Психијатарот д-р Анте Багариќ гостуваше во студиото N1 во живо каде зборуваше за страшниот настан од масакрот во белградското основно училиште. Тој зборуваше за психичката состојба на момчето кое ги уби колегите, но и за проблемите на современото општество кои водат до развој на вакви нарушувања. Психијатарот посочува дека преку воспитувањето се развиваат нарушувања во семејството и заедницата и вели дека ваквиот настан не е изненадување, туку очекувано со оглед на состојбата во општеството.
„Тежок ден, тежок случај за сите нас кои се справуваме со тешки проблеми. Ми се чини дека ова е психопатски потег. Цело време слушаме експерти како зборуваат за стрес, за тоа дека бил фрустриран, дека бил изложен на навреди и понижувања. Сепак, главната карактеристика на сето ова е психопатското однесување – организирано, подготвено да им нанесе што поголема болка на оние кои не можат да се одбранат. Колку и да е млад насилникот, факт е дека ова е типичен модел на однесување за луѓе кои се неподготвени, кои дошле на час, кои тој ден се облекувале убаво, кои пишувале за љубовта, за среќата, се заљубиле, научиле – како да им нанесеме што поголема болка на нив, на нивните семејства, на училиштето и на општеството“, вели д-р Багариќ.
На прашањето како ова нарушување не било забележано порано, психијатарот вели: „Се развиваше. Тој не беше забележан. Ако таткото го земе својот син да го тренира добро да гаѓа цели, што друго да кажеме. Тој се развиваше многу активно во семејството. Никакво нарушување не паѓа од небо и удира некого, не. Не, туку се развива во семејството, поширокото семејство, микро заедницата. Има една негова реченица на Инстаграм колку што можам точно да ја протолкувам – најважно е да се мочаш по курвите – каде што се тагирани други девојки. Не дојде така што еден ден бил под стрес и се појавува и го прави тоа. Вистинската емоционална ментална перцепција е дека ние многу широко ја храниме и одгледуваме психопатијата и таа дава вака плодови. Ова е повеќе очекуван настан отколку изненадување. Ние сме малку лажни изненадени. Ако имаме книги и филмови и содржини полни со овој и овој начин на комуникација меѓу луѓето, тогаш зошто сме изненадени“.
Приведен е и таткото на момчето кое ги уби колегите. Иако е и доктор, не го препознал пореметувањето кај синот. Покрај тоа, тој го однел својот син на гаѓање за да го научи да нишани. Багариќ вели: „Лекарите треба да се едуцираат да се фрлат на проблемот и болеста, да му олеснат на човекот во секоја позиција, но да одат во спротивна насока. Целосно залутаат и почнуваат да им даваат порака на своите најблиски дека е важно да се надмине, понижи, уништи. Како општество, важно е и ние да зборуваме за ова. Видов дека моите пријатели цел ден објавуваат слики од жалост на Фејсбук. Процесот на жалост е здрав процес на општеството. Покажуваме дека мислиме дека жртвите. Воопшто не ми се допаѓа што некои медиуми сега објавуваат кој бил и зборуваат за сите детали од неговиот живот. Да оставиме на институциите кои се занимаваат со казнување. Ајде да навлеземе малку во животите на жртвите за да се идентификуваме со семејствата на жртвите. Тоа е важен процес за нас. Сега е нормална фаза на жалост за сите луѓе кои развиваат емпатични способности. И тогаш има цела низа прашања во општеството. Дали ни требаат вакви емисии, филмови, серии, таков начин… Само во некои весници кои денес излегуваат со црни наслови, ваљда 30 години се објавуваат наслови каде што се луѓе кои се зли, од кои сите се плашат. фаворизирано, дали е време да се вратиме од тие залутани времиња. Дали е време да кажеме дека нашите херои се оние кои ни подаваат рака, кои помагаат, кои се добри во природата, математиката. Мојот впечаток е дека треба да се вратиме на патот на емпатијата, а не на силата и победата“.
Денес има многу родители кои се преоптоварени со обврски, а потоа најлесно е да му дадете на детето мобилен телефон за да се смири. На прашањето дали треба да се ограничи користењето мобилни телефони на детето, психијатарот вели: „Секако дека треба, употребата на мобилни телефони треба целосно да се забрани до околу десет години. Детето мора да има пластични и дрвени играчки за да научи да комуницира со предмети. Моја препорака е што поскоро да им се даде на децата мобилен, бидејќи тој е објект, а децата учат да комуницираат со сите предмети – родители, браќа, други деца – и да создаваат свој ментален систем. Детето може да разбере дрвен предмет што може да го удри. Дури и 10-годишно дете не може да разбере како таков објект создава програми и испраќа сигнали. Мобилните телефони се одлична работа, но детето не ги разбира и не може да ги прифати, а од игрите нема никаква корист освен да го смират. Но, тоа е исто како да му давате на детето анксиолитик. Ова малку ни пречи, па еве го неговиот мобилен телефон. Семејството е апсолутно штетно за децата. Детето не може да разбере ништо и создава погрешна слика за светот што постои околу него“.
Социјалните мрежи прикажуваат лажна слика за совршенство и го водат општеството во погрешна насока: „Точно е, тој еден грандиозен нарцизам“. Мора да биде од прво одделение 5.0. Секој мора да биде заљубен во некое момче или девојче. Секогаш мора да се победи во спортот. Од самиот почеток, на децата им даваме страшни пораки. Мора да победите, да добиете петка, но треба да добиете и тројка и една. Животот се состои од фактот дека не може сè да биде на нас, дека често грешиме и дека мораме да се прифатиме себеси и другите такви какви што сме. Ако тоа не е наш начин, тогаш бегаме од тоа или правиме вакво уништување. Тоа е лажна слика. Многу е важно да научиме и да имаме капацитет да прифатиме работи што не ни се допаѓаат. За жал, ние не го развиваме. Постојано имаме лажни слики за луѓе кои постојано победуваат во се. Ова се погрешни мотиви за децата. Добро е да научиме да го прифаќаме поразот како добар дел од животот“.
