По смртта на еден од најголемите опозиционери на Владимир Путин, се поставува прашањето кој беше Навални и зошто е значаен за Русија и за светот?
Алексеј Анатолиевич Навални, роден на 4 јуни 1976 година, беше руски опозициски лидер, адвокат и политичка и јавна личност, познат по истрагите за корупција во Русија. Тој беше главен противник на руското раководство на чело со Владимир Путин.
Навални го основаше Фондот за борба против корупцијата, кој ги обедини проектите „Смарт воутинг“, „Синдикејт Навални“, „Роспил“, „РосЖКХ“, „Росјама“, „Росвибори и „Добра машина на вистината“.
На изборите за градоначалник на Москва во 2013 година, тој освои 27,24% од гласовите, губејќи од Сергеј Собјанин (Единствена Русија). Од ноември 2013 година бил на чело на Централниот совет на политичката партија Русија на иднината.
Во декември 2016 година тој објави дека ќе учествува на претседателските избори во Русија кои се одржаа во март 2018 година. Според весникот „Ведомости“, тој всушност бил единствениот политичар кој водел полноправна изборна кампања во 2017 година, но на 25 декември 2017 година, ЦИК одби да го регистрира поради незавршена судска постапка.
Со Антикорупцискиот фонд беше главен иницијатор на масовните протести одржани во 2017-2018 година во Русија.
Во почетокот на 2010-тите, Навални се соочи со многу тужби против него кои ги сметаше за политички мотивирани. Најпознати се случаите „Кировлес“ и „Ив Рошер“. Во двата случаја, Европскиот суд за човекови права пресуди во корист на Навални.
Навални во 2009 година беше прогласен за личност на годината од весникот „Ведомости“. Во 2012 година, списанието Тајм го вклучи на листата на 100 највлијателни луѓе во светот, а во јуни 2017 година на листата на 25 највлијателни луѓе на Интернет. Во 2017 и 2019 година, „Ведомости“ го прогласи за политичар на годината.
На 20 август 2020 година, Алексеј Навални беше отруен со нервниот агенс „Новичок“ и хоспитализиран во тешка состојба. За време на летот од Томск до Москва, му се слоши и беше пренесен во болница во Омск каде беше ставен во кома.
Два дена подоцна беше евакуиран во болницата Шарите во Берлин. Пет сертифицирани лаборатории на Организацијата за забрана на хемиско оружје ја потврдија употребата на нервниот агенс.
Испитувањата пронајдоа токсин од групата „новичок“ во крвта, урината, примероците од кожата и шишето со вода од кое пиел Навални. Навални бил отруен со нов вид „Новичок“ кој не бил вклучен во списокот на контролирани хемикалии на Конвенцијата за хемиско оружје.
Навални го обвини претседателот Владимир Путин дека е одговорен за неговото труење.
Според ЕУ, труењето на Навални било можно „само со согласност на извршната канцеларија на претседателот“ .
По враќањето во Русија, Навални и неговата сопруга беа уапсени на 17 јануари 2021 година за време на пасошка контрола.
Труењето на Навални предизвика протести. Протестите беа еден од најголемите прикази на народното противење на владеењето на претседателот Владимир Путин и се одржаа во речиси секој голем град низ Русија привлекувајќи невообичаено голема толпа. Демонстрантите беа пречекани со остар одговор од властите, при што оклопната полиција за борба против нереди приведе стотици демонстранти. Полицијата тогаш приведе 2.600 луѓе.
На 2 февруари 2021 година, судот „Симоновски“ во Москва го осуди Навални на 2 години и 8 месеци затвор, прифаќајќи го барањето на обвинителот да се промени во казна затвор условната казна од три и пол години.
Меѓународните организации за човекови права „Амнести интернешнал“ и „Меморијал“, шефовите на западните земји, како и голем број руски и странски медиуми сметаа дека случајот против Навални е политички мотивиран.
Неговата смрт, а и неговиот живот, се значајни бидејќи директно се поврзани со примената на демократските вредности во Русија, како и со корумпираноста на рускиот режим. Остануваат многу неодговорени прашања за тоа како умрел, кои можеби набргу ќе се одговорат.
Навални беше во брак со Јулија Абросимова, со која имаше две деца, ќерката Дарија и синот Захар.
Вчера, Навални за последен пат беше виден во јавноста додека зборуваше на суд преку видео пренос.