Европскиот омбудсман рече дека сегашните правила на агенцијата за гранична и крајбрежна стража на ЕУ Фронтекс не дозволуваат да се заштитат основните права на бегалците. Затоа таа повика на промена на законската регулатива.
Истрагата на европскиот омбудсман Емили О’Рајли за улогата на агенцијата за гранична и крајбрежна стража на ЕУ Фронтекс во бродоломот на брод со бегалци кај грчкиот брег минатиот јуни покажа дека сегашните правила не ѝ дозволуваат на агенцијата да ги исполни своите обврски во областа на основните права.
Како што соопштија од нејзиниот кабинет, народниот правобранител, во истрагата што самоиницијативно ја покрена лани во јули, утврдила дека Фронтекс четири пати им понудил на грчките власти помош во вид на воздушно набљудување, но не добил одговор.
Така, тој бил во областа каде што бил бродот Адријана со повеќе од 700 дезертери на него, само два пати. Еднаш само накратко со авион по предупредување од италијанските власти и повторно со дрон 18 часа по бродоломот во кој загинаа повеќе од 600 луѓе.
Истрагата, исто така, покажа дека агенцијата нема внатрешни упатства во врска со активирањето на итен повик и дека надзорниците за почитување на основните права не се доволно вклучени во одлучувањето за кризни случаи на море. „Мораме да се запрашаме зошто бродот, кому толку јасно му требаше помош, не ја доби, иако агенцијата на ЕУ, властите на две земји-членки, граѓанското општество и приватните бродови знаеја за тоа. „Зошто извештаите за пренатрупаност, недостаток на елеци за спасување и деца на бродот не предизвикаа навремено спасување што можеше да спаси стотици животи“, праша О’Рајли.
Чуварот повика на промена на законската регулатива
„Фронтекс ја има крајбрежната стража во своето име, но нејзиниот сегашен мандат и мисија не се совпаѓаат со тоа. Ако Фронтекс има должност да помогне во спасувањето животи на море, но нема соодветни алатки, тогаш ова е дефинитивно прашање на законодавците на ЕУ“, нагласи таа. Таа повика на промени во правната и оперативната рамка за одговор на кризни случаи.
Како што е наведено во канцеларијата на Европскиот омбудсман, таа констатирала и пошироки системски проблеми во врска со бродоломот. Таа заклучи дека не постои механизам на ниво на ЕУ што ќе овозможи независна истрага за одговорноста на грчките власти и улогата на Фронтекс и Европската комисија.
Затоа, таа ги повика Европскиот парламент, Советот на ЕУ и Комисијата да назначат независна истражна комисија која ќе ги испита причините за толку голем број смртни случаи во бродоломот пред речиси осум месеци.
Бродот Адријана потона кон средината на јуни минатата година во Јонското Море на околу 90 километри од југозападниот брег на Пелопонез. На него имало повеќе од 700 луѓе, меѓу кои и околу 100 деца. Само нешто повеќе од 100 беа спасени.
