Неодамна објавената научна студија укажува на пресилен, но можна врска помеѓу чепкањето на носот и поголем ризик од деменција.
Во случаи кога чепкањето на носот ги оштетува внатрешните ткива, клучните видови бактерии имаат полесен пристап до самиот мозок, кој потоа реагира на нивното присуство на начини кои личат на симптомите на Алцхајмерова болест.
Овој заклучок треба да се земе со големо зрно сол – меѓу другото, затоа што сите истражувања кои потврдуваат дека е направено кај глувци, а не кај луѓе – но резултатите секако оправдуваат понатамошно истражување бидејќи може да го унапреди нашето знаење за тоа како се јавува Алцхајмеровата болест. , нешто за кое сè уште многу малку се знае.
Група научници од Универзитетот Грифит во Австралија во тестовите користеле бактерија наречена Chlamydia pneumoniae, која може да зарази луѓе и да предизвика пневмонија. Истата бактерија е забележана и во мозокот на повеќето луѓе погодени од напредната деменција.
Нивната работа покажа дека кај глувците оваа бактерија може да патува преку миризливиот нерв што ја поврзува носната празнина со мозокот. Дополнително, во случаи кога би имало оштетување на епителот, односно тенкото ткиво во горниот дел на носната шуплина, воспалението на нервот би било уште полошо.
Во такви околности, мозокот на глувците би почнал да акумулира поголеми наслаги на амилоид-бета протеин, протеин што мозокот го произведува како одговор на воспалителни состојби. Повисоки концентрации на наслаги, т.е. грутки од овој протеин, се пронајдени и кај луѓето кои страдаат од Алцхајмерова болест.
„Ние бевме првите што покажавме дека Chlamydia pneumoniae може да помине директно низ носот и да стигне до мозокот, каде што може да доведе до патологии кои изгледаат како Алцхајмерова болест“, вели неврологот Џејмс Сент Џон од Универзитетот Грифит во Австралија. „Видовме дека ова може да се случи кај глувците, а овие докази доведуваат до потенцијално застрашувачки заклучоци и за луѓето.
Научниците биле изненадени од брзината со која бактеријата се вкоренила во централниот нервен систем на глувците, бидејќи воспалението би се случило во рок од 24 до 72 часа. Се верува дека за бактериите и вирусите, носот е брз пат до мозокот.
Околу 90 отсто од луѓето го чепкаат носот
Иако не е сосема сигурно дека истиот ефект се јавува кај луѓето или дека депозитите на амилоид-бета протеини се причина за Алцхајмерова болест, сепак вреди да се продолжи со новото истражување во ветувачка насока, со цел подобро да се разбере овој многу чест невродегенеративен нарушување.
„Сега треба да спроведеме вакво истражување на луѓето, со цел да потврдиме дали истиот механизам функционира на таков начин за нив“, вели Сент Џон.
„Ваквото истражување има многу поборници, но се уште не е завршено. Она што сигурно го знаеме е дека истата бактерија е присутна и кај луѓето, но сè уште не знаеме точно како тие стигнуваат до таму“.
Чинењето на носот не е многу ретка појава. Всушност, според една студија од 1995 година, можно е 90% од луѓето да го прават тоа, а тоа е забележано и кај голем број други животински видови. Придобивката од оваа навика не е целосно разбрана, но ваквото истражување треба да не натера двапати да размислиме пред да си го забиеме прстот во носот.
Научниците во моментов планираат идни студии кои би го разгледале истиот процес кај луѓето – но дотогаш, Свети Џон и неговите колеги само велат дека чепкањето на носот и влечењето влакна од носот „не се добра идеја“ поради потенцијалното оштетување на ткивото во самиот нос.
Едно од прашањата на кои тимот ќе се обиде да одговори е дали зголемените наслаги на амилоид-бета протеин се природен, здрав одговор на имунолошкиот систем, кој може да се смени откако ќе се победи воспалителниот процес.
Алцхајмеровата болест е неверојатно комплицирана болест, што може да се види од огромниот број на студии кои се занимаваат со неа и различните пристапи со кои научниците се обидуваат да добијат подобро разбирање за оваа болест. Но, секое истражување нè носи барем еден чекор поблиску до наоѓање на некој начин да се запре болеста.
„По 65-тата година, ризикот од болести нагло се зголемува, но истражуваме и други причини бидејќи не се работи само за возраста, туку и за изложеност на фактори во околината“, вели Сент Џон. „И ние веруваме дека бактериите и вирусите играат клучна улога.
