Сплитскиот институт за океанографија и рибарство, во соработка со Хрватското здружение за спортски риболов на море, започна со истражување за можноста за размножување на раните развојни фази на октопод за репопулација. Како дел од истражувањето, стотици илјади индивидуални ларви на октопод беа пуштени во морето. Во текот на следната година ќе се оценува успехот на пробното порибување, како и живеалиштето на ослободените единки.
„Октоподот е нашиот најголем и најпознат цефалопод, кој отсекогаш се користел за храна. Како што се намалувал уловот на риби, така и цефалоподите почнале поинтензивно да се експлоатираат, па така и нивната вредност се зголемувала. Денес, поради значителната побарувачка, октоподите се изложени на интензивна експлоатација. Ги ловат речиси сите, од спортски и рекреативни до професионални рибари. Ова неизбежно води до разредување на живеалиштето на октопод. Резултатот не е само недостаток на октоподи за човечки потреби, туку и оштетен екосистем во кој октоподот игра важна улога“, велат од Институтот.
„Одржливоста на популациите на октопод може да се постигне со намалување на побарувачката за неговото месо или со строга регулација и зголемена контрола за време на риболовот. Но, ако не е можно да се постигне одржливост на таков начин, може да се размислува за порибување или повторно населување.
„Ова е всушност повторување на истражувањето започнато во летото 2019 година.
Прелиминарните согледувања укажуваат на оваа можност, затоа Институтот за океанографија и рибарство, во соработка со Хрватското здружение за спортски риболов на море, започна студија која треба да дефинира техничко-технолошки модел за одгледување на раните фази на развој на октоподите и да ги открие најдобар модел кој ќе гарантира успех на порибувањето“, додаваат од Институтот.
„Ослободувањето на ларвите на октопод во морето е всушност повторување на прелиминарното истражување започнато во летото 2019 година, кое не беше завршено поради пандемијата на Ковид“, истакна д-р Леон Грубишиќ, раководител на Лабораторијата за аквакултура на Институтот Сплит. . „Со помош на спортски риболовец, пред пандемијата, на островот Чиово најдовме две лица кои беа пуштени од нашата лабораторија како параларви стари само неколку дена, но оваа година се надеваме дека ќе добиеме многу попрецизни резултати“, додаде. д-р Грубишиќ
Пред да се спроведе експериментот, беше проценета состојбата на населбата октоподи во поширокото подрачје на проектот, а матичната основа беше обезбедена и мрестена под контролирани услови.
„Октоподите живеат безгрижно и несат јајца во нашите базени, времето на инкубација е околу 4 недели. За тоа време, исто како и во природата, ларвите на раковите од ракот се изведуваат и стануваат храна за новоизведените октоподи. Со овој експеримент, ги истражувавме начините на хранење на младите октоподи со ларви од рак и ракчиња од саламура. Во природата, 1% од ларвите на октопод ја преживуваат ларвата фаза, со овој експеримент очекуваме тој процент да биде поголем“, вели д-р Грубишиќ.
Како може да се препознае дека октоподот во морето е всушност бебе пуштено од Институтот?
д-р. Тања Шегвиќ Бубиќ, виш научен соработник во Лабораторијата за аквакултура, објасни како е можно да се препознае дека октопод во дивината е само бебе ослободено од Институтот.
„Бидејќи не може да се стави видлива ознака на октоподите со која може да се идентификуваат една година по пуштањето, извршивме генотипизација на родителите и параларвите на октоподите со микросателитски маркери. Со земање примероци од биолошки материјал на диви единки и анализа на ДНК, можеме да го одредиме родителскиот однос со октоподите од нашите базени“, објасни д-р Шегвиќ Бубиќ.
„Ослободените октоподи следната година треба да се населат на поширокото подрачје на Сплит, каде што ќе станат дел од дивата популација. Вработените во Институтот ќе се обидат да пронајдат што е можно повеќе октоподи со нуркање и да ги пробаат со неагресивни методи. Но, за резултатите да бидат најквалитетни, Институтот и ХСРМ се надеваат на помош од рибарите кои ќе ловат октоподи. Двата фатени октоподи пронајдени на Чиово во 2019 година се генетски идентични со лицата ослободени на Марјан 6 месеци претходно“, велат од Институтот.
„Знаеме дека многу рибари ќе ловат октоподи во Сплитско, затоа ги повикуваме на соработка. Пред да одат на риболов, ќе им објасниме како да земат примерок од многу мало парче од октоподот што го фатиле за ДНК анализа“, додаде д-р Шегвиќ Бубиќ.
