Првото Светско првенство во фудбал започна пред 93 години – на 13 јули 1930 година.
Се одржа во Уругвај, кој беше домаќин затоа што таа година славеа еден век независност и нивниот фудбалски тим го освои златниот медал на Олимпијадата во Амстердам во 1928 година.
Светското првенство, првото официјално, траело до 30 јули 1930 година, а учествувале тринаесет репрезентации – четири од Европа и девет од Јужна и Северна Америка.
Историја
Во 1914 година, Светската фудбалска федерација (ФИФА) ги призна фудбалските натпревари на Олимписките игри како „Светско аматерско фудбалско првенство“, преземајќи ја одговорноста за организацијата на фудбалскиот турнир на три Олимписки игри – 1920, 1924 и 1928 година.
На денот на отворањето на Олимпијадата во 1928 година, тогашниот претседател на ФИФА Жил Риме објави фудбалско натпреварување независно од Игрите. За домаќинство се пријавија Италија, Шведска, Холандија, Шпанија и Уругвај, кој на крајот беше избран.
На Олимписките игри во Лос Анџелес во 1932 година, фудбалот не бил вклучен во натпреварувачката програма, поради неговата непопуларност во САД.
Учесници
Светското првенство во Уругвај беше единственото за кое не беа потребни квалификации, а ФИФА ги покани сите свои членови да учествуваат.
Аргентина
Белгија
Боливија
Бразил
Чиле
Франција
Мексико
Парагвај
Перу
Романија
САД
Уругвај
Кралство Југославија
До крајот на рокот се пријавија репрезентациите на Бразил, Аргентина, Перу, Парагвај, Чиле, Боливија, САД и Мексико, а прекуокеанските земји ја одбија поканата поради високите патни трошоци. Затоа, претседателот на ФИФА донесе одлука да го спонзорира патувањето во прекуокеанските земји, со поддршка на Владата на Уругвај.
На крајот одговорија четири репрезентации од Европа. Романците испловија на крајот на јуни со бродот „Конте Верде“ од Џенова, Французите испловија од Вилфранш-сур Мер, Белгијците од Барселона, додека претставниците на Кралството Југославија патуваа со поштенскиот брод“. Флорида“, кој отплови од Марсеј.
Конкуренција
Репрезентациите се поделени во четири групи, со исклучок на Бразил и САД, кои се носители и изоставени од ждрепката. Правилата на натпреварот беа такви што победниците од групите одеа директно во полуфиналето.
Натпреварите кои го отворија првото Светско првенство во историјата беа Франција – Мексико (4:1) и САД – Белгија (3:0).
Францускиот репрезентативец Лисиен Лоран го постигна првиот гол во историјата на Светските првенства.
Во првата група беа Аргентина, Чиле, Франција и Мексико. Аргентина се пласираше во полуфиналето, завршувајќи со 6 бода пред Чиле со четири и Франција со два, додека Мексико ги загуби сите три натпревари.
Аргентина 6
Чиле 4
Франција 2
Мексико 0
Втората група ја сочинуваа носителите Бразил, потоа Боливија, а во оваа група беше и претставникот на Кралството Југославија. Бразил беше апсолутен фаворит, но во првиот натпревар беа изненадени од Југославија, која победи со 2:1 и благодарение на таа победа на крајот се пласираше во полуфиналето.
Југославија 4
Бразил 2
Боливија 0
Во третата група имаше и три селекции – домаќинот Уругвај, Романија и Перу. Домашните со две победи се пласираа во полуфиналето.
Уругвај 4
Романија 2
Перу 0
Четвртата група ја сочинуваа селекциите на САД, Парагвај и Белгија. Доминираа Американците, чиј тим го сочинуваа главно Англичани со американски пасоши.
САД 4
Парагвај 2
Белгија 0
Полуфинале
Ждрепката одлучи во полуфиналето на првото Светско првенство да се сретнат победниците од групата 1 и групата 4 – Аргентина и САД, како и првопласираните од втората и третата група – Југославија и Уругвај.
Двата натпревари завршија со резултат 6:1. Аргентинците постигнаа шест гола во периодот од 20. до 85. минута, додека Браун во 89. минута го постигна почесниот гол за САД.
На натпреварот меѓу домаќинот Уругвај и Југославија работите се одвиваа поинаку. Југословените изненадувачки поведоа во 4. минута со голот на Ѓорѓе Вујадиновиќ. Уругвајците го свртеа резултатот со головите во 18. и 20. минута, а на полувремето заминаа со водство од 3:1, бидејќи Анселмо беше прецизен во 31. минута. При резултат 2:1 за Уругвај, на Југославија и беше поништен гол поради офсајд, што се сметаше за контроверзна одлука. До крајот на натпреварот домаќините постигнаа уште три гола, а Педро Си постигна хет трик.
Трето и четврто место
Бидејќи на ова светско првенство не се одигра мечот за третото место, тоа беше единствениот пат кога немаше натпревар меѓу полуфиналето и финалето.
Извештајот на ФИФА за Светското првенство во 1986 година вклучуваше ретроспектива на пласманот на сите репрезентации на претходните Светски првенства. Во тој извештај беше наведено дека САД се трети, а Југославија четврта, а ФИФА ја продолжи таа практика.
Сепак, Фифа Булет од 1984 година тврди дека натпреварот за третото место бил одигран и дека Југославија победила со 3:1. Сепак, ФИФА се водеше по тоа што селекциите на САД и Југославија имаа ист број победи и порази на првенството (2:1), но САД имаа подобра гол-разлика – 7:6, а Југославија 7: 7, со што САД официјално се во водство како трето место на првото
Светското првенство во историјата.
Финалето
Во финалето на стадионот Сентенарио во Монтевидео, се сретнаа Уругвај и Аргентина, што беше реприза на олимпиското финале во 1928 година.
На крајот домашните победија со 4:2, иако во еден момент загубија со 1:2. Ден по финалето Уругвај беше прогласен за неработен, додека Аргентинците незадоволни од поразот ја каменуваа амбасадата на домаќинот на Мундијалот во Буенос Аирес.
