Кога сите луѓе во светот би живееле како Словенците, би ни биле потребни 3,4 планети со големина на Земјата за да ги задоволиме нашите потреби за природни ресурси. Пресметајте колку Земји би ви биле потребни доколку сите живеат како вас.
Словенците денеска го слават денот на еколошкиот долг. Всушност, тоа не е ден за славење, бидејќи ни кажува дека веќе сме ги потрошиле сите природни ресурси и екосистемски услуги што Земјата може да ги врати за една година за оваа година. Значи, колоквијално кажано, ќе се задолжуваме од Земјата до крајот на годината. Еколошкиот долг е резултат на тоа што Словенија, како и повеќето други земји од ЕУ и развиените земји, тргна по патот на развојот со економски модел кој троши природни ресурси во изминатите децении.
„Словенечкиот Ден на еколошкиот долг го привлекува вниманието на условите кои повеќе не можат да се игнорираат, а во исто време го повикува словенечкото општество да се стреми кон транзиција кон поодржлива економија и начин на живот“, вели Алесандро Гали од Глобалната мрежа за трага. Еколошкиот отпечаток на Словенија го надмина биокапацитетот на земјата неколку години по ред. Денот на еколошкиот долг беше одбележан и минатата година на 18 април. Ако се споредиме со соседите, ние сме меѓу првите. Австријците, кои го слават Денот на еколошкиот долг на 6-ти април, ги трошат природните ресурси побрзо од нас, додека останатите се побавни – Италија има Ден на еколошкиот долг на 15-ти мај, Хрватска на 29-ти мај и Унгарија на 30-ти мај. Според веб-страницата Country Overshoot Day, која објавува податоци за 190 земји, Словенците се во првиот квартал од земјите кои најбрзо трошат природни ресурси.
Пресметајте го вашиот еколошки отпечаток
Тесно поврзан со еколошкиот долг е терминот „еколошки отпечаток“, кој ни кажува колку брзо поединецот троши обновливи природни ресурси. Се мери во глобални хектари (gha). Секој жител на Земјата има на располагање приближно 1,7 хектари плодно земјиште за да ги задоволи своите потреби за природни ресурси. На пример, еколошкиот отпечаток на словенечки државјанин е 5,37 gha.
Тоа значи дека просечниот Словенец троши три пати повеќе обновливи природни ресурси отколку што им „припаѓа“. Еколошкиот отпечаток силно зависи од животниот стил (исхрана, транспорт, домување, енергетска ефикасност…), така што може и да се пресмета. Институтот за здравје и животна средина изработи словенечки калкулатор за пресметување на личниот еколошки отпечаток, со кој секој може лесно да провери како нивните постапки влијаат на животната средина.
Авторот на написот го пресметал и еколошкиот отпечаток со помош на калкулатор и дознал дека 7-ми септември ќе биде денот кога ќе ги потроши сите обновливи ресурси што му стојат на располагање и дека ако сите луѓе живеат на исто ниво како него , би им требале 1,5 Земји.
