и украинскиот документ, исто така, предлагаат Украина да добие финансиска компензација за штетата предизвикана во војната од руски средства во странство кои се замрзнати.
Во текстот на Виткоф само се вели дека Украина ќе биде финансиски обештетена, без да се наведува изворот на парите.
Договор за прекин на огнот предложен од САД
Ројтерс објави, како што наведува, детали од Рамковниот договор меѓу Русија и Украина предложен од САД.
Новинската агенција соопшти дека предлогот е опишан како „последна понуда на Соединетите Американски Држави до двете страни“. Следните услови се подетално опишани:
– Траен прекин на огнот
– Двете страни веднаш започнуваат преговори за техничка имплементација
– Украина доби силна безбедносна гаранција
– Државите гаранти ќе бидат „ад хок“ група европски држави плус неевропски држави кои се подготвени.
– Украина нема да се обиде да стане членка на НАТО
– Украина може да се стреми кон членство во ЕУ
– САД „де јуре“ ја признаваат руската контрола врз Крим
– САД „де факто“ ја признаваат руската контрола врз Луганск
– САД „де факто“ признаваат делови од Запорожје, Донецк и Херсон под руска контрола
– Украина да врати територија во Харковскиот регион
– Украина ја враќа контролата врз нуклеарната централа Запорожје преку контрола и управување со централата од страна на САД, при што електричната енергија се дистрибуира до двете страни, како и до браната Каховка.
– Украина ужива непречен премин по реката Днепар и контрола врз Кинбурнскиот Истмус.
– САД и Украина ќе спроведат договор за економска соработка/минерали
– Украина ќе биде целосно реконструирана и финансиски компензирана
– Санкциите против Русија што произлегоа од овој конфликт од 2014 година ќе бидат укинати
Договор за контра-прекин на огнот предложен од Украина и европските земји
– Посветеност на целосно и безусловно прекин на огнот во воздух, на копно и на море
– Двете страни веднаш започнуваат преговори за техничка имплементација со учество на САД и европските земји. Ова е паралелно со подготовката на агендата и модалитетите за целосен мировен договор.
– Мониторинг на прекинот на огнот, предводен од САД и поддржан од трети земји
– Русија мора безусловно да ги врати сите депортирани и нелегално раселени украински деца.
– Размена на сите воени заробеници (принцип „сите за сите“).
– Русија мора да ги ослободи сите цивилни затвореници.
Безбедносни гаранции за Украина
– Украина добива силни безбедносни гаранции, вклучително и од САД (договор сличен на Член 5), додека меѓу сојузниците не постои консензус за членство во НАТО.
– Нема ограничувања за украинските одбранбени сили
– Државите гаранти ќе бидат „ад хок“ група од европски земји и неевропски земји кои се подготвени да го сторат тоа.
– Нема ограничувања за присуството, вооружувањето и операциите на пријателските странски сили на територијата на Украина.
– Украина се стреми да се приклучи кон ЕУ
Територија
– Територијалните прашања ќе бидат дискутирани и решени по целосно и безусловно примирје.
– Територијалните преговори започнуваат од сегашната линија на фронтот
– Украина ја врати контролата врз нуклеарната централа Запорожје со учество на САД, како и врз браната Каховка на реката Днепар
– Украина ужива непречен премин по реката Днепар и контрола врз Кинбурнскиот Истмус
Економија
– САД и Украина го спроведуваат договорот за економска соработка/минерали
– Украина ќе биде целосно обновена и финансиски компензирана, вклучително и преку руски суверени средства кои ќе останат замрзнати сè додека Русија не ја компензира штетата на Украина
– Санкциите на САД воведени врз Русија од 2014 година може постепено да се ублажат штом ќе се постигне одржлив мир и да бидат предмет на обновување во случај на прекршување на мировниот договор.
