Ниту еден руски услов за продолжување на договорот за извоз на жито не е исполнет, изјави во четвртокот рускиот претседател Владимир Путин. Таа нема намера да го продолжи договорот додека не се исполнат руските услови. Претседателот на Европската комисија, пак, укажа на последиците од евентуалниот колапс на договорот и рече дека одлуката за продолжување е во рацете на Путин.
„Сакам да нагласам дека досега ништо не е направено. Воопшто ништо“, изјави рускиот претседател Владимир Путин, нагласувајќи дека Москва нема да го продолжи договорот, кој инаку истекува во вторник, додека не се исполнат неговите услови. „Ќе размислиме како да продолжиме. Ни остануваат уште неколку дена“, додаде тој.
Проширувањето на договорот за извоз на жито е исто така централна тема на дводневниот годишен дијалог на високо ниво меѓу ЕУ и ОН, кој започна во четвртокот во градот Ла Хулпе јужно од Брисел, рече претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен. Таа укажа на неопходноста од негово продолжување, бидејќи во спротивно ќе се зголеми глобалната несигурност во снабдувањето со храна.
Таа ги поздрави неуморните напори на генералниот секретар на ОН Антонио Гутереш за продолжување на договорот и нагласи дека одлуката за продолжување сега е во рацете на Путин, пренесува француската новинска агенција АФП. Таа додаде дека ЕУ има воспоставено неколку копнени патишта преку кои украинското жито се транспортира преку Унијата до други земји, но оваа сума е само дел од она што товарните бродови за жито можат да го пренесат по морски пат.
Во меѓувреме, Гутереш рече дека партнерството меѓу ОН и ЕУ е од суштинско значење за „враќање на довербата со светот во развој“. „Сега повеќе од кога било, мултилатерализмот е од клучно значење за мирот, за заштита на планетата и ставање крај на гладот“, додаде тој.
По руската инвазија на Украина во февруари минатата година, руски воени бродови ги блокираа украинските пристаништа во Црното Море се додека завојуваните страни не постигнаа договор во Истанбул во јули минатата година, со посредство на Турција и ОН, со кој ќе се овозможи безбедно минување на бродовите со жито. Договорот оттогаш помогна да се намалат цените на храната ширум светот. Во минатото, Москва постојано се закануваше дека ќе ја откаже соработката во договорот доколку пречките за извоз на руско жито и ѓубрива не се отстранат доволно.
Американскиот Пентагон во четвртокот оцени дека приватната платеничка армија Вагнер во моментов не учествува во борбени операции во Украина во поголем обем. Во меѓувреме, рускиот претседател Путин откри дека на групата и понудил опција да продолжи да се бори во Украина по востанието, но лидерот на Вагнер, Евгениј Пригожин, наводно, одбил.
„Во овој момент, не гледаме дека силите на Вагнер учествуваат во некоја значајна улога во борбените операции во Украина“, рече портпаролот на Пентагон, Пет Рајдер на прес-конференција. Во исто време, тој ја додаде оценката на САД дека најголемиот дел од Вагнерците се уште се во областите на Украина окупирани од Русија, пренесува француската новинска агенција АФП.
Во меѓувреме, Путин во интервју за рускиот дневен весник Комерсант нагласи дека не постои можност Вагнер да остане во сегашната форма. „Немаме закон за приватни воени организации. Групата постои, но правно не постои“, додаде тој.
По неколкумесечна тензија меѓу Вагнер групата и руското воено раководство, Пригожин започна бунт на крајот на јуни, кој заврши истиот ден по интервенцијата на белорускиот претседател Александар Лукашенко. Според договорот, Русија ги отфрли обвиненијата против Пригожин и му дозволи да замине во Белорусија. Тој требаше да оди таму, но пред неколку дена Лукашенко објави дека Пригожин е во Русија. Исто така, излезе на виделина дека тој се сретнал и со Путин по бунтот. Според Москва, руската војска досега од Вагнер презела над 2.000 парчиња тешка воена опрема, вклучително и тенкови и околу 2.500 тони муниција.