Нермина Вехабовиќ-Рудеж, психолог и психотерапевт, зборуваше за N1 за менталното здравје и за тоа како околината игра клучна улога во пружањето помош.
Вехабовиќ Рудеж ги коментираше податоците на Итната помош дека само во август во Сараево биле извршени четири самоубиства, велејќи дека психолозите веќе подолго време предупредуваат дека состојбата со менталното здравје во Босна и Херцеговина не е добра.
„Ние некако „преживуваме“, но тоа не значи дека менталното здравје ни е добро. Секојдневно функционираме и приватно не посетуваме центри за ментално здравје, психолози и психијатри и се надеваме дека менталното здравје ни е добро. Сепак, ваквите податоци покажуваат дека имаме обврска да се грижиме за себе и да се грижиме за нас важните луѓе“, рече таа.
Тој посочува дека менталното здравје на луѓето е општо загрозено и дека има многу причини зошто нашето ментално здравје не е баш на завидно ниво.
„Тие се под стрес во современиот свет, брзина итн. Но, во БиХ е оптоварена и со сите оние отежнувачки околности што ги имаме – постојаниот притисок на општествено-политичката состојба, траумите кои не се решени, моменталната економска состојба, губењето на работните места – всушност, постои чувство на беспомошност или чувство дека не ја гледаме перспективата што ќе се случи овде следно“, рече таа.е психолог.
Тој наведува дека многу луѓе не се способни да ги препознаат знаците на депресија или анксиозност.
„Едноставно, ситуацијата ја објаснуваат како „така е, малку сум нерасположен, ќе се подобри“. Сепак, тие тонат сè подлабоко или веруваат дека никој не може да им помогне. Постојат многу причини за обид за самоубиство, тоа не е секогаш само депресија. Може да биде некој огромен проблем во моментов за кој верувам дека нема да најдам решение, осаменост, изложеност на насилство. Ние сме одговорни да ги препознаеме симптомите, дури и физичките, а не нужно емоционалните – болка, притисок во градите, промени во срцевиот ритам – и да посегнеме по помош“, објасни таа.
Психологот потсетува дека се уште има стигматизација ако некој оди кај психолог или психијатар, дека тоа значи дека е луд.
„Тогаш луѓето се обидуваат сами да го средат тоа. Нашиот народ е се поосамен, ми се чини дека веќе не чувствувам можност да се жалам некому и да барам помош, бидејќи ќе бидам разоткриен, нема да бидам доволно силен или храбар. Така да не можам да се носам со оваа ситуација ако побарам помош или се пожалив некому. Ова ни е доволен аларм дека меѓучовечките односи се загрозени, бидејќи луѓето се нетрпеливи, немаат време повеќе еден за друг, бегаат еден од друг и затоа не можеме ни да си помогнеме“, рече таа и рече. :
„Погледни малку околу себе и види што се случува со луѓето околу тебе.
Тој додава дека навистина е неопходно да се интересирате за луѓето околу вас.
„Не се откажувајте од нив. Ако видите дека има потешкотии, не треба да се наметнувате и да кажете „ви треба помош“, туку едноставно да бидете таму, да сулфатите, да слушате, препознаете, дајте насока, не треба да давате совети. Едноставно да се биде таму и да кажеш, знаеш, има некои луѓе таму кои можат да ти помогнат или да речат: „Јас исто така побарав помош во центарот за ментално здравје“, рече таа.
