Поминаа 24 години од големите демонстрации во Белград, со кои беше ставен крај на владеењето на Слободан Милошевиќ на 5 октомври 2000 година. Речиси четврт век подоцна, државата ја водат политички актери против кои се бореа граѓаните, а на кои во меѓувреме им се приклучија поранешните противници и „борци“ за демократија. Како и за сите други големи настани, и по ова прашање граѓаните се поделени, а повеќето млади речиси ништо не знаат, пишува N1 Србија.Повод за демонстрациите на 5 октомври 2000 година беа изборите за претседател на Сојузна Република Југославија одржани на 24 септември истата година. Опозицијата обединета во ДОС (Демократска опозиција на Србија) тврдеше дека нејзиниот кандидат Воислав Коштуница победил над Слободан Милошевиќ во првиот круг и ги оспори официјалните изборни резултати, тврдејќи дека владата ги украла.
На покана на ДОС, на 5 октомври граѓаните од цела Србија пристигнаа на платото пред тогашното Сојузно собрание во километарски колони автомобили, автобуси и камиони, пробивајќи ги полициските блокади на одредени патишта со булдожери.
Веќе изутрината полицијата употреби солзавец за да ги спречи демонстрантите да влезат во собраниската зграда, но учесниците на протестот сепак ја демолираа и ја запалија зградата, земајќи од собранието мебел и други предмети. Демонстрантите упаднаа и во зградата на Радио и телевизија на Србија на улицата Таковска.
Полицијата набрзо престана да дава отпор и најмногу им се придружи на граѓаните.
Вечерта на 5 октомври 2000 година, граѓаните од терасата на белградското собрание ги пречека новиот претседател на СРЈ, Воислав Коштуница, а следниот ден, на 6 октомври, Милошевиќ го призна изборниот пораз и му честиташе.
Во демонстрациите загинала Јасмина Јовановиќ од Милошевац кај Велика Плана, која паднала под тркалата на камион. Од срцев удар почина Момчило Стакиќ од Крупње, а повредени се вкупно 65 лица.
Тема за која се уште се зборува во јавноста и која е една од главните забелешки на раководството на партиите кои го сочинуваа тогашниот ДОС е отсуството на т.н. 6 октомври, односно радикално пресметување со актерите на претходниот режим во сите сфери на општеството.
Ненад Чанак инсистираше на лустрација, а Милан Св. На списокот на несторени работи, Протиќ го стави и итното распишување избори за уставното собрание, како и апсењето и гонењето на „најмалку 100 лица одговорни за политиката што се водеше во времето на Милошевиќ“.
Во 2020 година, Борис Тадиќ изјави за N1 дека никогаш немало мнозинство за радикални реформи.
Божо Прелевиќ, адвокат и министер за внатрешни работи во првата влада по 5-ти октомври, вели дека од 5-ти октомври има големи очекувања, но дека не се искрени сите што ја воделе.
Граѓаните се поделени и по ова прашање, како и за сите други значајни настани во историјата на Србија.
За тој датум денеска со разочарување и разочарани очекувања зборуваат оние кои имаа големи надежи за подобар живот кој ќе следува по 5 октомври.
На другата страна се оние кои мислат дека на 5 октомври на власт дојдоа „предавници и арамии“ и ја продадоа државата. Овој наратив го поддржува и актуелната власт преку прорежимските медиуми, со постојано потсетување како било во времето на „тие бившите“, „жолтите крадци“, „досманлиите“, оставајќи го делот за состојбата во која се ја напуштија државата кога ја напуштија власта во 2000. година.
Социологот Весна Пешиќ за N1 во 2021 година изјави дека актуелниот претседател на државата, Александар Вучиќ, го мрази 5 октомври, затоа што тогаш паднал од власт како министер за информации во владата која ја сочинуваа СПС и СРС.
Што се однесува до Александар Вулин, актуелен министер без ресор, а во претходните мандати и шеф на полицијата, армијата и БИА, петти октомври беше пораз на српската држава и ден кога со Србија „владеа најлошото“.
„Пучот на 5 октомври донесе ненароден и антисрпски режим во Србија, кој изврши предаторски приватизации и принуди илјадници работници да излезат на улица“, објави Движењето на социјалистите на Вулин по повод годишнината од 5 октомври 2021 година.
Новинарот Зоран Пановиќ еднаш оцени дека Вулин е ладно сервирана одмазда на претседателот Вучиќ на победниците од 5 октомври.
Можеби најпоразителното нешто по повеќе од две децении е што младите или воопшто не знаат за овој настан или имаат половични и погрешни информации.
Во анкетата спроведена од N1 минатата година, на прашањето дали знаат што се случило тој ден, младите кои мислеле дека знаат одговориле дека имало демонстрации по повод убиството на Зоран Ѓинѓиќ или дека владата паднала.
