Соединетите Американски Држави ќе воведат нови царини од 25 отсто на целиот увоз на челик и алуминиум во понеделник, што ќе влијае на сите трговски партнери, вклучувајќи ги Канада и Мексико, објави претседателот Доналд Трамп. Оваа одлука претставува значителна ескалација на неговата трговска политика, додека Кина истовремено воведува одмазднички мерки.
Говорејќи пред новинарите во авионот „Ер Форс 1“ во неделата, Трамп рече дека ќе објави понатамошна реципрочна тарифна политика веќе во вторник или среда, со што американските царински стапки ќе се усогласат со оние на трговските партнери.
„Ако ни наплатат, ние ќе им наплатиме“, рече Трамп, навестувајќи го брзото спроведување на новите мерки, пренесува N1 Сараево.
Одговорот на Канада и Европската Унија
Премиерот на канадската провинција Онтарио, Даг Форд, ја осуди одлуката на Трамп, обвинувајќи го за „постојано менување на целите и хаос што ја загрозува економијата“.
Канада, Бразил и Мексико се најголемите извозници на челик во САД, додека Канада е убедливо најголемиот снабдувач на алуминиум, со 79% од вкупниот примарен увоз на алуминиум во САД во првите 11 месеци од 2024 година. Мексико е клучен снабдувач на алуминиумски легури и отпад од алуминиум.
Европската комисија во понеделникот предупреди дека ЕУ „ќе реагира за да ги заштити своите интереси“ доколку Трамп продолжи да воведува царини. „Не гледаме оправдување за воведување царини за нашиот извоз“, соопшти Комисијата, нагласувајќи дека ќе почека официјални детали пред да одлучи за контрамерки.
Реакции од Франција и Кина
Францускиот претседател Емануел Макрон изјави дека е подготвен да оди „лице в лице“ со Трамп по прашањето за царините, потсетувајќи на претходните трговски конфликти меѓу Вашингтон и Брисел.
„Ако наметнете царини на повеќе сектори, тоа ќе ги зголеми трошоците и ќе предизвика инфлација во САД“. Дали тоа навистина го сакаат американските граѓани? „Не сум сигурен“, рече Макрон во интервју за Си-Ен-Ен.
Одлуката на Трамп доаѓа во време кога Кина веќе ги спроведува сопствените одмазднички мерки. Минатата недела, Пекинг воведе царини од 15% за американскиот јаглен и течен природен гас (LNG) и 10% за сурова нафта, земјоделска опрема и индивидуални возила. Покрај тоа, Кина започна истраги против неколку американски компании, меѓу кои и Гугл.
Трговските тензии и економските ефекти
Финансиските пазари реагираа прилично смирено на изјавите на Трамп, но цените на златото и алуминиумот пораснаа. Цената на златото скокна за повеќе од 1%, достигнувајќи рекордни 2.896 долари за унца, додека цената на алуминиумот порасна за 0,3% на 2.635 долари за тон.
Овие тарифи потсетуваат на првата администрација на Трамп, кога тој воведе царини од 25% за челик и 10% за алуминиум во 2018 година, но подоцна дозволи одредени квоти без царини за земји како Канада, Мексико и Бразил. Неговиот наследник Џо Бајден ги прошири овие квоти на ОК, Јапонија и ЕУ, а производството на челик во САД оттогаш падна.
Покрај новите царини за челик и алуминиум, Трамп сигнализираше и можност за воведување царини на тајванската полупроводничка индустрија, која без докази ја обвини за кражба на американскиот бизнис. Тајванските власти ќе отпатуваат во САД оваа недела за да се обидат да ја избегнат оваа трговска бариера, пишува Гардијан.
Останува да се види како овие мерки ќе влијаат на глобалните трговски односи и дали ќе има нови контрамерки од американските трговски партнери.
