Група лекови од новата генерација за дијабетес, Оземпик и други GLP-1 агонисти за дијабетес тип 2 во инјекции од денеска почнуваат да се наплаќаат по цена од 15 евра, додека таквите лекови во таблети поскапуваат од 15 на 30 евра. за месечна доза.
Станува збор за лекови кои се покажаа како одлични во лекувањето на дебелината, а големиот интерес на граѓаните за чудотворниот лек за слабеење доведе до недостиг на пазарот. Дијабетичарите мака мачат со недостигот на пазарот, а од денеска чекаат доплата.
Предупредуваат дека речиси 40.000 луѓе на оваа терапија ќе имаат многу повисоки трошоци за лекување, што ќе доведе до откажување од терапијата за некои луѓе кои имаат помали примања.
„Станува збор за целосно произволна доплата од дури 20 проценти на сите лекови GLP-1, за кои ХЗЗО воопшто не ја консултирал дијабетолошката струка. Со сите индиции кои веќе обезбедуваат намалена потрошувачка на овие лекови, се воведе енормна доплата која е штетна и за системот и за пациентите“, изјави Давор Скелеџија од порталот за дијабетичари NaInzulinu.com. Тој посочува дека се работи за лекови кои немаат слободен пандан на А листата на лекови, на листата без доплата, што, вели Скелеџија, е крајно штетен преседан.
Иако не е „лек кој спасува живот“ и се согласува дека треба дополнително да се плаќа, тој смета дека вклучената сума сепак е превисока. Дури и сега, на пациентите со дијабетес не им е лесно да ги задоволат индикациите за терапија со агонист GLP-1 бидејќи само дебелите луѓе со БМИ поголем од 30 можат да го добијат со рецепт, за кои другите терапии не даваат резултати.
Масовна употреба без медицински надзор
„Зголемувањето на цената или ставањето на овие лекови на Б-листата не мора да значи и намалување на достапноста на лековите. Можеби некритичкото препишување на овие лекови, без строг медицински надзор од специјалисти и супспецијалисти, понекогаш надвор од упатствата и без соодветен последователен третман, доведе до фактот дека овие лекови се недостапни за лицата со дијабетес тип 2. Нивниот недостиг на пазарот често се забележува затоа што, покрај други немедицински причини и некритички, масовно се користат без медицинска контрола“, истакна Ана-Марија Либерати Пршо, дијабетолог во КБ Свети Дух.
Тој додава дека треба да се разликуваат две групи пациенти: оние кои ги користат овие лекови за лекување на дебелина и оние кои веќе имаат дијабетес тип 2, па овие лекови се дополнителна помош во регулацијата на шеќерот, додека масата на телото е во втор план. Според Пршо, бенефитот од оваа терапија може да биде уште поголем кај првата група. Проблемот е што дебелите луѓе кои се лекуваат од дебелина ги плаќаат по полна цена од минимум 130 евра месечно.
„Досега во Хрватска беа достапни само лираглутид и тирзепатид за лекување на дебелината, а од 20 ноември секогаш се плаќаа бидејќи никогаш не беа на списокот на индикации на ХЗЗО за лекување на дебелината“, објасни дијабетологот. Novi list и нагласи дека агонисти на GLP1 рецептори и двојни GLP1RA/GIP агонисти треба да се воведат во терапијата долго пред да се појави дијабетес, веќе во третман на дебелина и во фаза на преддијабетес и метаболички синдром, доколку сте едно лице може да си дозволи. Така, развој на дијабетес можеби никогаш не се случил. Ако терапијата се воведе доволно рано, ако дебелината се третира, т.е. повеќето метаболички нарушувања се стават под контрола, има многу добри шанси развојот на дијабетес тип 2 воопшто да не се појави или да се појави многу подоцна.
Хрватска годишно троши 650 милиони евра за лекување на дијабетес, од кои 80 отсто се за лекување на компликации. „Со овие групи лекови гледаме револуционерни резултати, значително подобрен квалитет на живот, полесна бременост, подобра контрола на остеомускулните заболувања и извонредна регулација на дијабетесот, значително опаѓа ризикот од срцев или мозочен удар, срцева слабост или прогресија на бубрежна болест. Дополнително, доколку овие лекови се воведат доволно рано во терапијата, не мора нужно да се користат доживотно, како што треба да се воведуваат кога веќе е развиен дијабетес тип 2“, заклучува дијабетологот.
