Редакцијата на Њујорк Тајмс побара од десет водечки американски нутриционисти да ги изберат митовите за исхраната кои најмногу ги мачат и за кои имаат докази дека не се вистинити.
Мит број 1: Свежото овошје и зеленчук се секогаш поздрави од конзервираните, замрзнатите или сушените сорти.
И покрај упорното верување дека „свежото е најдобро“, истражувањата покажаа дека замрзнатото, конзервираното и сушеното овошје и зеленчук можат да бидат подеднакво хранливи како и свежите.
Мит број 2: Сите масти се лоши.
Кога студиите објавени во доцните 1940-ти открија корелации помеѓу исхраната богата со масти и високите нивоа на холестерол, експертите заклучија дека намалувањето на количината на вкупни масти во вашата исхрана ќе го намали ризикот од срцеви заболувања. д-р. Вијаја Сурампуди, доцент по медицина на Универзитетот во Калифорнија, Лос Анџелес, рече дека податоците доведоа до тоа многу луѓе – и производители на храна – да ги заменат калориите од мастите со калории од рафинирани јаглехидрати како белото брашно и додадениот шеќер.
Додека одредени видови масти, вклучувајќи заситени и транс масти, може да го зголемат ризикот од болести како срцеви заболувања или мозочен удар, здравите масти – како што се мононезаситените масти (кои се наоѓаат во маслиново и други растителни масла, авокадо и одредени јаткасти плодови и семиња) и повеќе незаситени масти (кои се наоѓаат во сончоглед и други растителни масла, ореви, риба и ленено семе) – всушност помагаат да се намали ризикот. Добрите масти се исто така важни за обезбедување на енергија, производство на важни хормони, поддршка на функцијата на клетките и помагање во апсорпцијата на некои хранливи материи.
Мит број 3: „Калории внесуваат, калории исфрлаат“ е најважниот фактор за долгорочно зголемување на телесната тежина.
Вистина е дека ако внесувате повеќе калории отколку што согорувате, најверојатно ќе се здебелите. И ако согорувате повеќе калории отколку што внесувате, најверојатно ќе изгубите тежина – барем на краток рок.
Но, истражувањето не сугерира дека јадењето повеќе калории ќе предизвика трајно зголемување на телесната тежина што резултира со прекумерна тежина или дебелина. Клучот е што јадете. На пример, прекумерното внесување на преработена храна сигурно, под секој услов, ќе резултира со вишок килограми.
Мит бр. 4: Луѓето со дијабетес тип 2 не треба да јадат овошје.
Овој мит произлегува од фактот дека овошните сокови можат да го зголемат нивото на шеќер во крвта поради нивната висока содржина на шеќер и ниска содржина на влакна.
Но, истражувањата покажаа дека тоа не е случај кога станува збор за консумирање на самото овошје. Некои истражувања покажуваат, на пример, дека оние кои консумираат една порција овошје дневно – особено боровинки, грозје и јаболка – имаат помал ризик од развој на дијабетес тип 2. А други истражувања сугерираат дека ако веќе имате дијабетес тип 2, јадете овошјето може да помогне во контролата на шеќерот во крвта.
Мит број 5: Млекото од растително потекло е поздраво од млечното млеко.
Постои перцепција дека растителните млека, како што се оние направени од овес, бадеми, ориз и коноп, се похранливи од кравјото млеко. „Тоа едноставно не е точно“, рече Кетлин Мериган, професорка по одржливи системи за храна на Државниот универзитет во Аризона и поранешен заменик-секретар за земјоделство на САД.
Мит бр. 6: Компирите се лоши за вас.
Компирите често се омаловажувани во нутриционистичката заедница поради нивниот висок гликемиски индекс – што значи дека содржат јаглехидрати кои брзо се варат и кои можат да го зголемат шеќерот во крвта. Сепак, компирот всушност може да биде корисен за здравјето, рече Дафен Алтема-Џонсон, директорка на Програмата за заедници за храна и јавно здравје во Центарот за иднината на животот Џон Хопкинс. Тие се богати со витамин Ц, калиум, влакна и други хранливи материи, особено ако се јадат со кожа.
Мит бр. 7: Никогаш не треба да ги храните вашите деца со производи од кикирики во првите неколку години од животот
Со години, експертите им кажуваат на новите родители дека најдобриот начин да ги спречат нивните деца да развијат алергии на храна е да избегнуваат да ги хранат со вообичаена алергенска храна, како кикиритки или јајца, во текот на првите неколку години од животот. Но, сега, велат експертите за алергија, подобро е рано да се воведат производите од кикиритки во исхраната на детето.
Ако вашето бебе нема тешка егзема или позната алергија на храна, можете да започнете со воведување производи од кикирики (како што се разреден путер од кикирики, кикиритки или прав, но не цели кикирики) околу 4 до 6 месеци, кога вашето бебе е подготвени за цврсти материи. Започнете со две лажички мазен путер од кикирики измешан со вода, мајчино млеко или формула, два до три пати неделно.
Мит број 8: Нема доволно протеини во растенијата
„Од каде го добивате вашиот протеин?“ е прашање кое им се поставува на вегетаријанците“, вели Кристофер Гарднер, нутриционист и професор по медицина на Универзитетот Стенфорд. „Мит е дека на растенијата целосно им недостасуваат некои амино киселини, познати и како градбени блокови на протеините, рече тој. Но, во реалноста, сите растителни храни ги содржат сите 20 амино киселини, вклучувајќи ги и сите девет есенцијални амино киселини, рече д-р Гарднер; единствената разлика е што пропорцијата на овие амино киселини не е толку идеална како пропорцијата на аминокиселините во храната од животинско потекло.
Мит број 9: Јадењето храна базирана на соја може да го зголеми ризикот од рак на дојка
Студиите врз животни покажаа дека високите дози на растителни естрогени во сојата, наречени изофлавони, го поттикнуваат растот на клетките на туморот на дојката. „Сепак, оваа врска не е поддржана во студиите за луѓе“, рече д-р Френк Б. Ху, професор и претседател на катедрата за исхрана на Харвард Т.Х. Чан школа за јавно здравје. Досега, науката не укажува на врска помеѓу внесот на соја и ризикот од рак на дојка кај луѓето.
Мит #10: Советите за исхрана постојано се менуваат – многу.
Тоа не е точно, рече д-р Марион Нестле, почесен професор по исхрана, студии за храна и јавно здравје на Универзитетот во Њујорк. „Во 1950-тите, првите препораки за исхрана за спречување на дебелина, дијабетес тип 2, срцеви заболувања и слично советуваа да се балансираат калориите и да се минимизира храната богата со заситени масти, сол и шеќер. Актуелните Упатства за исхрана на САД го повикуваат истото.
