Во изминатата недела, вооружените сили на Украина беа во центарот на вниманието додека аналитичарите детално ги испитуваат извештаите за да се обидат да добијат чувство за овогодинешната украинска офанзива. Иако ова е важно во воените институции, сè уште е рано да се донесуваат стратешки судови.
Сепак, не е рано да се проучува реакцијата на Русите. Нивните офанзиви го достигнаа својот врв оваа година, а Русите сега мора да се свртат кон стратешка одбрана за да ги запрат украинските операции кои штотуку започнаа. Генерално, треба да се преиспитаат потезите на рускиот командант, генерал Валериј Герасимов, пишува пензионираниот генерал и воен стратег Мик Рајан на својот блог Futura Doctrina.
Невпечатливи резултати
Во напис од мај оваа година, Рајан го окарактеризира Герасимов како четирикратен стратешки губитник. Ова е важно во контекст на размислување за неговата реакција на овогодинешната украинска офанзива.
Првиот пат тој направи грешка уште од самиот почеток, во првичниот план за инвазијата. Тој претпоставуваше дека Украинците нема да можат да пружат доволен отпор, дека украинската влада ќе избега од земјата и дека Западот нема да се меша во конфликтот. Очекувањата се вратија назад, а Украинците возвратија. Втората грешка се случи во хаосот од првите недели од руската мобилизација. Герасимов сигурно предвидел дека Путин ќе нареди таков потег кога стана јасно дека војната не се одвива според планот – тоа е негова работа.
Третата грешка беше десетгодишната програма за воена трансформација под надзор директно од Герасимов и министерот за одбрана Сергеј Шојгу. Трансформацијата започна во 2012 година, а нејзината цел беше професионализација на руската армија, модернизација на нејзината опрема и подигање на подготвеноста. Програмата го укина поголемиот дел од старата советска мобилизациска архитектура: ова не беше случајно. Еден аспект што исчезна е способноста за брзо проширување, а „специјалната воена операција“ во Украина покажа дека реформите на Герасимов и Шојгу не доведоа до модерна, интегрирана воена организација со способно лидерство, што е од суштинско значење за успех во модерното војување.
Герасимов ја презеде командата со руските сили во Украина во јануари оваа година и веднаш започна офанзива од големи размери, што беше четврта грешка. Руската армија во тој период постигна многу мали успеси. Тие изгубија над 100.000 војници и толку многу опрема што мораа да испратат тенкови од 1950-тите до единиците.
Ограничувања
Герасимов треба да се соочи со неколку предизвици. Не само што мора да осмисли воена стратегија на високо ниво и да ги координира руските воени операции, тој мора да продолжи и да обезбедува политичко-воена врска меѓу руската војска и претседателот Путин. Уште пред да почне да ги разгледува опциите за одговор на новата офанзива на Украина на исток и југ, Герасимов има други огромни одговорности да се справи.
Какви опции има Герасимов?
Има малку опции за него. Путин гледа придобивки од продолжувањето на војната, што значи дека централна компонента на секоја одлука на генералите ќе биде одржувањето на контролата врз окупираната територија. Украина се потпира на западно оружје, муниција и економска помош, а Путин сака да почека додека Украина или Западот – или и двете – не се уморат од војната.
Ова е многу слаба позиција, пишува Рајан. Сите претходни претпоставки на Путин за Украина се докажаа погрешни: зошто некој би претпоставил дека неговата моќ на одлучување одеднаш се подобрила? Тоа не значи дека Путин ќе се откаже од својата стратегија на чекање.
Прва опција: Чекање.
Засега Герасимов може да почека и да види како ќе се развива украинската офанзива. Ние сме само во раните денови на операциите на Украина оваа година, а огромното мнозинство од нејзината воена моќ сè уште не е активирано. Герасимов веројатно ќе сака да почека колку што може за да види каде Украинците ќе го насочат најголемиот дел од своите сили. Може да биде на исток или на југ. Герасимов се уште добро ги памети минатогодишните огромни загуби околу Херсон и Харков и ќе биде во потрага по украински трикови. Тој веројатно сака да ја задржи целата тековно окупирана територија во Украина, да ги издржи офанзивите и колку што е можно повеќе да го минимизира украинскиот успех додека се подготвува за руските офанзивни операции подоцна оваа година.
Втора опција: Варијација на првата
Следната опција со која располага Герасимов е некоја верзија на првата опција, но со ограничени напади на украинските слаби точки, под услов да се покажат. Ова е покомплицирана опција од првата, бидејќи за неа треба да соберете сили од веќе ослабените за армијата. Украинските разузнавачи веројатно ќе го сфатат тоа и ќе реагираат навремено. Русите се уште не покажале дека можат да постигнат голем успех со офанзивните операции, поради што Рајан оваа опција – колку и да е привлечна – моментално ја смета за нереална.
Трета опција: Реорганизација на одбраната.
Оваа опција е веројатно политички најтешка, но би била воено ефикасна. Герасимов може да ја фокусира руската одбрана околу Крим и Донбас. Тоа би значело дека Русите би морале да се откажат од поголемиот дел од територијата што незаконски ја окупирале од февруари минатата година. Така, одбраната би ја фокусирале на три области – Луганск, Доњецк и Крим. Ова значително ќе го намали фронтот и ќе отвори простор за создавање значителни мобилни резерви за Русите. Од друга страна, копнениот мост кон Крим би исчезнал, а за Путин ова сценарио би било исклучително тешко политички. Доколку Русите претрпат големи загуби во наредните месеци, оваа опција би била корисна, но во сегашната ситуација тешко дека некој ќе погледне позитивно на неа.
Следните недели
На краток рок, Герасимов веројатно нема да направи значајни промени во неговиот план за одбрана на украинската територија окупирана од неговите сили. Едноставно е премногу рано да се прават некои поголеми прилагодувања. Украинската офанзива штотуку започна, а Герасимов ќе ги искористи своите разузнавачки, надзорни и извидувачки системи за да открие каде се масираат украинските војници и што имаат намера да направат.
Герасимов веројатно ќе се обиде да издржи на краток рок. Тоа не значи дека нема да има жестоки битки на теренот, ниту дека ќе ослабне ритамот на жестоки напади врз украинските градови и инфраструктура.
Досегашните резултати на Герасимов во оваа војна не импресионираа. Стратешки беше премногу нетрпелив во покренувањето на овогодинешната руска офанзива и досега не постигна никаков резултат освен задржување на веќе окупираната територија. Тоа може да биде доволно на среден рок, но во тоа сценарио се претпоставува дека Русите сепак ќе контролираат голем дел од територијата по украинската офанзива, што тешко дека ќе биде така.
Една стара поговорка вели: Не го вознемирувај својот непријател додека тој прави грешки. Герасимов веќе извесно време покажува склоност кон стратешки грешки. Украинците ќе се надеваат дека ќе продолжат да командуваат со руските сили на ист начин во наредните месеци.
