Лидерите на Европската унија не успеаја да ја поддржат Урсула фон дер Лајен за уште еден мандат како претседател на Европската комисија во понеделникот вечерта, и покрај гаранциите на францускиот претседател Емануел Макрон и германскиот канцелар Олаф Шолц во последните денови дека се блиску до договор, изјавија тројца дипломати на ЕУ за ПОЛИТИКО.
„Вечерва нема договор“, изјави претседателот на Европскиот совет Шарл Мишел за новинарите доцна вечерта во понеделникот по вечерата на која присуствуваа официјални лица.
Еден европски дипломат, кој доби анонимност за да зборува отворено за разговорите како другите цитирани во написот, рече дека додека преговарачите се договориле за три имиња, лидерите ќе ги продолжат разговорите подоцна, можеби на следниот состанок на 27-28 јуни.
По европските избори, се појави предвремен консензус околу Германката фон дер Лајен за втор мандат како претседател на Европската комисија, Португалецот Антонио Коста како претседател на Европскиот совет, Малтежанката Роберта Мецола како шефица на Европскиот парламент и Естонската Каја Калас како шеф на надворешната политика.
Очекувањата беа големи бидејќи 27-те шефови на држави и влади се состанаа во Брисел со надеж дека ќе ги поделат првите четири места во блокот меѓу сегашната коалиција на централно-десничарската Европска народна партија, социјалистите и либералите.
Откако партијата на Макрон беше поразена од екстремната десница на изборите, неговата одлука да го распушти францускиот парламент и да распише предвремени избори, навидум ја забрза дебатата за главните работни места. Преговорите обично траат со недели.
Во последните недели, другите европски лидери, исто така, ја истакнаа потребата од континуитет со оглед на руската војна во Украина и потенцијалното враќање на поранешниот американски претседател Доналд Трамп.
Политико открива: Кои се најдобрите пријатели на Русија во ЕУ Парламентот
Но, надежите за брз договор избледеа во понеделникот вечерта, бидејќи Европската народна партија, победникот на изборите за Европскиот парламент, побара повеќе отстапки и повеќе овластувања меѓу главните позиции. Како што се очекуваше, ЕПП сакаше повторно да ги назначи Фон дер Лајен и Мецола, кои припаѓаат на политичко семејство. Дополнително, ЕПП им предложи на социјалистите мандатот на претседателот на Европскиот совет да се подели на два дела од 2,5 години – и ЕПП да добие еден од нив.
Ова за возврат ги налути социјалистите и демократите (S&D), кои се надеваа дека ќе добијат работа за Коста. И набргу по застојот на разговорите, започна играта на обвинување.
„Ова беше делумно ароганција на ЕПП“, рече претставник на ЕУ. „Барањето мандат за само 2,5 години создаде голем проблем со перцепцијата кај [социјалистите], кои би биле ставени во тешка позиција. ЕПП не одигра вака добро. Ова ќе биде тешко да се реши“.
Дали Германија има план Б: Кои се кандидатите за Европската комисија во случај на пад на Урсула фон дер Лајен
Истиот извор додаде дека Мишел не помогнал во разговорите. „Наместо да помогне да се постигне договор, тој постојано споменуваше други работи“, рече тој.
Друга причина поради која преговорите пропаднаа беше тоа што италијанскиот премиер Џорџија Мелони не беше задоволен од тоа како тече вечерта, изјавија неколку дипломати на ЕУ. Мелони, која беше една од ретките лидери кои излегоа од европските избори со изборна победа, беше незадоволна од обидите на другите лидери на ЕУ да ја исклучат од преговорите.
Италијанскиот премиер „го оспори типот на пристап кон дискусијата“, рече претставник запознаен со дискусијата. Таа тргна „од претпоставката дека денешната неформална средба треба да претставува момент во кој ќе се разговара што да се прави во светло на сигналите од европските избори и потоа од таа појдовна точка да започне дискусијата за имињата на водечките позиции, а не за обратно“, додаде тој.
Говорејќи на Г7 кон крајот на минатата недела, Макрон, кој е еден од клучните посредници во договорот за врвни работни места, рече дека верува оти разговорите во понеделник би можеле да донесат начелна одлука.
Политико: Местото на Вархеји во новата Комисија под знак прашалник, лидерите на ЕУ „огорчени“ од постапките на Орбан
„Тоа е дискусија што се одвива меѓу нас 27; бевме повикани; Се чини дека [договорот] можен е во наредните денови, во наредната недела“, рече Макрон.
Шолц подоцна ги повтори тие коментари, велејќи дека верува оти одлуката за првите позиции во Брисел ќе биде донесена брзо. „Сега многу брзо ќе се носат одлуки за најважните позиции што треба да се пополнат во Европа за да може Европската унија да дејствува“, рече Шолц во интервјуто на маргините на самитот на Г7.
Лидерите на ЕУ сега повторно ќе се состанат во Брисел на 27 и 28 јуни, со надеж дека ќе постигнат договор за лидерите на блокот пред гласањето за следниот претседател на Комисијата во Европскиот парламент закажано за средината на јули.