Токсична епидермална некролиза – TEN се развива како одговор на одредени лекови и може да влијае на сите возрасни и етнички групи.
Болеста која започнува како безопасен осип, а потоа се претвора во ноќна мора во која повеќе од 30 отсто од кожата паѓа, конечно има потенцијален лек. Станува збор за токсична епидермална некролиза (TEN), ретка, но фатална реакција на имунолошкиот систем на лекови.
TEN се развива како одговор на одредени лекови и може да влијае на сите возрасни и етнички групи. Иако се смета за ретка, оваа болест погодува меѓу еден и два милиони луѓе годишно ширум светот. Почеста е кај жените отколку кај мажите, а луѓето со ХИВ имаат сто пати поголем ризик.
Болеста започнува со осип на лицето и градите и набрзо ги зафаќа устата, очите и гениталиите. Последиците се сериозни: инфекции, откажување на органи и пневмонија, а во третина од случаите болеста завршува со смрт. Оние кои преживеале минуваат низ долго и напорно закрепнување, често со третман сличен на оној за изгореници.
Како е пронајдена дрогата?
Научниците од Институтот Макс Планк во Германија, во соработка со меѓународен тим на истражувачи, успешно излекуваа седум пациенти кои боледуваат од TEN или поблага верзија на болеста – Стивенс-Џонсон синдром (SJS). Ниту еден од пациентите не пријавил несакани ефекти.
Еден од пациентите бил 59-годишен маж кој развил TEN на 35 проценти од неговото тело откако започнал третман за рак на белите дробови. Неговиот ризик од смртност бил речиси 60 проценти. По земање на нов имуно инхибитор, инфекцијата престанала и пациентот бил речиси целосно излечен за 16 дена.
Како функционира новиот лек?
Класа на лекови наречени ЈАК инхибитори (ЈАКи) делуваат така што го потиснуваат хиперактивен имунолошки систем. Научниците анализираа примероци од кожата од засегнатите пациенти и идентификуваа шест клучни протеини вклучени во сигналниот пат JAK/STAT, кој е одговорен за воспаление на кожата и пролевање на епидермисот.
Во претклиничките студии за глодари, научниците забележале значителни подобрувања на кожата во рок од само три дена од почетокот на терапијата. Овие резултати поттикнаа употреба на лекот кај седум пациенти, од кои сите беа успешно излекувани и отпуштени од болницата во добра состојба.
Истражувањето, објавено во списанието Nature, ја поставува основата за идните клинички испитувања.
„Може да потрае неколку недели за пациентот да се опорави дури и откако ќе го прекине лекот што ја предизвика реакцијата“, вели Холи Андертон, биомедицински истражувач во Австралија.
Тој додава дека „способноста брзо да се запре прогресијата на болеста во истражувањето значително ќе го подобри стандардот на грижа за пациентите со оваа опасна болест“.
