Пандемијата на дебелина, која е глобален проблем во последните 20 години, не ја избегна ниту Србија.
асс. д-р Огњан Скробиќ за порталот N1 наведува дека, ако ја погледнеме возрасната популација, околу 54 отсто имаат зголемена телесна маса (БМИ над 25 кг/м2), додека оние со БМИ над 30 кг/м2 се дури 21 отсто. .
Според него, причините за тоа се многу, но доминантни се две – се повеќе прибегнуваме кон брза храна, а се помалку се движиме.
Посебно алармантна информација е зголемувањето на дебелината кај децата и повеќекратното зголемување на бројот на деца кои боледуваат од дијабетес.
Д-р Скробиќ вели дека реперкусиите на дебелината врз здравјето на поединецот се сериозен проблем и нешто за што не се зборува многу.
„Повеќето луѓе ја гледаат дебелината како естетски проблем. Но, она што се занемарува се коморбидитетите кои ја придружуваат дебелината. Меѓу нив предничи дијабетесот, а потоа високиот крвен притисок, но и сериозните болести на срцето, белите дробови, локомоторниот апарат, хормоналната нерамнотежа и многу други“, посочува тој.
Токму затоа дебелината денес се дефинира како болест, а особено е важно стручната јавност, но и пошироката популација да почне да ја смета за таква, додава докторката.
„Првиот чекор во лекувањето на дебелината апсолутно треба да биде преминот кон нормална, урамнотежена исхрана и промени во животниот стил, пред се во смисла на зголемување на физичката активност“, нагласува д-р Скробиќ.
Во овој процес е важно да се консултираат стручни нутриционисти бидејќи, како што вели, денес има бројни штетни диети, без сериозна научна основа, кои најчесто имаат краткотраен ефект кој многу брзо се губи, а можни се и здравствени последици. Правилната исхрана мора да ги вклучува сите групи на храна, земени во доволна количина и правилно избалансирани, додава тој.
„Дебелината треба да се сфати како болест, а за правилно лекување неопходен е мултидисциплинарен тим. Заедно со нутриционист како прв случај, често е неопходен совет и третман од ендокринолог. Многу често, неопходна е и психолошка поддршка. Исто така, во лекувањето треба да се вклучат и специјалисти по кардиологија и пулмологија во зависност од болестите кои ја придружуваат дебелината“, посочува д-р Скробиќ.
Тој наведува дека денеска се појавиле првите лекови кои се успешни во регулирањето на телесната тежина, но нагласува дека препишувањето на лекови треба да им се остави на специјалистите кои се занимаваат со дебелината. Со нутритивна поддршка, третманот може да биде успешен, и уште поважно одржлив, во подолг временски период, вели докторот.
„Би го спомнал интрагастричниот балон како помагало за лекување на дебелината. Овој тип на специјално дизајниран силиконски балон се вметнува во стомакот ендоскопски. Со овој третман може успешно да се симнат околу 20 килограми, а уште повеќе со адекватна исхрана, во период од шест месеци до една година, онолку колку што балонот може да остане во стомакот“, вели д-р Скробиќ.
Денес често се зборува за хируршки третман на дебелината. Многу екстремно дебели пациенти го гледаат овој метод како прва опција. Сепак, неопходно е да се истакне дека за овој вид третман треба да се почитуваат строги медицински индикации.
„Индикациите за баријатриска хирургија се индекс на телесна маса (БМИ) над 40 или над 35 доколку, заедно со дебелината, се присутни и некои од болестите директно поврзани со дебелината. Тимот што ќе го подготви пациентот за операција треба да вклучува ендокринолог, нутриционист и психијатар. „Поради специфичноста на операцијата, пациентите треба да подлежат на детална кардиолошка и пулмолошка контрола, а во тимот неопходен е искусен анестезиолог“, вели нашиот соговорник.
Тој додава дека денес има широк спектар на баријатриски зафати, од кои најчести се две.
„Гастректомијата со ракав е најчеста процедура во светот денес. Со оваа постапка се стеснува желудникот, а се отстранува делот од желудникот кој е одговорен за проширување на желудникот после оброк. Со оваа процедура се зачувува природниот тек на дигестивниот тракт, но не е возможно да се земе поголема количина храна од еднаш, односно прејадување не е можно“, наведува тој.
Оваа операција, исто така, активира низа физиолошки механизми кои учествуваат во регулацијата и на тежината и на дијабетесот доколку е присутен исити.
„Втората најчеста хируршка процедура е гастричен бајпас. Со овој метод, покрај значителното скратување на желудникот, поголема површина на тенкото црево се исфрла од ресорпција. Оваа процедура, покрај тоа што е исклучително ефикасна за регулирање на телесната тежина, има фантастични ефекти и врз дијабетесот и нарушувањата на липидниот метаболизам. Токму поради одличните ефекти на дијабетесот и дислипидемијата, оваа операција денес се нарекува и метаболичка хирургија“, вели докторката.
Доколку баријатриската хирургија е правилно индицирана, подготвена и изведена на вистински начин, резултатите се повеќе од задоволителни.
„Пациентите добиваат шанса за нов живот. По операцијата потребно е да се обезбеди мониторинг од искусен тим, пред се нутриционист, за да се избегнат нарушувања на неухранетоста во подоцнежниот постоперативен тек, односно да се спречи враќање на килограмите поради неумерена и неприлагодена исхрана“, вели доц. д-р Огњан Скробиќ.
