Иако сурогат мајчинството е нелегално во БиХ и законски е пропишано неплодноста да се лекува со биомедицинско потпомогнато оплодување, граѓаните на БиХ бараат сурогат мајки преку Интернет, додека жените од БиХ нудат услуги за сурогат мајчинство преку интернет платформи.
Имено, 17 парови од БиХ се пријавиле на светски познатата веб-страница за пронаоѓање сурогат мајки, но и оние кои бараат жени кои ги нудат овие услуги, findsurrogatemother.com, додека дури осум жени од БиХ нудат услуги за сурогат мајчинство.
Последниот оглас објавен во април годинава на finsurrogatemothers.com го објави брачен пар од Лукавац во потрага по сурогат мајка, додека слични огласи објавија парови од Сараево, Бања Лука, Зеница, Тузла, Бјелина и Брчко. Во исто време, осум жени од Сараево, Мостар, Бања Лука, Тузла и Добој нудат сурогат мајчинство на истата страница.
Дека сурогат мајчинството кај нас се уште е нелегално, за „Независне новине“ потврдија и во надлежните министерства за здравство од каде посочија дека неплодноста во БиХ се лекува со ин витро оплодување.
Како што велат за „Независне“ од Министерството за здравство и социјална заштита на РС, кога станува збор за сурогат мајчинството, станува збор за мултиминистерско прашање.
„Ова е прилично сложена процедура која не се однесува исклучиво на здравството и не е дозволена во повеќето земји, вклучително и во регионот“, соопшти Министерството за здравство и социјална заштита на РС.
Оттаму додаваат дека во Република Српска на сила е Законот за лекување на неплодност со биомедицинско потпомогнато оплодување.
„Министерството за здравство и социјала никогаш немало никакви барања за сурогат мајчинство“, велат од ресорното министерство.
Министерството за здравство на ФБиХ, исто така, изјави дека Законот за третман на неплодност со биомедицинско потпомогнато оплодување забранува сурогат мајчинство.
„Законот предвидува дека објавувањето на јавен оглас или на кој било друг начин забранува барање или нудење услуга за породување за друг“, соопшти Министерството за здравство на ФБиХ, додавајќи дека е забрането и склучување или спроведување биомедицинско потпомогнато оплодување за породување за други. лица и предавање на дете родено по ин витро оплодување.
„Понатаму, договорите, договорите или другите правни прашања за раѓање на дете за друг и за предавање на дете родено по биомедицинско потпомогнато оплодување, со или без паричен надомест, се неважечки“, соопшти Министерството за здравство на ФБиХ.
Како што истакнаа, со овој закон се пропишуваат и затворски казни од три до десет години за лице кое ќе вклучи жена во постапката за биомедицинско потпомогнато оплодување кое има намера да го даде детето, по раѓањето, на трето лице со или без плаќање на никаков надомест или материјални или нематеријални придобивки.
„Забележуваме дека одредбите од овој закон се резултат на низа јавни дебати од професионални, биоетички, социјални, правни и верски аспекти и дека во него учествуваа сите учесници во заедницата на ФБиХ“, рекоа во министерството. Земјите од ЕУ не се дозволени.
„На пленарната седница во Стразбур во 2014 година, Европскиот парламент го осуди сурогат мајчинството и повика на забрана бидејќи, како што рекоа, сурогат мајчинството го поткопува човечкото достоинство на жената бидејќи нејзиното тело и неговите репродуктивни функции се користат како добра“, Министерството за здравство на ФБиХ. рече, додавајќи дека Европскиот парламент е сурогат практика на мајчинството, која вклучува репродуктивна експлоатација и употреба на човечкото тело за финансиска и друга добивка, особено меѓу ранливите жени во земјите во развој,
