Според податоците на Републичкиот хидрометеоролошки завод на Србија (РХМЗ), октомври 2023 година бил втор најтопол од извршените мерења, а само октомври од 1966 година бил потопол.
РЗМЗ во месечниот извештај покажува дека октомври бил исклучително топол на сите мерни станици во земјава. Мерејќи ги годинашните отстапувања од октомвриската нормала за периодот 1991-2020 година, насекаде беше потопло, од 2,8 Целзиусови степени во Пожега до дури 4,9 степени на Црни Врх.
Во Белград просечната температура во октомври била 17,6 степени наспроти нормалната од 13,3 степени – со други зборови, потопла за повеќе од четири степени.
Соборени се рекорди на 11 места
На дури 11 локации ова беше најтоплиот октомври од извршените мерења: во Нови Сад, Зрењанин, Банатски Карловац, Лозница, Ваљево, Краљево, Димитровград, а рекорден топол месец е забележан и на планинските станици во Сјеница и Копаоник. , Златибор и Црн врв. На уште 11 локации во Србија, вклучувајќи го и Белград, ова беше втор најтопол октомври.
Во Лозница соборен е претходниот рекорд за овој месец – од вкупно 31 октомвриски денови, дури 19 од нив биле „летни“, пишува метеорологот Милош Милиќ за веб-страницата Кима 101.
Како што и самите можевме да забележиме кон средината на месецот, октомври 2023 година донесе невообичаено голем број на т.н. летни денови, кои се денови кога максималната дневна температура надминува 25 степени. Во Лозница соборен е претходниот рекорд за овој месец – од вкупно 31 октомвриски денови, дури 19 од нив биле „летни“.
Имаше дури и тропски денови, кога температурата во текот на денот надминуваше 30 степени. Еден тропски ден е забележан во повеќе градови, меѓу кои Белград, Ниш, Лесковац, Ваљево… Особено петокот, 20 октомври беше рекорден во историјата на мерењата во речиси целата земја. Тогаш во Ваљево беа измерени 32,4 степени, а во Белград 30,2 степени.
Да потсетиме, овој многу топол октомври доаѓа по септември, кој беше меѓу најтоплите во Србија. Нови Сад, Лозница и Зрењанин имаа многу ретка ситуација два последователни месеци – септември и октомври 2023 година – да биде рекордно топла. Во Палиќ, во Кикинда, Сомбор, Банатски Карловац и Ќуприја, септември и октомври беа меѓу двете најтопли, додека во Белград септември беше трет најтопол, а октомври втор најтопол од 1887 година.
Во целиот свет паѓаат рекорди
Поради климатските промени и Ел Нињо, оваа година забележаа серија рекордни месеци низ светот. Во јужната половина на Европа, покрај нашата, има и други земји каде што октомври 2023 година беше рекордно топол или еден од најтоплите откако се направени мерењата.
Така, на пример, во Австрија за прв пат е забележано дека два последователни месеци – септември и октомври 2023 година – биле рекордно топли. Во првата деценија од октомври се измерени рекордно високи температури за октомври во Шпанија, Франција, Словенија, Австрија и Полска, кои беа во доменот на летните вредности – во Шпанија дури 38 степени, во Франција 36 степени. Да потсетиме дека септември 2023 година беше рекордно топол во Европа.
Бидејќи септември и октомври 2023 година беа значително потопли од нормалното во Србија, есента 2023 година е на пат да биде една од најтоплите откако се направени мерењата, а најтоплата есен беше неодамна, во 2019 година, додека есента од 2012 година, 2018 година. и 2022 година исто така беа меѓу 10-те најтопли.
Според прелиминарните податоци, по јуни, јули, август и септември, октомври 2023 година ќе биде рекордно топол на глобално ниво. Со серија месеци кои се значително потопли од нормалното, 2023 година би можела да биде рекордно топла година на глобално ниво, според сегашните проекции.
