Без оглед на тоа кој мобилен телефон го користите – без разлика дали се работи за телефон со функции или паметен телефон, едно е сигурно – да останете без него сега, немаше да се грижите.
Нема да споделуваме совети за тоа како да спречите да ви биде украден мобилниот телефон, бидејќи тие зависат од секоја ситуација, но можеме да ви кажеме што да правите за, ако се случи таков настан (или дури и ако едноставно го изгубите некаде) , загубата на податоци е што е можно помала.
Ќе ги поделиме во две категории – што да правите сега, веднаш, додека мобилниот телефон е сеуште безбедно во ваша сопственост и што да правите кога ќе останете без него.
Што можете да направите додека вашиот мобилен телефон е сè уште со вас?
1) Заклучете го
Го отклучуваме тој мобилен телефон толку пати на ден што понекогаш е полесно да го оставиме отклучен.
Но, за ваша безбедност, како и за безбедноста на податоците зачувани на вашиот уред (кои можат да бидат банкарски картички, па дури и лични документи), вклучете ја бравата. И дури ни едноставно заклучување со PIN. Изберете биометриско скенирање (лице, прст) или лозинка за безбедно да го заклучите телефонот. Исто така, поставете лозинки на одредени апликации кои ви се важни – WhatsApp, Signal, Revolut, официјална е-пошта. Се разбира, би било идеално ако лозинката е различна за секоја апликација.
2) Вклучете „Најди го мојот уред“
Опцијата има различно име во зависност од тоа дали користите Apple или Android уреди, но нејзината функција е иста. Го остава GPS сигналот на мобилниот телефон, па кога повеќе не е со вас, можете да го лоцирате уредот преку компјутер, далечински да го заклучите, дури и да се јавите за да видите дали сакате да го вратите назад. Најдете ја опцијата во Settings на вашиот уред, пишува Zimo.
3) Направете резервна копија од важни фотографии, видеа или документи
Откако производителите на паметни телефони почнаа да ја нагласуваат камерата и да го зголемуваат просторот за складирање, луѓето ја изгубија навиката безбедно да гледаат и складираат важни фотографии. И додека некои автоматски ги складираат своите фотографии „во облакот“ и на тој начин прават резервна копија од нив, други ги „чуваат“ на својот мобилен телефон.
За да не ви снема, добро е одвреме-навреме да правите резервна копија – или во облак или на компјутер или надворешен диск.
Покрај фотографиите и видеата, добро е да направите копија од контакти, други документи, лозинки и слично. И Android и Apple нудат да го прават тоа автоматски за вас честопати, затоа искористете ја таа опција. Можете да го најдете во Поставки.
4) Исклучете го целосниот приказ на известувањата
Некои експерти за сајбер-безбедност предлагаат и исклучување на целосниот приказ на известувањата. Со ова тие значат дека на заклучениот екран се прикажува целиот текст на пораката заедно со името на испраќачот.
Ова ќе го направите така што ќе отидете во Settings, Notifications и потоа изберете ја опцијата „Show preview“, а потоа во списокот со апликации изберете чии известувања сакате да ги видите и во каква форма.
5) Вклучете нови опции
И Apple и Google неодамна воведоа цела низа нови опции насочени токму кон тоа да ги направат уредите помалку привлечни за крадците.
Така, корисниците на iPhone можат да вклучат „Stolen Device Protection“, што го отежнува пристапот до клучните функции и поставки на телефонот. На пример, за бришење и ресетирање на телефонот ќе биде потребна биометриска потврда. Исто така, Apple вклучи „Заклучување за активирање“ што го отежнува препродавањето на делови од украдени уреди.
Од друга страна, корисниците на Android сега можат да користат вештачка интелигенција за самиот систем да открие дека некој го „киднапирал“ телефонот и дека трча или вози мотор. Уредот автоматски се заклучува, што е доволно за повеќето крадци да се откажат и да го испуштат телефонот во близина. Исто така, достапна е и функцијата „Приватен простор“, која е еден вид тајна преграда каде што корисниците можат да складираат чувствителни информации и документи на својот уред, кои нема да бидат видливи без внесување лозинка.
6) Запишете важни броеви
Не заборавајте да го запишете серискиот број на телефонот (IMEI) на безбедно место. Доколку некој ја пронајде и кражбата биде пријавена во полиција, ова ќе биде клучен доказ дека е ваша.
Можете да го најдете на кутијата на телефонот, а доколку сте ги фрлиле податоците, можете да ги најдете во Поставки, „За телефонот“.
Што ако вашиот мобилен телефон е украден или изгубен
Првиот чекор е да се извести полицијата. Пријавете ја кражбата, обидете се да запомните точно каде и под кои услови се случила кражбата.
Ако вашиот оператор или осигурителна компанија ги осигурува телефоните, а вие ја имате оваа полиса, пријавете ја кражбата и кај нив.
Ако сте имале по зачувани податоци од картичката или mBanking, контактирајте ја банката, пријавете ја кражбата и побарајте мораториум на трансакциите.
1) Обидете се сами да го лоцирате уредот
Тука стапува во игра опцијата „Најди го мојот телефон“. На iPhone, најавете се на iCloud на компјутерот и изберете ја опцијата „Најди“ таму. За уредите со Android, корисниците треба да отидат на страницата за наоѓање на Google https://www.google.com/android/find/ да ги внесат своето корисничко име и лозинка и да го изберат уредот што го бараат.
Овие услуги ќе ви ја покажат вашата моментална или последната позната локација на мапата (која е погодна ако штотуку сте ја изгубиле), но само ако таа опција била претходно вклучена.
2) Ако воопшто не можете да пристапите до вашиот уред
Ако сте го изгубиле уредот и нема начин да се обидете да стигнете до него, обидете се да ја минимизирате штетата. Внесете ги сите услуги што ги имате на вашиот мобилен телефон и обидете се да ги одјавите – или променете ја лозинката за да не може тоа лице кое ќе се обиде да ги користи на вашиот телефон.
Контактирајте ја банката и побарајте блокирање на картичките што биле зачувани на мобилниот телефон или полицијата доколку сте имале електронски верзии на лични документи зачувани на мобилниот телефон (на пр. лична карта, возачка дозвола или пасош).